پژوهشگاه علوم انسانی طی نشستی برگزار کرد

بررسی جامعه‌شناختی پدیده شدن «مرتضی پاشایی»

می‌گویم بسیاری، نه همه، بسیاری از ما مردم، مردمانی بشدت علاقه‌مند به بروز واکنشهای احساسی یا به بیان بهتر جوزدگی در بسیاری از لحظات زندگیمان شده‌ایم. درست چنان که در اتفاق خبری اخیر (درگذشت مرتضی پاشایی) نمونه‌های بسیار از آن را می‌توان دید.
کد خبر: ۷۳۸۸۹۹
از هول سبقت، در دیگ مرگ: «مرتضی پاشایی» روی بورس [+عکس]

اختصاصی جام جم سرا: من به این گونه واکنشهای همگانی بشدت احساسی و بدون رجوع به منطق، عنوان «بورس خبری» داده‌ام: یک خبری، اتفاقی، رخدادی، ناگهان شایع می‌شود و‌‌ همان بسیاری -نه همه- ناگهان پوشیده در لباس کارگزاران بورس، با سروصدایی بسیار، پرهیاهو شروع به چوب زدن می‌کنند!
هدف سبقت گرفتن از دیگران است در زمینه‌های متفاوت؛ حالا زمینۀ متفاوتش کلیک و بازدید بیشتر باشد، اظهار آشنایی با موضوع باشد، اظهار ارادت با کسی یا به کسی باشد، نگرانی، شخصی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، تخصصی، بله ما اینیم... هر چه باشد مهم نیست! هیچ نیازی به حداقلی از یک سرچ یا جست‌و‌جوی کوتاه مدت برای اطمینان از صحت خبر نیست. هیچ تعقل و منطقی برای در نظر گرفتن جوانب مرتبط با آن نیست. هیچ نیازی به شناختن یا آشنایی نیست، جای این شناخت و آشنایی کافی‌ست تظاهر کنی! بعد هم «کپی‌اند پیست»، این جوزدگی احساسی را روی دست‌ها به این سو و آن سو می‌برد و تصویری از ما به ما و به دیگران نشان می‌دهد که گاهی می‌گویم قضاوت آیندگان که هیچ، قضاوت خودمان درباره خودمان در آینده واقعاً چه خواهد بود؟!
چسبیدن طولانی مدتمان به سطحی‌ترین مسائل، بویژه وقتی سطح مطالعه، و در نتیجه، دانش و آگاهیمان بشدت (تأکید می‌کنم: بشدت) پایین است، مزید بر آن می‌شود و همین هم سبب می‌شود سرعت سقوطمان در این چاه ویل چنان فزونی گیرد که همین خود من هم اطمینانی ندارم فردا یکی جزو همین افراد باشم! یکی از همین افرادی که ناچار شود در سرعت این روند جنون‌آسای جاری، چون قطره‌ای در دریا همراه سیل سقوط به گوشه‌ای افتد که انگشت دیگران و حتی انگشت خودش، خودش را نیز متهم کند!


جدید‌ترین بورس خبر، خبر درگذشت خواننده پاپ، مرتضی پاشایی است. یکی بناگه تصویری منتشر می‌کند از لحظات زجر کشیدنش! یکی برای عقب نماندن از قافله، تسلیتی می‌دهد بدون در نظر گرفتن حوزه مسئولیتش، یکی شروع می‌کند به داد سخن دادن درباره خود او و آثارش بدون یک بار پیش از این گوش دادن ترانه و اشعارش یا حداقلی از شناخت و... عکس و خبر است که سوار بر بال «موقعیت بهره‌گیری از احساسات» به این سو و آن سو می‌رود.
یک نفر، یا یک گروه، یا حالا هر که! یک عکسی منتشر می‌کند (عمداً یا سهواً!) از «وداع مادر با جنازه پسر». هنوز هم این عکس در وایبر و فیسبوک و شبکه‌های اجتماعی دیگر در حال کلیک خوردن و کلیک شدن و بازنشر و «کپی‌ اند پیست» است بدون آنکه کسی بگوید بزرگواران! آنچه با عنوان وداع مادر با جنازه مرتضی پاشایی منتشر می‌کنید در واقع تصویر هاله سحابی است! بر کدام جنازه و مقبره‌ای سر گذاشته‌اید؟ خودتان می‌دانید؟ (ف.حسامی - روزنامه‌نگار)

