پیشرفت در مذاکرات هسته‌ای به روایت دیپلمات‌ها

به گزارش جام‌جم، تا لحظه تنظیم این گزارش، تنها منبع رسمی که درباره مذاکرات سه‌جانبه اظهارنظر کرد، وزیر امور خارجه عمان بود. او که کشورش میزبان یکی از حساس‌ترین ادوار گفت‌وگوهای هسته‌ای در یک دهه اخیر است، ظهر دیروز گفت: طرف‌های شرکت‌کننده در مذاکرات هسته‌ای مسقط، در مسیر توافق به پیشرفت‌های خوبی دست یافته‌اند.

به گزارش ایرنا و به نقل از پایگاه اینترنتی عمان دیلی، یوسف بن‌علوی نسبت به موفقیت روند مذاکرات ایران و گروه 1+5 ابراز خوشبینی کرد.

وی افزود: معتقدم بازگشت از این توافق سخت و دشوار است، زیرا طرف‌های شرکت‌کننده در مذاکرات بر دستیابی به توافق اصرار دارند و ما این ابراز تمایل را از سوی آنها احساس کرده‌ایم.

دیپلمات روس: توافق‌نامه عملا مورد توافق است

ابراز خوشبینی وزیر امور خارجه عمان به حصول توافق درحالی صورت گرفت که ظریف، کری و اشتون دیروز به چهار دور مذاکره سه‌جانبه خود پایان دادند و امروز ایران و 1+5 نشست خود را در سطح مدیران سیاسی در مسقط برگزار می‌کنند.

خبرنگار بی.‌بی.‌سی که در محل مذاکرات حضور یافته بود، گزارش کرد که در مقایسه با دیدارهای گذشته، این نشست در فضای بسیار بسته‎تری برگزار شده و هیچ خبری از نمایندگان سه طرف به بیرون درز نکرده است.

همزمان با مذاکرات ظریف، کری و اشتون که در روز نخست بیش از شش ساعت به طول انجامید، کارشناسان هیات‌های آمریکا و اتحادیه اروپا مذاکراتی را در سطح کارشناسی انجام دادند.

در همین حال یک دیپلمات روس مدعی شد توافق‌نامه جامع هسته‌ای بین ایران و گروه 1+5 عملا مورد توافق قرار گرفته و فقط مساله روند لغو تحریم‌ها باقی‌مانده که فقط برای طرف آمریکایی و به دلایل داخلی مهم است که این توافق‌نامه در زمان تعیین‌شده امضا شود.

به گزارش فارس، او درباره لغو تحریم‌ها به روزنامه «کامرسانت» گفته که «این مسأله ممکن است به گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مرتبط باشد. دو گزینه در این رابطه وجود دارد: نخست آن‌که بعد از انتشار گزارش بعدی آژانس که تقریبا هر ماه صورت می‌گیرد، بخشی از تحریم‌ها به‌طور خودکار لغو شود، یا این‌که طرفین بار دیگر گردهم جمع شده و جزئیات اقدامات بعدی را بررسی کنند».

او البته این را هم گفته است که «طرفین مذاکرات هسته‌ای این مساله را هم بعید نمی‌دانند که تاریخ جدیدی برای امضای توافق‌نامه جامع هسته‌ای مشخص شود.

بن علوی: بر سر مسائل بزرگی توافق شد

اظهارات این مقام روس، تائیدکننده اظهارات دیروز وزیر امور خارجه عمان است که گفت: ما امروز توانستیم بر سر مسائل بزرگی توافق کنیم و انتظار داریم که درباره مسائل باقیمانده نیز به راه‌حل دست یابیم. به نوشته روزنامه تایمز آو عمان، بن علوی افزود: این نشست‌ها نتیجه پنج سال تلاش کشور سلطنتی عمان برای از بین بردن فاصله‌ها میان ایران و غرب و کنار هم قرار دادن تمام طرف‌ها برای رسیدن به یک راه‌حل صلح‌آمیز درباره برنامه هسته‌ای ایران است.

به گزارش ایرنا، وزیر خارجه عمان این را هم گفت که «این دیدار مهم، اولین دیدار در عمان به‌شمار نمی‌رود بلکه اولین دیدار اعلام شده به‌شمار می‌آید و عمان طی پنج سال گذشته تلاش‌های بسیاری در این باره به‌کار برده و دیدارهایی میان طرفین برگزار شده که همگی در عمان شکل گرفت و طرف‌های مذاکره‌کننده طی آن توانستند به آنچه که تاکنون به آن دست یافته‌اند، برسند... ما از تلاش‌های به‌کار رفته راضی هستیم و بخش باقیمانده نیز اندک است.»

