فرانسوی های پر سابقه بازار ایران در انتهای مسیر؛ بررسی 206 و 405

این صنعت با پیکان انگلیسی معنا گرفت و با پژوی فرانسه رشد کرد.

این مسیر با ورود 405 به ایران آغاز شد؛ در واقع باید گفت پژو 405 مسیر خودروسازی ایران را به طور کلی تغییر داد و مسیر رشد این صنعت در کشور را پایه ریزی کرد.

پژو 405 یک سدان خانوادگی است که در سال 1987 به بازار جهانی معرفی شد و در سال 1988 عنوان خودروی سال اروپا را به دست آورد.

تولید پژو 405 در فرانسه تا سال 1997 ادامه داشت و با عرضه مدل های بعدی متوقف شد. بررسی ها نشان میدهد که حدود 2.5 میلیون از این خودرو در جهان تولید و فروش رفته که بخش بزرگی از آن در ایران بوده است.

ورود پژو 405 به ایران به سال 1369 بازمیگردد، زمانیکه که تولید آن طی تفاهم نامه ای که با پژو منعقد شده بود با مدل GL در برنامه تولید ایران خودرو قرار گرفت و طی سالهای بعدی تغییرات زیادی را به خود دید.

پژو GL، GLX، RD، ROA، GLI، SLX و RDX با موتورهای 1600، 1800 و 2000 سی سی سبد خانواده پژو 405 را در طول این سالها تشکیل می‌دهند و باید گفت بخشی از سبد محصولات ایران خودرو بر پایه این خودرو توسعه یافته است. این موضوع در مورد خانواده سمند نیز صادق است و بسیاری از قطعات آنها با پژو 405 مشترک میباشد.

اما پژو ۴۰۵ GLX برای اولین بار در سال ۱۳۷۱ با موتور ۱۶۰۰ سی سی وارد بازار ایران شد. در طول سالیان متمادی بخش های مختلف این خودروی 5 نفره، از موتور خودرو گرفته تا بدنه و فضای داخلی آن، به دست صنعت گران داخلی تولید شد بطوریکه تا پایان سال ۱۳۷۷، بیش از 70 درصد از مجموعه قطعات وارداتی آن بومی سازی گردید.

پژو 405 با امکاناتی همچون کولر، فرمان هیدرولیک، قفل مرکزی، شیشه های برقی برای سرنشینان جلو و شیشه رنگی عرضه میشد که نسبت به زمان خود، یک خودروی بسیار زیبا و به روز تلقی میشد.

پژو 405 به قدری محبوب بود که حداقل 50 درصد از بازار خودروی ایران را در سالهای دور در دست داشت و پس از عرضه مدل سدان، با توجه به وضعیت بازار خودرو و نزدیک بودن ساختار 405 به مدل استیشن، تصمیم بر تولید استیشن در تیراژ محدود نیز گرفته شد.

پژو 405 روند فروش رو به رشدی داشت و بین سال‌های ۸۲ تا ۸۶ از دوران طلایی فروش آن در ایران بود. مجموع تعداد پژو 405 تولید شده تا سال 1389 در ایران به رقم 1.131.960 و تا سال 1394 به رقم بی سابقه 1.721.133 خودرو رسیده که یک رکورد طلایی است و پس از پراید و پیکان در رتبه سوم از نظر میزان فروش کل قرار دارد. این رقم در حال حاضر در نزدیکی دو میلیون خودرو قرار دارد و حرفهایی از توقف تولید آن به گوش میرسد.

پژو 405 SLX تغییراتی به خود دید که شامل تغییرات در ظاهر و کابین آن بود، هر چند عده ای این تغییرات ظاهری بیرون خودرو را در حد تیونینگ یک خودروی استاندارد ارزیابی کردند. با اجباری شدن استاندارد ها امکاناتی نظیر کیسه هوا و ترمز ضد قفل بر روی پژو 405 SLX اضافه شد. اما یک شکایت همیشگی از پژو 405 SLX وجود داشت و آن خلا کیفیت بود بطوریکه مشکلات عدیده ای از مجموعه گیربکس (سفتی کلاچ، زوزه گیربکس، بدجا رفتن دنده‌ها)، کیفیت پایین و صدای داشبورد، مصرف سوخت بالا و ضعف در ترمزگیری در پژو 405 SLX بعنوان ضعف و عوامل نارضایتی گزارش شده است.

با اجباری شدن استانداردهای جدید در طول یک سال آتی و عدم امکان ارتقا و همگام سازی پژو 405 SLX ، خطوط تولید آن محصولی همچون 301 را بعنوان جایگزین تجربه خواهد کرد و این یعنی توقف تولید پژو 405 در ایران.

اما یک دهه بعد از آغاز عرضه پژو 405 زمان ورود یک محصول دیگر به سبد محصولات ایران خودرو بود.