یک نمونه از خیل تصاویر منتشر شده - آرم رسانه عمداً محو شده است

مادر هاله سحابی کنار پیکر او

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۲۹
محمد
Netherlands
۱۴:۰۰ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
ممنون عالی بود . اگه میشه راجع به اینكه تا یه اتفاقی میافته سریع راجع بهش طنز میسازن هم بنویسید
زهرا از همدان
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۰۸ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
«كارگزاران بورس» چه تعبیر جالبی!! ممنون از این مقاله! حرف دل ما رو زدید!!
رضا
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۱۰ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
احسنت به شما . واقعا كجای این دنیا ایستاده ایم؟
علی
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۴۲ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
به نظر من مردمی بود بخاطر مردمی بودنش بود و هواداران جوانش ....
فریبا
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۴۴ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۱
خدای بزرگ . مادر من این عكس رو تو وایبر دید و چقدر براش گریه كرد؟! خدایا چرا ما اینقدر دروغگو شده ایم ؟
محسن
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۰۲ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
اینها همه از خود كم بینی و عدم اعتماد به نفس ناشی می شه . وقتی هیچی نداریم خبرها و عكس های جعلی منتشر می كنیم كه بگیم ما هم هستیم و این ظلم به اون خانواده س كه جوونشون رو از دست دادن
محمود
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۱۹ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
جالببه... چند تا از این سایتایی كه گفتین صبح دیدم الان كه این رو دیدم رففتم دوباره به او ن سایتا دیدم حذف كردن . سایتای زرد خودشونا بدئجور لودادن
امید
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۳۴ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
خدا بیامرزه بنده خدا رو
ولی خیلی خوشگل مرده پرست و خنده دار هستیم ما مردم
مرحوم برای خیلیا یك دفعه عزیز شد طوری كه تیتر درشت روزنامه شون شد مرگ پاشایی
به هر حال خدا كنه یه روز درس بگیریم هرچند بعیده
علی
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۵۶ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
اقای احسان علیخانی همرو به امام حسین قسم داد كه از این عكسها كه برای ارامش ان خانواده محترم مضر است اجتناب كنند بعد شما تو نشریتون چاپ میكنید
سس
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۰۹ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
۱- خودتو ای جام جم این را نشر دادی یك چوب به خودت بزن یك جوالدوز دیگرون
۲-اگر باعث تعالی ملت شود اگر پی به قدرت و حمایت خداوند ببرند اگر اشكی با هر تلنگری با یاد خدا ریخته شود جوگیری عالی است برخی مواقع تو دیار كفر حتی در قلب شیطان می توان خدا را جست چشم دل باز كن كه جان بینی آن چه نادیدنی است آن بینی
علیپور
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۲۵ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
نویسنده بسیار بحق نوشته است جا دارد اهل علم چاره ای برای این نقص بیندیشند كه همه چیزمان را بباد خواهد داد
حمید
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۴۹ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
واقعا انقدر باید این مساله بزرگ میشد
یه خاننده مرده
خدا بیامرزتش
دیگه انقدر بحث نباید رسانه ای بشه
كاشكی با دیدن این مساله كمی به فكر اون دنیا میفتادیم
با علی
123
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۴۴ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
خیلی حسودید،
همه هم عاشقش بودن هم واقعا عزادار
محمد طه
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۴۴ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
دوست عزیز آقا یا خانم سس ، این یادداشت داره به مخاطب می گه این عكس دروغه و مادر پاشایی خدابیامرز نیست . یعنی داره روشنگری می كنه ، آخه تا كی می خوایم واقعیت رو نبینیم ؟
مریم
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۳۲ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
از بس ما ایرانیها جوگیریم.
من
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۴۵ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
متاسفم برای نویسنده. بجای اینكه از این عاطفه و محبت و انسانیت مردم تقدیر و تحسین بشه با انگ چسبوندن و نگاه از بالا داره بشون توهین میشه. مشكل شما از اقبال مردم به موسیقی و هنره. تفكر طالبانی و داعشی.
عاطفه
Iran, Islamic Republic of
۲۰:۲۲ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
به شماها چه ربطی داره ما دنبال چی هستیم شماهایید كه تیتر میسازیدو از توش پول در میارید حتی جرات ندارید نظرمو ثبت كنید