وزیر خارجه عمان ادامه داد: هیچ‌یک از طرف‌های مذاکره‌کننده تضمینی ارائه نداده‌ است؛ مسائل مورد بحث کاملا از حساسیت و اهمیت خاصی برخوردار است و همه آنها یک بسته را تشکیل می‌دهند و نمی‌توان با نادیده گرفتن برخی از آنها، برخی دیگر را مورد بحث و بررسی قرار داد.

وی تاکید کرد: ‌طرف‌های مذاکره‌کننده تصمیم گرفته‌اند برای انجام گفت‌وگو به کشور عمان بیایند و مسقط نیز به این درخواست پاسخ مثبت داد. هرگاه طرف‌های یادشده بخواهند دوره‌های بعدی مذاکرات را در مسقط انجام دهند، دوباره نیز پاسخ مثبت خواهیم داد.

وی با اشاره به این که مذاکرات مسقط با دیگر حوادث منطقه هیچ ارتباطی ندارد، افزود: این مذاکرات بسیار حائز اهمیت است، زیرا در مورد یک پرونده بین‌المللی جریان دارد و به همین دلیل من تصور می‌کنم ما نباید به تحولات جدید بپردازیم، بلکه بهتر آن است که این پرونده در وهله اول حل و فصل شود.

گمانه‌زنی رسانه‌ها از فرجام مذاکرات هسته‌ای

اما در شرایطی که هیچ‌یک از طرفین مذاکره به‌طور رسمی درباره موفقیت مذاکرات مسقط اظهارنظر نمی‌کند، گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای درباره این دور از گفت‌وگوها شدت گرفته است. در همین راستا، سایت دیپلماسی ایرانی نوشته که منابع مطلع به الحیات گفته‌اند «عقبگردی روشن در روند مذاکرات مشاهده می‌شود تا آنجا که ممکن است گفت‌وگوها به شکست بینجامد.»

این بدبینی به گفت‌وگوهای مسقط در شرایطی است که خبرگزاری فرانسه دیروز تاکید کرد: آمریکا نگران عدم توافق هسته‌ای با ایران است. روزنامه تلگراف هم نوشته است: اوباما در پی جلب اعتماد ایران است. این روزنامه هم نوشته که رئیس‌جمهور آمریکا،‌ به دنبال این است که اختلافات هسته‌ای با ایران را حل‌ و‌ فصل کند.

این گمانه‌زنی‌ها درباره نزدیکی تهران و واشنگتن در حالی شدت گرفته که رسانه‌های اسرائیلی با نگرانی، خبر تائید نشده دیروز نشریه انگلیسی تایمز را مورد توجه قرار داده‌اند که مدعی شده، مقامات ایرانی و آمریکایی، مذاکرات مخفیانه‌ای برای بحث بر سر تجدید روابط دیپلماتیک در صورت حصول یک توافق بر سر موضوع هسته‌ای انجام داده‌اند.

در حالی که حسن روحانی بزودی قرار است به باکو سفر کند، نشریه انگلیسی تایمز مدعی شده، مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا برای گشایش دفتر بازرگانی آمریکا در تهران، بین سبزعلی‌پور رئیس مرکز تجارت جهانی ایران و طرف آمریکایی در باکو ادامه پیدا می‌کند. بنا بر ادعای این گزارش، دو کشور در حال گفت‌وگو بر سر احتمال گشایش دفتر بازرگانی آمریکا در تهران هستند که در صورت وقوع، اولین نمایندگی دیپلماتیک آمریکا در تهران پس از قطع روابط و بسته شدن سفارت آمریکا در تهران پس از انقلاب اسلامی خواهد بود.

هر چند ایالات متحده گفت‌وگو برای از سرگیری روابط بین دو طرف را تکذیب کرده، اما انتشار همین خبرها، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی را چنان نگران کرده که همزمان با مذاکرات سه‌جانبه ظریف، کری و اشتون در عمان گفته است: اسرائیل توافقی را که اجازه دهد ایران بخش بزرگی از قابلیت‌های هسته‌ای خود را حفظ کند، نخواهد پذیرفت.

هر چند اظهارات بنیامین نتانیاهو علیه توافق هسته‌ای ایران و 1+5 تازگی ندارد، اما چنین موضعگیری‌هایی به خودی خود نشان می‌دهد که گفت‌وگوهای وزرای خارجه ایران و آمریکا آنقدر پیشرفت داشته که دست‌کم باعث نگرانی تندروها شود.