چرا اسیر نقدینگی شدیم ؟

برخی مردم شرایط اقتصادی فعلی را با زمان سال 91 مقایسه می‌کنند اما تفاوت زیادی وجود دارد که باید به آن توجه کرد. در سال 91 زمانی که تحریم‌های شورای امنیت برای ایران اعمال شد پیش از وقوع تحریم، نقدینگی توسط سپرده‌های بانکی جمع‌آوری و این موضوع باعث شد تقاضای پول در جامعه افزایش یابد. به این معنا که مردم ترجیح می‌دادند پول را در شبکه بانکی نگه‌دارند اما در شرایط فعلی مردم تمایل دارند به جای نگهداری پول، کالاهای مختلف خریداری کنند و این موضوع باعث می‌شود تا سرعت چرخش پول به طور فزاینده‌ای بالا برود. از سال گذشته اعتماد مردم به شرایط اقتصادی دولت خصوصاً در بخش سپرده‌های بانکی کاهش یافته و اکنون ترجیح می‌دهند به جای نگهداشتن پول نقد به بازارهای طلا، سکه و ارز ورود کنند تا ارزش پولشان کم نشود.نقدینگی موجود در جامعه در شرایطی افزایش یافته که نرخ سرمایه‌گذاری در طول سال‌های گذشته همواره منفی بوده و این موضوع باعث شده تا بازارهای دلالی جاذبه لازم برای نقدینگی را داشته باشند. البته روند رشد نقدینگی نشان می‌دهد سیر خطی را طی می‌کند و افزایش هرسال به یک‌درصد خاص بسنده کرده اما موضوعی که اکنون حائز اهمیت است نرخ سرمایه‌گذاری داخلی است که نسبت به سال‌های گذشته منفی است.

برخی کارشناسان معتقدند که باید نقدینگی به سمت بازارهای تولیدی هدایت شود اما باید توجه داشت که اگر از میزان کل نقدینگی تنها 0/02 درصد را به بخش تولید هدایت کنیم متوجه خواهیم شد اکنون تولید ما چنین ظرفیتی را در اختیار ندارد که بتواند بازده مناسبی داشته باشد و ثانیاً بخش دلالی در کوتاه‌مدت سود زیادی نصیب سرمایه‌دار می‌کند که می‌توان با اعمال مالیات‌های مختلف از این کار جلوگیری کرد.

دکتر کامران ندری

اقتصاددان