كجا بودید وقتی مردم روزها پشت دره بیمارستان منتظر شنیدن خبر سلامتی مرتضی بودند؟ انقدر موضوع رو ادامه ندید بس كنید مردم ما عاشق بودن كسی رو نمیشناسم كه با آهنگای مرتضی گریه نكرده باشه كافیه
شبنم
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۱۱ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
o-O یه سری انگار اصلا نخوندن این نوشته رو یا متوجه نیستن موضوع چیه. این مطلب داره درباره مردم و خصوصا رسانه هایی می گه كه وقتی همچین اتفاق هایی می افته روی احساسات مردم سوار می شن و اصلا نگاه نمی كنن چی رو دارن منتشر می كنن. درباره اون هایی نوشته شده كه عكس مرحوم هاله سحابی و مادرش رو به جای مرتضی پاشایی و مادرش به خورد ملت دادن و ملت هم بدون این كه بدونن همین طوری احساسی اون رو توی سایت ها و.. منتشر می كنن. اول بخونین بعد از داعش و طالبان مخالف موسیقی صحبت كنید o-O
binam
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۱۷ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۵
۰
۰
این چند نفری كه منفی دادن خیلی جالبه. یعنی معتقدن عكسی كه از هاله سحابی و مادرش داره تو وایبرو بعضی سایتا منتشر میشه فرقی نداره با پاشایی عزیزومادرش؟!!!!
ایرانی
Iran, Islamic Republic of
۰۷:۵۴ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۶
۰
۰
اتفاقا ایرانیها جوگیر نیستن بهترین و عاطفی ترین مردمان عالمند. اما امان از دست این شبكه های اجتماعی كه از كاه كوه میسازند...این همه قهرمان ، هنرمند ، فوت شدند كسی خبر دار شد؟حالا چه خبر شده
فراهانی
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۵۲ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۶
۰
۰
مردمی هستیم كه زود جو زده میشویم و بعید میدونم جمعیتی كه برای اجرای كنسرتش هم حاظر میشدند آیا به این خیل جمعیت میرسیدند؟ در مرده پرستی ما شكی نیست. چند ماه قبل و پس از اینكه شركتی پول زیادی بابت برنامه نویسی از من گرفته بود ولی كاری انجام نمیداد با فرد برنامه نویس دیگری آشنا شدم كه دم از فرهنگ بالا و بودن حق با مشتری و اكرامش میگفت و وانمود میكرد زجر كشیده فرهنگ ضعیف ما در معاملات و قرار داد هاست در آخر این فرد از من پول گرفت تا كارم را آنطور كه میخواهم ظرف 10 روز تحویلم دهد و دیگر از او هم خبری نشد. منظور: خوب بلدیم ادای اهل فرهنگ و داشتن شعور اجتماعی را در بیاوریم و بگوییم دانایی از سر تا پای ما میریزد و فلان و بمدان اما در عمل ...
ااصغر
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۱۲ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۶
۰
۰
چانا سخن از دل ما می گویی ، مرحبا
mahshid
United States
۰۵:۱۳ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۸
۰
۰
it breaks my heart.rest in peace.
ایرانی
Iran, Islamic Republic of
۰۸:۰۱ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۸
۰
۰
مرتضی پاشایی فوت شد خدا رحمتش كنه،هنرمند بود درست.ولی بین این خیل عظیم مردمی كسانی بودن كه نمیدانستن برای چه امده اندوباید چه كنند موقع پخش اهنگهای مرحوم داخل ماشین،خونه،مغازه و....نمیدانستن خواننده كی هست،حتی چی خونده،مرحوم مرتضی پاشایی نیزیكی ازاین مردم چندمیلیونی ایران بود كه با این زندگی دست وپنجه نرم كردو راه اخر را زودتر طی كرد. ایاهنرمند اصلی ان جانبازی نیست كه پس ازسی سال خوابیدن روی تخت اسایشگاه جانبازان ویا دركناراتاق خواب منزل خودبه شهادت میرسه ویكی ازاین رسانه ها ومردم یادی ازاونمی كنند وتیتر اول هم نمیشه
زهرا
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۱۳ - ۱۳۹۳/۰۸/۲۸
۰
۰
این آخه عكس مادر مرتضی پاشایی نیست ...
امید
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۵۰ - ۱۳۹۳/۰۹/۰۱
۰
۰
تیترتون خیلی توهین امیزه.... دیگ مرگ مرتضی....... به خودتون هم میگین خبرنگار ؟؟؟؟؟؟؟ اگر سواد ندارید لااقل ازاده باشین و تیترهای توهین امیز نزنیدبراتون متاسفم اینقدر اینمحبوبیت مرتضی شما رو شوكه كرده كه دارین سرتون رو به درو دیوار میكوبین ....
مجمد رضا شاهرودی
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۰۵ - ۱۳۹۳/۰۹/۰۱
۰
۰
احسنت به شما و نگاه درست به این اتفاق ، همینطور است، جوزدگی آفت این روزهای ماست، امیدوارم همه رسانه ها چون شما به تحلیل و ریشه یابی این اتفاق بپردازند
مریم
United States
۰۰:۵۷ - ۱۳۹۳/۰۹/۰۳
۰
۰
این یكی ازآنها بود دیگری عكس دیده نشده وی بانامزدش آن هم درست وقتی كه دیگرمرتضی بین مانیست درصورتیكه اصلا همچین چیزی صحت نداشته ،دوم وداع پزشكان كه اصلا عكس مرتضی نبوده ،سوم عكس مرتضی درسردخانه كه بازهم عكس وی نبوده توروخداتمام كنید توروخدابیشترازاین خودمان رابه گناه نیندازیم وروح آن عزیز رانیازاریم واقعاكسانیكه ازآب گل آلودماهی می گیرند ترس ازخداهم دارند؟خدایاكمكمان كن. دروغ دیگربه مرده وزنده هم رحم نمیكند دراین دنیاكم بخاطرقضاوت اشتباه ودروغ ناحق عذاب میكشیم كه آن بنده خدابعدازرفتنش هم باید بشنود..خدارحمتت كنه مرتضی
عباس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۰۸ - ۱۳۹۳/۰۹/۰۴
۰
۰
فوت همین خانم سحابی پر از اما و اگر بود. این كه شد عذر بدتر از گناه.

نیازمندی ها