لبنان ؛ نظم ناپایدار حکومت نظامی

مردم ، اصلی ترین عامل شکل دهنده به مقوله ظهور و افول دولتها در درون حاکمیت های ملی هستند. در چنین چارچوبی ، دولتها توانایی ماندن در عرصه قدرت بدون حاکم بودن اراده مردم را نخواهند داشت.

کد خبر: ۱۲۴۰۷۴

فضای 2 ماه گذشته کشور لبنان نشان می دهد که دولت و مردم از دو رویکرد متفاوت برخوردار شده اند. مردم با اعتراض های آرام خیابانی که بتدریج بر کمیت و کیفیت آن افزوده می شود، کناره گیری دولت سنیوره را در قله اوج انتظارات خود قرار داده اند و این در حالی است که دولت کنونی لبنان که وزرای وابسته به جنبش حزب الله و امل را میان خود نمی بیند، بر ماندن در قدرت پافشاری می کند.تعمق در خواسته های مردم لبنان بیانگر جای داشتن این خواسته ها در بستری کاملا دموکراتیک است.
تاکید جبهه مخالفان دولت لبنان بر برگزاری انتخابات زودهنگام و تشکیل دولت وحدت ملی انتظاراتی است که در قالب مفاهیم دموکراتیک مفهوم می یابند.دیدگاه های دولت سنیوره که از خلائ توجه به منافع ملی رنج می برد، مهمترین دلیل مخالفان بر ضرورت کنار رفتن این دولت است که البته سنیوره با نادیده گرفتن خواست مردم بر سطح التهابات داخلی افزوده است.
از سوی دیگر، سابقه تاریخی نفوذ و دخالت بازیگران فراملی در حوزه های ملی کشورهای خاورمیانه ، این بار نیز در لبنان رخ عیان کرده و کشورهایی همچون فرانسه ، انگلیس ، امریکا و برخی دولتهای عربی درصدد برآمده اند تا با برگزاری کنفرانس اقتصادی پاریس 3در خصوص لبنان ، سقوط دولت سنیوره که می تواند تحقق منافع آنان در لبنان باشد را به تاخیر اندازند. آنها تلاش دارند تا از این طریق نقطه نگاه مردم این کشور را از سقوط دولت به سمت ترمیم دولت معطوف کنند؛ اما باید توجه داشت که سقوط دولت و برگزاری انتخابات زودهنگام که تقریبا به یک خواست عمومی در لبنان بدل شده ، نمی تواند در تاخیر تاریخی از عملیاتی شدن بازبایستد.
تاریخ نشان می دهد که تلاش برخی عوامل در ممانعت از تجلی اراده مردم ، پایه های خواست عمومی را تعمیق کرده و نهایتا انتظار مردم بر کرسی تبلور تکیه خواهد زد. دولت سنیوره در آخرین تلاشهای خود سعی دارد تا نوعی خشونت نظامی را که در روزهای اخیر کلید خورده ، با برقراری حکومت نظامی به اوج رساند؛ اما امروزه نظم تصنعی تکوین یافته از حکومت نظامی ، ناپایدار بوده و برآیند آن تنها آشوبهای خشونت بار خواهد بود. در چنین فضایی دکترین دموکراسی سازی امریکا در خاورمیانه ، یک محک جدی می خورد. به عبارت دیگر، اگر امریکا به روندهای دموکراتیک بی توجه باشد و نتایج دموکراسی های تاکیدی خود را نپذیرد، عملا در سمت مخالف ادعای خود حرکت کرده است و در صورت پذیرش آنان ، باید نظاره گر تشکیل دولتهایی باشد که همسویی قابل ملاحظه ای با منافع و سیاست های امریکا نخواهند داشت.
به نظر می رسد در فرآیند دموکراتیزه کردن خاورمیانه ، اتفاقا گروههایی در عرصه قدرت خودنمایی می کنند که «دموکراسی تلخ» برای واشنگتن محسوب می شوند. ذکر این نکته ضروری است که حکومت نظامی از ابزارهای حکومت های اقتدارگراست که با فحوای دموکراسی تعارض جدی دارد.بنابراین نظام ناشی از زور و مبتنی بر کارکردهای سخت افزاری که حکومت نظامی آخرین حلقه آن به شمار می رود، پایان بخش بحران ها نخواهد بود. بی تردید تنها دستاورد نظم حکومت نظامی ، فروپاشی نظام حکومتی خواهد بود. تمکین به آرای مردم و پذیرش انتظارات مردم لبنان ، مطلوب ترین امکان برای بازگشت ثبات در این کشور بحران زده است.