مگس‌پران، عارضه‌ای که درمان ندارد

بعضی وقت‌ها مردم فکر می‌کنند، توهم داری بخصوص وقتی سعی می‌کنی پشه‌ای را که نیست از جلوی صورتت کنار بزنی! اینها گلایه خیلی از بیماران دچار مگس‌پران چشمی است که به امید درمان از این مطب به مطب چشم‌پزشک دیگر می‌روند در حالی که دکتر رضا زارعی ابیانه، فوق‌تخصص قرنیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران می‌گوید: بیماران باید با این مشکل کنار بیایند و نگران نباشند چون در دیدشان اختلال ایجاد نمی‌کند و درمانی هم ندارد.

مگس‌پران در سنین بالا شایع است

شاید با خواندن چند سطر بالا حالا به این فکر افتاده باشید چرا برخی افراد دچار مگس‌پران چشمی می‌شوند.

دکتر زارعی ابیانه در گفت‌وگو با جام‌جم در مورد علت ابتلا به مگس‌پران یا «فلوتر» توضیح می‌دهد: در چشم انسان مایعی به نام زجاجیه وجود دارد که شفاف است و قوام و شکل خاصی دارد. با افزایش سن، قوام این مایع تغییر و حالت آبکی پیدا می‌کند و باعث می‌شود وقتی بیمار چشمش را حرکت می‌دهد، اجسامی به صورت تار یا دسته مو، دایره‌ای که می‌چرخد یا مگس یا پشه‌ای را حس کند که از جلوی چشمش رد می‌شود.

این چشم‌پزشک ادامه می‌دهد: این عارضه به غیر از افراد مسن، مبتلایان به بیماری‌های متابولیک مانند دیابت و فشار خون و افرادی را که چشمشان دچار آسیب شده است یا نزدیک‌بین هستند نیز درگیر می‌کند. معمولا شروع آن از دهه 4 و 5 زندگی به بعد و ممکن است ارث در آن دخیل باشد، ولی مطالعه‌ای که نشان دهد در نژاد خاصی بیشتر دیده می‌شود، وجود ندارد.

مگس‌پران درمان دارد؟

دکتر زارعی‌ابیانه به این پرسش این‌گونه پاسخ می‌دهد: معمولا مگس‌پران چشمی تغییری در وضع بینایی فرد ایجاد نمی‌کند بنابراین برای درمان آن به هیچ اقدام خاصی نیاز نیست، ولی گاهی تغییر قوام مایع زجاجیه روی شبکیه اثر می‌گذارد و باعث ایجاد کشش‌ در آن می‌شود. در این حالت بیمار مدام حس می‌کند نوری در چشمانش خاموش و روشن می‌شود که اصطلاحا به آن فلاشینگ می‌گویند.

این فوق‌تخصص قرنیه می‌افزاید: این حالت نشان می‌دهد شبکیه تحت فشار است و بیمار حتما باید بررسی شود و بر حسب مشکل شبکیه برای درمان او اقدام‌هایی مانند لیزر یا جراحی انجام می‌شود.

وی تاکید می‌کند: مگس‌پران چشمی هیچ درمانی ندارد و تنها کاری که بیمار باید انجام دهد مراجعه برای معاینه‌های دوره‌ای، پیگیری و سعی برای کنار آمدن با این مشکل است چون به مرور زمان احتمال دارد برطرف شود.

چرا دیابتی‌ها و فشار خونی‌ها در معرض خطرند؟

وی در مورد دلیل در معرض خطر بودن مبتلایان به دیابت و افراد دچار فشارخون می‌گوید: در این بیماران زمینه خونریزی خفیف چشمی زیاد است که روی زجاجیه تاثیر می‌گذارد و باعث بروز مگس‌پران چشمی می‌شود و حتی ممکن است تغییراتی روی شبکیه آنها ایجاد ‌کند. حتی احتمال بروز مشکل جدا شدن زجاجیه از شبکیه در افراد دیابتی بیشتر است. ضربه هم از طرفی به علت تغییر در بافت و زجاجیه چشم و از سوی دیگر به دلیل احتمال بروز خونریزی در چشم می‌تواند باعث بروز این مشکل شود. در افراد مسن هم همان‌طور که اجزای بدنشان تحت تاثیر افزایش سن قرار می‌گیرد، چشمانشان با افزایش سن دچار تغییر می‌شود و ابتلای آنها به مگس‌پران چشم شایع است.

مشکل نزدیک‌بین‌ها هم راه‌حل ندارد

فضای زجاجیه چشم نزدیک‌بین‌ها حجیم‌تر است و مایع زجاجیه چشمشان زودتر تغییر می‌کند، به همین دلیل بیشتر افراد نزدیک‌بین دچار مگس‌پران‌ هستند و ممکن است مشکل‌شان با گذشت زمان حادتر هم بشود.

این استاد دانشگاه با بیان این جمله‌ها ادامه می‌دهد: برای اصلاح نزدیک‌بینی با لیزر، تغییراتی روی قرنیه انجام می‌شود، ولی مگس‌پران به علت بروز اشکال در قسمت زجاجیه بروز می‌کند، بنابراین حتی درمان نزدیک‌بینی هم نمی‌تواند باعث درمان مگس‌پران چشمشان شود. علاوه بر این افزایش قطر ایجاد شده در کره چشم نزدیک‌بین‌ها قابل تغییر نیست.

مگس‌پران آزار‌دهنده

مگس‌پران چشمی به هر حال آزاردهنده است و این‌که شخص مبتلا مدام حس کند چیزی از جلوی چشمش رد می‌شود، ممکن است او را کلافه کند.

دکتر زارعی ابیانه با اشاره به این مشکل می‌گوید: متاسفانه خیلی از بیماران نمی‌توانند مشکل خود را بپذیرند که باعث می‌شود دچار مسائل روحی ‌شوند، چون ناگهان می‌بینند چیزی از جلوی چشمشان رد می‌شود و بعضی افراد مدام احساس می‌کنند جلوی چشمانشان پشه رد می‌شود و با دست مدام سعی می‌کنند پشه را دور کنند ولی متاسفانه مثل خیلی از چیزهای دیگری که در زندگی وجود دارد و مجبور هستیم با آن بسازیم، باید با این مشکل کنار آمد تا کم‌کم به آن عادت کنیم و برایمان عادی ‌شود و کمتر آزارمان دهد.

خانم‌ها و آقایان به یک نسبت در معرض خطرند

این عارضه هم در آقایان و هم در خانم‌ها به یک نسبت شایع است و دیده می‌شود، ولی به گفته این چشم‌پزشک، از آنجا که مردان بیشتر در معرض ضربه و آسیب به چشم هستند، شیوع مگس‌پران به دلیل ضربه در آنها بیشتر است. بیماری‌های زمینه‌ای مثل دیابت و فشارخون هم در هر دو جنس می‌تواند عامل ابتلا باشد چون هر دو جنس را گرفتار می‌کند.

زهرا سادات صفوی‌سهی‌ -‌ جام‌جم