اجرای عملیات دفع بخشی از آب‌های سطحی تخت جمشید

به گزارش مهر، مسعود رضایی منفرد گفت: فصل جدید طرح دفع آب‌های سطحی تخت جمشید که مرتبط با مسائل باستان‌شناسی و کاوش کانال‌ها بود و تابستان امسال اجرا شد، به شناسایی برخی از موارد مهم در ارتباط با نظام آبراهه‌های تخت جمشید، معماری و شکل آبراهه‌ها و ازجمله وجود دریچه اصلی دفع آب‌های سطحی در حیاط جنوبی کاخ تچر منجر شد.

وی افزود: براساس مطالعات صورت گرفته، تعبیه منحول یا دریچه به منظور دفع آب در حیاط جنوبی خزانه در زمان هخامنشیان امری بدیهی به نظر می‌رسید، اما به دلیل نبود عملیات کاوش، شناسایی مکان این منحول اصلی تاکنون میسر نشده بود. این در حالی است که تا پیش از این آب‌های سطحی کاخ تچر با ایجاد یک منحول موقت به داخل کانال‌ها هدایت می‌شد و در کاوش امسال، منحول مرکزی کاخ تچر که در زمان هخامنشیان برای این کاخ طراحی شده بود، شناسایی شد.

مدیر پایگاه تخت جمشید بیان کرد: با شناسایی منحول اصلی و اجرای شیب‌بندی استاندارد در حیاط خزانه، از این پس روان‌آب‌های حیاط کاخ تچر از طریق منحول مرکزی این کاخ به سمت کانال‌های اصلی هدایت می‌شود و مشکل آبگرفتگی در این بخش از تخت جمشید نیز برطرف خواهد شد.

رضایی منفرد یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های اجرا شده تاکنون در تخت جمشید را طرح دفع آب‌های سطحی تخت جمشید خواند و افزود: احیای کانال‌های زیرزمینی براساس مجوزهای باستان‌شناسی، علاوه بر دستیابی به پلان اصلی نظام آبراهه‌های تخت جمشید در زمان هخامنشیان، رویکردی حفاظتی را برای مجموعه تخت جمشید نیز به همراه داشت.به گفته وی اکنون نیز مرحله مطالعاتی پلکان شمالی کاخ آپادانا به منظور هدایت آب‌های سطحی به داخل کانال‌های اصلی در دست اقدام است و مرحله اجرایی آن بزودی محقق خواهد شد.

حسن راهساز، مشاور علمی پایگاه تخت جمشید نیز درباره پیشینه عملیات کاوش، لایروبی کانال‌ها و دفع آب‌های سطحی تخت جمشید اظهار کرد: در سال‌های 1310 تا 1313 به سرپرستی پروفسور هرتسفلد، بخش‌هایی از کانال شرقی خزانه و صدستون لایروبی شد و در سال‌های 1333 و 1344 نیز بخش کوچکی از جناح شرقی کاخ‌های صد ستون و نیمه‌تمام لایروبی شد.

وی افزود: احیای کانال‌ها از دهه 60 به بعد جزو برنامه‌های مهم اجرایی دفتر فنی تخت جمشید به شمار می‌رفت که به دلیل نبود اعتبار کافی و هزینه بالای عملیات لایروبی، این اقدام به تعویق افتاد. در سال‌های 1370 الی 1374 تسطیح و شیب‌بندی 38 هزار مترمربع از محوطه به منظور هدایت روان‌آب‌ها به داخل آبرو‌های اصلی انجام شد.

به گفته مشاور علمی پایگاه تخت جمشید، مرحله جدید عملیات لایروبی و احیای کانال‌های آب زیرزمینی توسط گروه حفاظت و مرمت پایگاه جهانی تخت جمشید از سال‌های 1382 تا 1384 انجام و با کشف و احیای 280 متر از کانال‌های صفه، بخش وسیعی از آب‌های سطحی محوطه به داخل کانال‌ها هدایت و توسط پمپاژ تخلیه می‌شد.