چندین سال قبل که یاسر عرفات، رئیس وقت سازمان آزادیبخش فلسطین و اسحاق رابین، نخست‌وزیر اسرائیل، در محوطه کاخ سفید دست دوستی به‌هم دادند و پشت دوربین‌های خبری اعلام کردند یکدیگر را به رسمیت شناخته و تفاهم‌نامه موقتی را که طی مذاکرات محرمانه‌ای در اسلو صورت گرفته است، امضا کرده‌اند، پیش‌بینی می‌شد که سرزمین‌های اشغالی روی خوش به خود نخواهد دید.
به قدرت رسیدن ترامپ در آمریکا و نهایتا ائتلاف بسیار مستحکمی که وی با لابی اسرائیل در آمریکا برقرار کرد، منجر به این شد که آمریکایی‌ها مصوبه کنگره را که سال‌های قبل مطرح شده بود در دستورکارشان قرار دهند.
کشورهای محافظه‌کار جهان عرب احساس می‌کردند که مذاکرات اسلو و کنفرانس مادرید نقطه عطف جدیدی در روابط کشورهای منطقه‌ای ایجاد خواهد کرد اما حالا شکست این پیمان برای همه به اثبات رسیده است.
کمتر از یک دهه است که روابط بین ایران و آمریکا متشنج‌تر از قبل شده و هر روز در صدر اخبار دنیا قرار دارد. آمریکا هر روز به فکر یک توطئه جدید است تا دشمنی با نظام جمهوری اسلامی ایران را که ریشه 40 ساله دارد، آشکار کند و خوشبختانه همیشه هم ناکام بوده است. از ابتدای تشکیل دولت جمهوری اسلامی ایران آمریکا به فکر براندازی نظام ما افتاد و در جنگ تحمیلی هشت‌ساله عراق انواع و اقسام کمک‌ها را کرد و از سوی دیگر در درون کشور با تغذیه نیروهای ضدحکومتی قصد داشت به قول خودشان کار ایران را یکسره کنند، اما مقاومت در جبهه‌های حق علیه باطل و دفاع از نظام اسلامی باعث شد تا در این زمینه ناکام بمانند. در طول همه سال‌های پس از انقلاب اسلامی دولت ایران مورد تحریم‌های آمریکا قرار داشت و بعد از پروژه جنگ نظامی که ایران در آن شکست خورد جنگ اقتصادی را به راه انداخت. جنگ اقتصادی پروژه مطرح شده 20 سال پیش آمریکا بود که شش سال پیش علیه ایران به اجرا درآمد.
تاکنون آمریکا براساس توافق برجام باید بسیاری از تحریم‌ها را لغو می‌کرد، اما هنوز چنین اقدامی را انجام نداده است.
زمانی که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور وارد کاخ سفید شد برابر با وعده‌هایی که در ایام تبلیغات انتخاباتی داده بود، وانمود کرد که قصد اجرایی کردن آنها را دارد. یکی از شعارهای انتخاباتی او درباره توافق برجام بود که از نظر او بدترین توافق تاریخ برای آمریکاست و وعده داد که آن را پاره خواهد کرد. یکی از تلاش‌های او بعد از ورود به کاخ سفید بی‌اعتبار کردن برجام بود. از سوی دیگر غیر از او، کاتالیزورهایی در ایالات متحده و کاخ سفید بودند که به این قضیه دامن می‌زدند. با این وصف سه سناریو با رویکرد بعد از روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا شکل گرفت.
با توجه به درخواست نماینده آمریکا در سازمان ملل برای برگزاری نشست اضطراری شورای امنیت در مورد ایران، کشورهای اروپایی می‌دانستند که هدف نیکی هیلی و دونالد ترامپ کمک به مردم ایران نیست بلکه هدف آنها این است که بتوانند به توافق هسته‌ای خدشه وارد کنند و از دل آن تحریم‌هایی خارج و بر ایران اعمال کنند که در این کار موفق نبودند. تحلیل کشورهای اروپایی این است که آمریکا سه تا چهار ماه در حال تلاش برای بهانه‌گیری از برجام است تا قطعنامه و تحریمی علیه ایران اعمال کند و مقامات اروپایی آگاه بودند که آمریکا به دنبال حمایت از اعتراضات مردمی ایران نیست.
قدرت‌های بزرگ اروپایی و آسیایی که در رسیدن به توافق برجام با ایران در کنار آمریکا قرار داشتند و بخوبی از نقش سازنده ایران در روند مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی آگاه هستند، از ادامه روند نامشخص رئیس‌جمهور آمریکا نگرانند. دونالد ترامپ تهدید کرد که اگر چهار شرط او محقق نشود، او بار دیگر توافق هسته‌ای را تائید نمی‌کند. موضعی که با پاسخ قاطع تهران روبه‌رو شد.
تصمیم ترامپ در تمدید تعلیق تحریم‌های هسته‌ای باوجود جنجال‌های تبلیغاتی که به راه انداخته بود نشان داد وی نمی‌تواند از نظر حقوقی برجام را نادیده بگیرد چراکه افکار عمومی دنیا و حتی اروپا که متحد این کشور است چنین موضوعی را برنمی‌تابد. اگر بپذیریم آمریکا مصمم به بر هم زدن برجام بوده قطعا پیگیری اروپا و مواضع آنها در دفاع از برجام می‌تواند آمریکا را به تصمیم در مورد تمدید تعلیق تحریم‌ها گرفته باشد. البته آمریکا از ابتدا هم ژست بر هم زدن برجام را گرفته، اما در عمل نمی‌تواند و شاید نتوانسته در بین کشورهای اروپایی در مورد نادیده گرفتن برجام اجماع ایجاد کند.
دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا تصمیم گرفته که با تمدید تعلیق تحریم‌ها، توافق هسته‌ای 2015 را دست نخورده نگه دارد و به کاخ سفید و کنگره فرصت بیشتری بدهد تا طرحی در مورد وضع محدودیت‌های جدید علیه ایران تدوین کند. این تصمیم بنا به توصیه تمام تیم امنیت ملی وی شامل هربرت ریموند مک‌مستر مشاور امنیت ملی، جیمز متیس وزیر دفاع و رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا به ترامپ اتخاذ شد. پیشتر برخی منابع اعلام کرده بودند که آمریکا ممکن است تحریم‌های جدیدی علیه ایران وضع کند، اما فعلا ترامپ تصمیم گرفته که تحریم‌های هدفمندی علیه چند مقام ایرانی به دلیل فساد و نقض حقوق که برخی از آنها مربوط به حوادث اخیر است، وضع شود. حسین سبحانی‌نیا، کارشناس مسائل سیاسی و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم در این زمینه به سوالاتمان پاسخ داده که می‌خوانید.