خیلی از ما در 24 ساعت حداکثر یک یا دو لیوان آب میخوریم و با وجود اطلاع رسانی درباره نیاز بدن به هشت لیوان آب در شبانه روز کمتر فردی میتواند به راحتی چنین برنامه ای را در خورد و خوراک روزانهاش بگنجاند.
دکتر میترا زراتی، متخصص تغذیه و رژیم درمانی در گفتوگو با «جام جم» در این باره توضیح میدهد: همان طور که میدانیم بیشتر وزن بدن انسان از آب تشکیل شده و به همین دلیل لازم است همه در طول روز به مقدار کافی آب و مایعات مصرف کنیم تا بدن مان در این زمینه با کمبودی روبه رو نشود.
البته بعضی ترجیح میدهند برای تامین آب و مایعات مورد نیاز بدن شیر بنوشند، عده ای چای را انتخاب میکنند و گروهی هم میوهها و سبزیها را در برنامه غذاییشان میگنجانند تا به کمک آنها، نیاز بدن به مقدار کافی آب برآورده شود.
این در حالی است که دکتر زراتی با تاکید بر اهمیت مصرف آب آشامیدنی، خاطرنشان میکند: درست است که مصرف میوهها و سبزیها و حتی برخی لبنیات مانند شیر میتواند بخشی از نیاز بدن را تامین کند، ولی نباید فراموش کنیم قسمت عمده آب مورد نیاز بدن باید از طریق مصرف آب آشامیدنی خالص تامین شود؛ بنابراین بسیار مهم است که هر روز به اندازه کافی آب بنوشیم و بدانیم مصرف آب اهمیت فراوانی دارد که هیچ گاه نباید آن را نادیده گرفت.
این بطریها دشمن سلامتتان است
هر قدر هوا گرمتر میشود و آفتاب سوزان تر، مصرف آب و آبمیوه های خنک هم طرفداران بیشتری پیدا میکند. در روزهای گرم تابستان، تقریبا تمام افراد یک بطری آب همراهشان دارند تا هر وقت لبشان خشک شد و احساس تشنگی کردند، کمی از آن بنوشند.
همان طور که گفته شد، نوشیدن آب و مایعات نه تنها مشکلی ندارد که حتی ضروری هم است، ولی خیلیها برای این که ساعتها بتوانند آب را خنک نگه دارند، بطریهای آب معدنی را چند بار داخل فریزر میگذارند تا یخ بزند و در طول روز همراهشان باشد.
دکتر زراتی، ضمن بیان این که چنین شیوه ای بسیار مضر و اشتباه است، میگوید: متاسفانه برخی افراد عادت دارند بطریهای آب معدنی را در فریزر بگذارند و با این کار میخواهند ساعتها از آب خنک داخل آن استفاده کنند. در حالی که بطریهای آب معدنی نباید چند بار مورد استفاده قرار گرفته و داخل فریزر یخ بزند؛ چرا که چنین کاری موجب آزاد شدن مواد سرطان زا شده و سلامت فرد را تهدید میکند.
از سوی دیگر قرار گرفتن بطریهای آب معدنی در معرض نور مستقیم خورشید و برای مدت زمانی طولانی نیز از نظر بهداشتی توصیه نمیشود.
چای، مفید است؛ اما...
در فصل تابستان چه تعریق زیادی داشته باشیم و چه نه، خیلی فرق نمیکند و در هر حال، آب زیادی از طریق تنفس و پوست از بدن دفع میشود و به همین دلیل لازم است با مصرف آب کافی از بروز مشکل کم آبی پیشگیری کنیم.
از گذشته خیلیها نوشیدن چای را برای رفع تشنگی مفید میدانستند؛ اما این متخصص تغذیه میگوید: باید بدانیم مصرف چای به دلیل دارا بودن کافئین، موجب افزایش میزان ادرار شده و در نتیجه آب را از بدن دفع میکند. به همین دلیل نمیتوان مصرف چای را به جای آب آشامیدنی در برنامه غذایی گنجاند.
صیفیها و سبزیهایی مانند خیار و کاهو دارای مقدار فراوانی آب است، اما یادمان باشد بهترین منبع تامین مایع مورد نیاز بدن آب آشامیدنی است. پس همیشه باید یک بطری آب همراه داشته باشیم تا با نوشیدن بموقع، از بروز مشکل کم آبی که گاه تا مرز خطر هم پیش میرود، جلوگیری کنیم.
در کنار مصرف آب، استفاده از سبزیها و میوه های آبدار مانند هندوانه و کاهو و نوشیدنیهای مختلفی مانند شیر نیز میتواند نیاز بدن را به مایعات تامین کند که بهتر است تمام این مواد غذایی را به طور متعادل در رژیم روزانه مان بگنجانیم.
آبمیوه خوب است، ولی چاقتان میکند
آبمیوه هم شیرین است و هم خوشمزه. پس خیلیها میگویند چه بهتر که به جای نوشیدن آب خالص، آبمیوه های متفاوتی را تهیه کنیم و آنها را بنوشیم.
دکتر زراتی در این زمینه یادآور میشود: نباید فراموش کنیم نوشیدن آبمیوه های شیرین میتواند موجب چاقی و افزایش وزن شود و به همین دلیل خوب است در مصرف آنها، تعادل را در نظر داشته باشیم.
وی با تاکید بر این که مصرف شربتها و آبمیوه های شیرین نباید به شکل عادت دربیاید، میافزاید: دقت داشته باشید استفاده از آبمیوه هایی که هنگام گرما در فروشگاهها به فروش میرسد و طرفداران زیادی هم دارد، اگر با آب آلوده تهیه شده یا برای خنک نگه داشتن آن از یخهای آلوده استفاده شده باشد، میتواند دردسرساز شود و به همین دلیل توصیه میشود از آبمیوه هایی که نسبت به سلامت آنها اطمینان ندارید، استفاده نکنید.
بنابراین به توصیه دکتر زراتی هیچ گاه نباید از آبمیوه های فله ای استفاده شود که البته این موضوع درباره کودکان، سالمندان، زنان باردار و کسانی که دچار نقص سیستم ایمنی هستند، اهمیت بیشتری پیدا میکند.
این متخصص تغذیه یادآور میشود: نباید فراموش کنیم که طی ساعات گرم روزهای تابستان به همراه تعریق نه تنها آب از دست میرود، بلکه مقدار زیادی سدیم نیز از دست رفته و همین مساله سبب ضعف و خستگی طی روز میشود. به همین دلیل توصیه میشود برای تامین آب و سدیم از دست رفته نه تنها آب مصرف کنید، بلکه حتما در کنار آن از مواد غذایی حاوی سدیم نظیر چند عدد آجیل شور یا یک لیوان دوغ نیز کمک بگیرید.
دکتر زراتی میافزاید: برای افراد مبتلا به افزایش غلظت خون نیز توصیه میشود مصرف مایعات به ویژه آب آشامیدنی را در طول روزهای تابستان افزایش دهند که این مسئله کمک زیادی به کاهش عوارض ناشی از افزایش غلظت خون نظیر بیماریهای قلبی و عروقی و پرفشاری خون میکند.
>> جام جم/ نیلوفر اسعدی بیگی