پژو 206 با ظاهر کاملا متفاوت و به روز بعنوان یک هاچ بک با کیفیت در سال 1380 توسط این شرکت عرضه شد البته این خودرو سالها قبل، یعنی در سال 1998 توسط پژو طراحی و عرضه شده بود و توانست در فاصله سالهای 2001 تا 2003 لقب پر فروش ترین خودروی اروپا را کسب کند.

پژو 206 در فرم های سه درب و پنج درب هاچ‌بک، پنج درب سدان، دو درب کوپه و پنج درب استیشن واگن در بازارهای جهانی و اروپا عرضه شد، اما مدل در نظر گرفته شده برای ایران مدل هاچ بک 5 درب بود.

پژو 206 به لحاظ طراحی ظاهری بسیار خاص و در زمان خود یک شاهکار، و از نظر رعایت اصول زیبایی و آئرودینامیک، واقعاً کم‌نظیر بود. داخل اتاق نیز بسیار متوازن و شیک طراحی شده است. امکانات متعددی شامل چراغ مه شکن جلو و عقب ، چراغ نقشه‌خوان ، قابلیت تنظیم ارتفاع نور چراغ جلو از داخل پژو 206 ، آیینه‌های جانبی دستی ، قفل مرکزی با سوییچ کنترل از راه دور رادیویی ، سیستم ضد سرقت (ایموبیلایزر) ، کمربندهای ایمنی جلو با قابلیت تنظیم ارتفاع ، سیستم کنترل بخار بنزین ، سیستم تهویه با تنظیم دستی، فرمان هیدرولیک ، صندلی راننده با قابلیت تنظیم ارتفاع ، پشت سری جلو با قابلیت تنظیم ارتفاع ، شیشه بالابر برقی درهای جلو ، صندلی عقب با قابلیت تاشوندگی ، چراغ همراهی تا درب منزل در محیط های تاریک و سیستم تنظیم سرعت برف پاک کن با سرعت خودرو روی پژو 206 تعبیه شده است. در بخش ایمنی کیسه هوای راننده و سرنشین جلو، ترمز ضدقفل ABS، EBD و EBA بخشهایی هستند که عملکرد امن آن را تضمین میکنند. پژو 206 توانسته در تست تصادفات موسسه EuroNCAP چهار ستاره ایمنی دریافت کند.

4 سال بعد از 1380، ایران خودرو با همکاری مرکز طراحی پژو موفق به تولید نمونه صندوقدار این خودرو شد که به 39 کشور صادر گردید.

پژو 206 هاچ‌بک، در چهار تیپ معمولی و سه تیپ سفارشی و پژو 206 صندوقدار در6 واریانت معمولی و 3 واریانت سفارشی تولید و عرضه میشود.

شرکت پژو در 26 می 2008 تولید 5 میلیون پژو 206 را اعلام کرد و جشن گرفت. این در حالی است که از سال 1998 تا سال ۲۰۱۳ بیش از ۶٫۰۰۰٫۰۰۰ دستگاه فروش در سراسر جهان فروش رفته است. نمونه های دیگری نیز که با فیس لیفت 206 و با عنوان 206 پلاس عرضه شد هیچگاه مقبولیت پژو 206 را تکرار نکرد و تقریبا هیچ استقبالی از آن نشد.

فروش خانواده پژو 206 در بازار ایران تا سال 89 تعداد 752.014 خودرو بوده و آن را در رده 7ام پرتیراژترین خودروها قرار داده است. پس از این سالها، و به فاصله 5 سال، تولید پژو 206 در مجموع تمامی سالهای تولید آن به رقم 1.200.000 دستگاه رسید. این رقم هم اکنون در مرز یک و نیم میلیون قرار دارد که یک رکورد تولید محسوب میشود.

گله های بسیاری از محصولات ایرانیزه شده بوده و همانطور که در مورد پژو 405 به آن اشاره شد، شاخصه مشترک کاهش کیفیت شدید نسبت به نمونه های فرانسوی، اصلی ترین آنهاست. ایرانیزه شدن پژو 206 در زمان خروج پژو در تحریم ها اتفاق افتاد و با همراهی تیراژ بالای تولید، کم کم کیفیت و ظرافت آن تغییر چشم گیری کرد.

پس از لغو تحریم ها، پژو به بازار ایران بازگشت و این موضوع با عرضه خودروهای جدید همراه بود. این موضوع در کنار استانداردهای جدید دست به دست هم دادند تا پژو 206 به یک گزینه در حال خروج از پروسه تولید تبدیل گردد. موضوعی که گریبان گیر بسیاری از خودروها بویژه خانواده قدیمی پژو در ایران خواهد شد، هر چند جایگزین های دیگری از پژو برای آنها پیش بینی شده است که برای پژو 206، 207 خواهد بود. اما به نظر نمیرسد با توجه به وجود رقبای قیمتی برای پژو 207 و قیمت بالای در نظر گرفته شده برای آن نمیتوان متصور تکرار آمار فروش پژو 206 برای آن بود، موضوعی که در عرصه بین المللی نیز روندی مشابه داشته است.