پیتر بروک در ایران

شاید به همین خاطر است که نسل قدیمی تئاتر ایران خاطرات زیادی از او دارند؛ از بازیگرانی مثل فهیمه راستکار و پرویز پورحسینی گرفته تا مرحوم هاشم فیاض که آخرین بازمانده نسل تعزیه‌ خوانان تکیه دولت بود.

بروک هم که به ایران آمده بود تا با استفاده از بازیگران ایرانی تئاتر را اجرا کند، با گونه‌های سنتی نمایش در ایران آشنا شد.

او از دیدن تعزیه و تکنیک اجرایی آن شگفت‌زده شد، به گونه‌ای که بعدها در گفتگوها یا نوشته‌هایش از این نمایش سادگی و در عین حال تاثیرگذاری آن بارها یاد کرد.

برای نسل جوان تئاتر ایران دیدن تئاتری به کارگردانی بروک در تالارهای نمایشی ایران بیشتر شبیه یک رویا بود.به همین خاطر وقتی پای صحبت‌های قدیمی‌ها می‌نشستند و خاطرات آنها را گوش می‌کردند، شنیدنی‌ترین بخش‌ خاطره‌ها، بخش‌هایی بود که به حضور کارگردانان برجسته تئاتر جهان در ایران اختصاص داشت؛ مثل نشستی که با حضور گروتفسکی ، کارگردان صاحب ‌سبک تئاتر جهان برگزار شده بود یا ... .با این همه شنیدن از پیتر بروک و نحوه کارگردانی و حرف‌هایی که بازیگران جوان آن وقت‌ها و نسل پیشکسوت امروز می‌زدند، لطف دیگری داشت.

آن وقت‌ها کسی فکر نمی‌کرد که ممکن است یکی از همین سال‌ها گروه بروک دوباره به ایران بیاید و تئاتری را در جشنواره تئاتر فجر اجرا کند، اما این اتفاق رخ داده است و این طور که حسین پارسایی رئیس مرکز هنرهای نمایشی می‌گوید، حضور گروه بروک در ایران قطعی است.

خود بروک به علت کهولت سن اگر چه نمی‌تواند به ایران بیاید، اما یکی از تئاترهای معروفش که طی سال‌های گذشته در کشورهای مختلف جهان به صحنه رفته در تماشاخانه ایران شهر اجرا می‌شود.

این تئاتر «مفتش بزرگ» نام دارد که اقتباسی است از نمایشی نوشته فئودور داستایوفسکی، نویسنده روسی.

مفتش بزرگ روز 10 بهمن یعنی در‌ آخرین روز جشنواره قرار است اجرا شود و برخلاف سایر تئاترهای جشنواره تنها یک بار به صحنه می‌رود.

بی‌شک برای دوستداران تئاتر دیدن این تئاتر می‌تواند خاطره انگیز باشد، چرا که تا به حال به غیر از آنهایی که این امکان را داشته‌اند که در خارج از کشور به تماشای تئاتری از این کارگردان بنشینند، سایرین فقط فیلم یا عکس‌هایی از اجراهای او را دیده‌اند.ژ

شهریار محمدی