فنون صحیح تربیت را می‌توان در کربلا دید

چرا واقعه عاشورا در ما تا این حد رسوخ کرده و قرن‌هاست با ما مانده است؟
انسان با موارد متعدد از شگفتی و امور خارق‌العاده مواجه می‌شود که در دیگر حرکت‌های تاریخی کمتر دیده شده‌است. یکی از این شگفتی‌ها اصحاب و یارانی هستند که در میدان کربلا نقش‌آفرینی کردند. ویژگی‌های آنان آن‌چنان برجسته و ممتاز است که امام حسین علیه‌السلام در جمله‌ای فرمودند: من اصحاب و یارانی بهتر از یاران خود ندیده‌ام و اهل‌بیت(ع) و خاندانی باوفاتر و صدیق‌تر از اهل بیت(ع) خود سراغ ندارم. این برجستگی تنها مختص به مردان نیست بلکه در زنان و حتی کودکان نیز این ویژگی‌ها وجود دارد. یک نمونه عالی از نوجوانان کربلا قاسم‌ابن‌الحسن علیه‌السلام است که در شب عاشورا به خوبی تربیت عالی خود را به نمایش گذاشت و نشان داد تربیت شده خاندان رسالت و نبوت است. یا حضرت علی اکبر که به درجه‌ای از کمال رسیده بود که شهادت در راه خدا را شیرین‌تر از عسل می‌دانست. بدیهی است که ادب و معرفت بالای قاسم و علی اکبر علیه‌السلام نتیجه تربیت عالی امام حسن علیه‌السلام و امام حسین علیه‌السلام است. یکی از درس‌ها و نکته‌هایی که باید از حادثه کربلا گرفت همین فنون صحیح تربیت است که امروزه برای جامعه و نسل‌های آن گوهری دست نیافتنی شده‌ است.
 چطور می‌توانیم بچه‌های امروز را امام حسینی تربیت کنیم؟
اولین چیزی که در تربیت صحیح یک کودک تاثیرگذار خواهد بود طهارت در ولادت است. گرچه شخصیت و فطرت هر انسانی مهمترین نقش را در تربیت و اصلاح او دارد اما پاکی در ولادت نیز به عنوان پیش زمینه هدایت، نقش مهمی دارد. امام صادق علیه‌السلام در حدیثی دریافت نسیم محبت اهل بیت را نعمتی می‌داند که ناشی از پاکی ولادت انسان است. میزان رنج و سختی کسب حلال هم رابطه مستقیمی با تدین مردم جامعه دارد؛ هر چه جامعه از احکام دین دورتر باشد کسب لقمه حلال هم در آن سخت‌تر است و هرچه لقمه‌های حرام در جامعه‌ای بیشتر باشد میزان هدایت‌پذیری در آن جامعه کمتر خواهد بود. وجود لقمه حرام باعث می‌شود گوش و چشم انسان بر حقیقت بسته شود چنان که در روز عاشورا وقتی امام حسین علیه‌السلام بارها لشکر یزید را نصیحت فرمود اما هیچ سودی نداشت در پایان حضرت فرمودند: مَا عَلَیْکُمْ أَنْ تُنْصِتُوا إِلَیَّ فَتَسْمَعُوا قَوْلِی؛ چرا ساکت نمی‌شوید تا سخن خیرخواهانه و هدایت‌گرانه مرا بشنوید فَقَدْ مُلِئَتْ بُطُونُکُمْ مِنَ الْحَرَامِ علت این رفتار شما آن حرام‌هایی است که شکمتان را با آن پر کرده‌اید.
اگر ما دوست داریم فرزندمان وظایف دینی خود را به خوبی انجام دهد و صفات اخلاقی پسندیده داشته باشد هیچ چیزی مانند رفتار خود ما در خانه و اجتماع نمی‌تواند الگوی او باشد. امام حسین علیه‌السلام الگوی کاملی از این گونه تربیت بودند. شعیب بن عبدالرحمن خزائی می‌گوید: هنگامی که امام حسین علیه‌السلام در کربلا به شهادت رسید بر دوشش نشانه‌ای وجود داشت. از امام سجاد علیه‌السلام درباره آن پرسیدند، امام سجاد علیه‌السلام بسیار گریست و فرمود: «این، اثر بارهای غذایی است که پدرم بر دوشش حمل می‌کرد و به خانه‌ تهی‌دستان می‌برد. این رفتار الگویی برای امام سجاد علیه‌السلام شد که بنا به فرموده امام باقر علیه‌السلام ایشان نیز همین رویه را داشتند.
 رابطه عاطفی امام حسین و فرزندانش چگونه بود؟
محبت به فرزندان امری درونی است که خداوند آن را در دل والدین به ودیعت نهاده است. اما آنچه در این میان مهم می‌نماید و آثار تربیتی در پی دارد ابراز آن است. این امری اختیاری است و والدین و مربیان می‌توانند در پرتو آن زمینه تربیت صحیح را فراهم آورند. چه بسیارند والدینی که در برابر فرزندان خود محبت فراوان دارند اما آن را ابراز نمی‌کنند در حالی که محبت وقتی سازنده وتاثیرگذار خواهد بود که فرد مورد محبت از آن آگاهی یابد. امام حسین علیه‌السلام به عنوان الگوی تربیتی مطمئن و کامل محبت به فرزندان را از نیازهای ضروری آنان دانسته، در قالب‌های گوناگون به ابراز آن می‌پرداخت. 
در روایات آمده امام گاه با در آغوش گرفتن و به سینه چسبانیدن خردسالان، زمانی با بوسیدن آنان و گاه با به زبان آوردن کلمات شیرین و محبت آمیز؛ عبیدا... بن عتبه چنین می‌گوید: نزد حسین بن علی علیه‌السلام بودم که علی بن حسین علیه‌السلام وارد شد. حسین علیه‌السلام او را صدا زد، در آغوش گرفت و به سینه چسبانید، میان دو چشمش را بوسید و سپس فرمود: پدرم به فدایت باد، چقدر خوشبو و زیبایی. موارد دیگری از الگوهای تربیتی امام حسین علیه‌السلام همچون تشویق فرزندان در برابر کار خوب آنان، احترام به انتخاب آنها، توجه به نیازهای فرزندان، پاسخگویی به پرسش‌های فرزندان و... در روایات ذکر شده است که بررسی آنها در این فرصت نمی‌گنجد.

منبع: ضمیمه چاردیواری روزنامه جام‌جم