زنگ خطر اعتیاد به داروهای محرک و توهم‌زا

بر اساس گزارش ایسنا، شیوع مصرف شیشه در کشور به عنوان یک ماده محرک از حدود 6 سال پیش و ورود این ماده به ایران به وسیله قاچاق آغاز شد که متاسفانه با گذشت زمان هروئین نیز به ترکیبات این ماده اضافه شد، این در حالی است که بنابر تاکید درمانگران، اعتیاد و وابستگی جسمی و روحی معتادان به شیشه و مواد محرک، بسیار خطرناک‌تر و شدیدتر از اعتیاد به مخدرها و اعتیادآورهای سنتی رایج در کشور است.

در این میان، متاسفانه با توجه به هزینه بالای خرید شیشه و محرک‌ها، به ترکیبات این ماده در کشور هروئین ناخالص افزوده می‌شود که از این طریق، تخریبات جسمی آن در کنار آسیب‌های روانی مصرف، بشدت افزایش یافت؛ به گونه‌ای که این ماده در حال حاضر با ترکیب «هروئین زیاد و مت‌آمفتامین کم» و با ایجاد بیش از 90 درصد آسیب جسمی، اولین ماده محرک مرگ‌آور در کشور و در تمام دنیاست.

در عین حال با توجه به افزودن هروئین ناخالص به ترکیب محرک‌ها، علاوه بر عوارض خاص مت‌آمفتامین یعنی تحرک زیاد، کاهش خواب، افزایش انرژی، پرخاشگری و پرحرفی، پیری زودرس، تضعیف سیستم ایمنی بدن و در صورت مصرف طولانی، جنون، عوارض جسمی دیگری از جمله وابستگی و اعتیاد شدید به هروئین و در نهایت مرگ نیز به مصرف محرک‌ها افزوده شده است.

26هزار معتاد به شیشه در کشور

دکتر حسن رفیعی، مجری طرح ارزیابی وضعیت اعتیاد در کشور در گفتگو با ایسنا، نسبت به رشد مصرف شیشه که آن را ماده‌ای بسیار خطرناک و با الگوی مصرف شدید توصیف کرد، هشدار داد و اعلام کرد: بر اساس آخرین یافته‌های به دست آمده از ارزیابی وضعیت اعتیاد و سوءمصرف مواد در کشور، 2/2 درصد معتادان با جمعیت پایه کمتر از یک میلیون و 200 هزار نفر، معتاد به مصرف شیشه هستند. وی با تاکید بر این که الگوی مصرف شیشه و اعتیادآوری آن بسیار شدید است، افزود: با این احتساب، حدود 26 هزار و 400 نفر، معتاد به مصرف ماده بسیار خطرناکی به نام شیشه هستند که در کمتر از یک سال فرد مصرف‌کننده را زمینگیر می‌کند.

وی شیشه را ماده‌ای بسیار خطرناک‌تر از همه مواد محرک دیگر و انواع آمفتامین‌ها ذکر و اظهار کرد: در این زمینه، نیازمند هجمه‌ای از اطلاع‌رسانی به نسل جوان هستیم که حداقل اگر در مراسم و پارتی‌های خارج از عرف شرکت می‌کنند، از مصرف مواد خطرناکی که معمولا در این مراسم به آنها تعارف می‌شود و کاملا اعتیادآور است، خودداری کنند.

جایگزینی محرک‌ها با مواد مخدر در ایران

علاوه بر این، دکتر زویا ابراهیمی‌فر، مدیرعامل موسسه سلامت معتادان نیز در این ارتباط، نسبت به جایگزینی مواد محرک و توهم‌زا در کشور با مواد مخدر هشدار داد و با اشاره به این که «زنگ خطر اعتیاد به محرک‌ها به صدا در آمده است»، گفت: اعتیاد به این مواد، بسیار سخت‌تر و عوارض مصرف آنها بسیار بیشتر از مواد مخدر است.

این کارشناس درمان اعتیاد همچنین اعلام کرد: ورود غیرقانونی و مصرف مواد محرک و توهم‌زا که در دهه 70 در ایران نیز آغاز شد، بسیار محدود و مختص به افراد خاصی بود که معمولا این مواد را از خارج از کشور سوغات می‌آوردند، اما متاسفانه به دلیل بی‌توجهی نسبت به رشد مصرف این مواد در کشور و همچنین بی‌اعتنایی نسبت به هشدارهای اعلامی در این مورد، مصرف مواد محرک و توهم‌زا از دهه 80 با سرعت قابل توجهی در کشور افزایش یافت و این افزایش مصرف همچنان ادامه دارد.

وی شایع‌ترین نوع ماده مصرفی از گروه محرک‌ها در ایران را مت‌آمفتامین یا شیشه برشمرد و نسبت به رشد مصرف شیشه در کشور به طور جدی هشدار داد.

ابراهیمی‌فر گفت: هم‌اکنون بسیاری از افرادی که به مواد مخدر سبک از جمله تریاک اعتیاد دارند، با تصور غلطی که از کمبود خبررسانی مناسب درباره مواد محرک در جامعه ناشی می‌شود، برای ترک اعتیاد خود، به دامن مواد محرک پناه می‌برند که عوارض و وابستگی آنها بسیار بیشتر از مواد مخدر است.

این پژوهشگر، کاهش حافظه، اختلال در تمرکز و اضطراب را از عوارض خفیف مصرف مواد محرک دانست و تصریح کرد: متاسفانه مردم آشنایی چندانی با مواد محرک و توهم‌زا ندارند و یکی از دلایل رشد مصرف این مواد نیز ترویج این تصور غلط از سوی سودجویان در جامعه بود که مصرف مواد محرک اعتیاد ندارد. وی عوارض ریوی و اختلالات شدید روانی را از عوارض حاد مصرف مواد محرک برشمرد و تاکید کرد: آگاهی رسانی درباره ترکیبات این مواد و عوارض آنها باید در ایران افزایش یابد.

راه‌اندازی اولین کلینیک تخصصی درمان اعتیاد به شیشه

در عین حال، دکتر آذرخش مکری، معاون آموزشی مرکز ملی مطالعات اعتیاد نیز از راه‌اندازی اولین کلینیک تخصصی درمانی- پژوهشی وابستگی مواد   محرک مت ‌آمفتامین (شیشه) در درمانگاه مرکزی مرکز ملی مطالعات اعتیاد خبر داد. وی افزود: کلینیک پژوهشی درمان وابستگی به مت‌آمفتامین با توجه به رشد استفاده از مت‌آمفتامین (شیشه) بین سوء‌استفاده کنندگان از مواد محرک و پس از بررسی‌های کارشناسی آغاز به کار کرده است.

معاون آموزشی مرکز ملی مطالعات اعتیاد همچنین گفت: بیماران مراجعه‌کننده به این کلینیک پس از پذیرش و سیر مراحل تشخیصی، تحت درمان‌های غیردارویی که عمدتا به صورت سرپایی انجام می‌شود، قرار می‌گیرند و در صورت لزوم، اقدامات لازم برای بستری شدن آنها انجام می‌شود.

وی در ادامه اعلام کرد: درمان وابستگی به مواد محرک به صورت سرپایی انجام می‌شود و این درمان، شامل 2 جلسه درمانی در هفته و در مجموع 3 ماه درمان برای هر فرد خواهد بود.