واکنش منفعلانه غرب در برابر مواضع عزتمندانه ایران

اپوزیسیون ضد انقلاب هم به تصور این‌که مستمسک جدیدی را برای مقابله با انقلاب اسلامی به دست آورده‌اند سعی داشت از آب گل آلود ماهی بگیرد.

غربی‌ها به تصور این‌که شرایط مناسبی برای تحت فشار قرار دادن ایران فراهم شده به گمان خود دست به یک حرکت تبلیغاتی و سیاسی جدید زدند و به بهانه‌های حقوق بشری ضمن همراهی با رای دادگاه اقدام به فراخوانی سفرای خود کردند.

این حرکت که در ابتدا با استقبال همه گروهای مخالف جمهوری اسلامی مواجه شد با برخورد منطقی و از سر عزت ایران و موضع گیری قاطع رهبر انقلاب بعد از مدتی نتیجه عکس داد.

سر و صدای تبلیغاتی فرو نشست و غربی‌ها که تصور می‌کردند می‌توانند این بار جمهوری اسلامی ایران را در موضع ضعف قرار دهند، دیدند که ماجرا شکل دیگری به خود پیدا کرد و ایران نه‌تنها تسلیم نشد بلکه مقتدرانه در برابر زیاده‌خواهی‌های غربی ایستادگی کرد.

دکتر جواد منصوری، تحلیلگر مسائل سیاسی در گفت‌وگو با جام‌جم به بیان دیدگاه‌های خود درباره این رویداد پرداخت.

بعد از ماجرای میکونوس و اعلام رای دادگاهی در برلین درباره اعلام جرم علیه مقامات ایران،‌ کشورهای اروپایی در یک کار مشترک اقدام به فراخوانی سفرای خود از تهران کردند که البته با موضعگیری قاطع جمهوری اسلامی ایران بعد از مدت کوتاهی کشورهای اروپایی مجبور به تصحیح اقدام گذشته و اعزام مجدد سفرای خود شدند. به نظر شما هدف اروپاییان از این اقدام چه بود؟

دولت‌های اروپایی در قبال ایران قبل و بعد از پیروزی انقلاب رفتار بسیار متفاوتی را در پیش گرفتند. به عبارت دیگر نسبت به انقلاب اسلامی ایران یک موضع کاملا خصمانه گرفتند و با یک دید منفی برخورد کردند به‌گونه‌ای که تمامی رفتارهای معمول عرف بین‌المللی را نادیده گرفتند و همچنین قراردادها و برنامه‌های قبل از پیروزی انقلاب را به طور کامل نادیده گرفتند و در واقع شیوه‌ای بسیار تند و مغایر با روابط عادی با ایران داشتند. به این دلیل در مقاطع مختلف با بهانه‌های متفاوت سعی کردند ایران را در فشار قرار دهند. آنها انواع برنامه‌های تبلیغاتی و تهدیدهای نظامی و جنگ‌های روانی را علیه ایران در پیش گرفتند و سعی کردند با تلاش‌های بین‌المللی به صورت مستمر از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی برنامه‌هایی را علیه ایران پیاده کنند. در ادامه این ماجرا اتفاقی افتاد که شاید خیلی حادثه مهمی نبود، اما به هر حال دولت آلمان و متحدان اروپایی این کشور برای این‌که این موضوع را تبدیل به یک جنجال بین‌المللی در روابط خود با ایران کنند، دادگاه شخصی را که متهم به قتل فرد دیگری در مکانی به نام میکونوس بود، مستمسک قرار دادند و ایران را به نوعی تحریم دیپلماسی کردند. به این ترتیب سفرای ایران از اروپا و سفرای اروپایی از تهران به کشور خود بازگشتند. این اتفاق تقریبا کم‌نظیر در تاریخ دیپلماسی معاصر بوده و اروپاییان تاکنون حداقل دوبار بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به این شیوه عمل کردند اما جالب اینجاست که جمهوری اسلامی با خویشتنداری و در عین حال با قاطعیت در مواضع خود توانسته به گونه‌ای عمل کند که دولت‌های اروپایی پس از مدتی به بی‌ثمر و غیر منطقی بودن حرکت خود پی ببرند و سفرای این کشورها دوباره به ایران بازگشتند. نکته حائز اهمیت این است که در دوره برگزاری دادگاه و رفتن سفرای اروپایی از تهران جنجال تبلیغاتی عجیبی در سطح بین‌المللی برای قتل یک نفر انجام گرفت در حالی که اروپاییان در اشکال مختلف روزانه تعداد زیادی از انسان‌ها را در گوشه و کنار دنیا به خاک و خون می‌کشند و با بهانه‌های واهی می‌کشند. آنها حتی در خاک اروپا خیلی راحت افرادی را با بهانه‌های متعدد از بین می‌برند، اما اساسا به این جنایات هیچ اعتنایی نمی‌کنند. حتی به کشتار متحدان خودشان می‌پردازند نظیر آنچه امروز در یمن شاهد هستیم و به سردمداری عربستان سعودی صورت می‌گیرد یا قتل عامی که در سوریه اتفاق می‌افتد. این کشتار از سوی مجموعه‌ای از متحدان غرب در منطقه و همچنین آمریکا و اروپا و اسرائیل در حال انجام است و عمدتا مورد بی‌اعتنایی و بی‌توجهی کامل اروپاییان قرار می‌گیرد. بنابراین با این روند تعداد زیادی از انسان‌ها صرفا به خاطر اهداف و مقاصد سلطه‌جویانه و به حداکثر رساندن منافع غرب براحتی قتل عام می‌شوند. امروز شاهد هستیم که در بسیاری از کشورها از جمله میانمار با مسلمانان چگونه رفتار می‌شود اما اروپاییان عکس‌العمل چندانی از خود نشان نمی‌دهند.

