تولید علم ، مدیریت و چالش ها

تولید علم ، فرآیند ایجاد تایید، اعتباربخشی ، توزیع و کاربرد دانش است و ضرورت این مهم تدوین ساختار سیستماتیک و منسجم در دستیابی به این روند است.

کد خبر: ۱۰۲۸۸۰

اما سیستم موجود در عرصه تحقیقات چقدر می تواند در رسیدن به انقلاب چهارم انقلاب علمی موثر باشد؛ به هرحال تولید علم به هدایت و نظارت و توزیع برنامه ریزی شده نیاز دارد تا به بخش تولیدکننده علم با نیازسنجی بخش مصرف صورت نگیرد و مصرف کننده آن علم شرایط را برای تولید علم بسترسازی نکند. روند پژوهش و تحقیقات در کشور از لحاظ ساختاری به این صورت تعریف شده است که بخشی از پژوهش ها در دانشگاه ها و مراکز علمی تحقیقاتی و بخشی در درون نهادها و وزارتخانه ها، سازمان ها و مراکز علمی اجرایی صورت می گیرد. در این میان ، سهم دانشگاه ها در پژوهش و تولید علم بسیار اندک و ناچیز بود، به طوری که سالانه 3 درصد از کل بودجه تحقیقات کشور در اختیار دانشگاه هاست.
با توجه به این که مدیریت تولید علم فرآیند تایید، اعتبار، اعتبار بخش توزیع و کاربرد دانش است در این حالت هیچ وقت یک محصول علمی بدون کاربرد و ارجاع باقی نمی ماند و تحت این شرایط اگر بدون کاربرد و ارجاع بماند منسوخ خواهد شد. رهبری مدرن تولید علم با ایجاد ساختار مناسب ، وظایف خود را تعریف می کند با فراهم آمدن تمام امکانات از آغاز و معرفی یک ایده تا کاربرد آن نقش خود را ایفا می کند. سیستم ساختارسازی مدیریتی با قدمتی بیشتر از 30 سال بر کل نهادهای کشور سایه افکنده و حوزه تولید و تحقیقات علم نیز از این قاعده مستثنا نیست ، در حالی که بند 9 برنامه چهارم توسعه ایران بر سازمان سنجی ، بسیج امکانات و ظرفیت های کشور از نظر افزایش سهم کشور در تولید علم جهان. تقویت نهضت نرم افزاری و ترویج پژوهشی تاکید شده است.
برای نیل به چنین هدف مهمی باید با پرهیز از دام تمرکزگرایی ها متولی پژوهش و تحقیقات کشور به صورت یک سازمان کاربردی منسجم و شامل مجموعه ای از نهادهای تحقیقاتی دولتی و خصوصی کشور در کنار هم گرد آید و بازوهای اجرایی خود را در مناطق و استان ها بگستراند. از سوی دیگر، سازمان های تحقیقاتی به دلیل ماهیت پژوهشی با افراد خاصی از پژوهشگران سر و کار دارد. با وجود ویژگی های خاص از نظام مورد گرایی ها بی توجهی و دخالت در امور علمی به طور کل بیزارند. به این ترتیب وجود مکانیسم های مناسب برای هدایت فعالیت های علمی پژوهشگران ، وجود تضمین های لازم و حمایت های ارزنده باید در سازمان کاری تحقیقاتی در نظر گرفته شود. به هر حال ساختارسازی می باید در ارتباط با محیط و شرایط کل کشور صورت گیرد.