اما هرگاه ببینند می‌توانند از مساله‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران استفاده کنند در قبال کوچک ترین مساله‌ای، رفتاری کاملا غیر متعارف را در عرصه بین‌المللی از خود بروز داده و می‌دهند. البته جمهوری اسلامی از ابتدای پیروزی انقلاب تاکنون سعی کرده با خویشتنداری و با نوعی صبر و در عین حال برخورد منطقی عملا بسیاری از این گونه حرکت‌های شتاب‌زده و غیر معمول را خنثی بکند و اتفاقا بعضی از کشورهای اروپایی از این رفتار ایران بسیار عصبانی هستند. اما همچنان ایران این رفتار معقول خود را در زمان‌های مختلف با کشورهای دیگر دارد. از سوی دیگر به نظر می‌رسد اروپا در رابطه با رفتار ایران در منطقه دچار اشتباه بزرگی است و این اشتباه بزرگ موجب اشتباه‌های بزرگ‌تر می‌شود که از جمله آنها هماهنگی با ایالات متحده و بعضی از دولت‌های بسیار بی‌ریشه و ضد مردمی در منطقه مانند عربستان سعودی است که فقط با ثروت نفت خود روی پا هستند و همچنان علیه ایران توطئه می‌کنند، اما به نظر می‌رسد این توطئه‌ها به زیان خود آنها تمام شده و از این پس نیز بیش از گذشته به زیان آنها خواهد بود.

بعد از این که اروپاییان در آن مقطع اقدام به فراخواندن سفرای خود از ایران کردند با جواب قاطعی از سوی تهران مواجه شدند بخصوص با هشداری که رهبر انقلاب در این زمینه دادند. بعد از این اتفاق اروپاییان به چه نتیجه‌ای رسیدند که با وجود همه هماهنگی‌هایی که از قبل در این زمینه داشتند در مدت کوتاهی مجبور به تصحیح رفتار خود شدند و از سیاست اعلامی خودشان فاصله گرفتند و سفرای اروپایی دوباره به ایران برگشتند؟

اولا روشن شد قضیه آنچنان که فکر می‌کردند نبود و در واقع به نوعی فریب یک‌سری از گروه‌های ضد انقلاب خارج از کشور را خورده بودند. دوم این که متوجه شدند ایران بازیچه این‌گونه رفتارها نمی‌شود. سوم این که احساس کردند این حرکت به نفع آنها نیست به علاوه این که ایران در هر حال خودش می‌تواند با روابط خارجی گسترده‌ای که دارد شرایط را اداره کند.

اروپاییان با این اقدام خود قصد داشتند ایران را با یک تحریم بزرگ سیاسی و دیپلماسی مواجه کنند. با توجه به این که این رویداد مربوط به دو دهه گذشته است، تصور می‌کنید در شرایط فعلی باز هم تکرار چنین مواضعی از سوی اروپاییان با در نظر گرفتن این که تجربه شکست خورده گذشته و مقاومت ایران در برابر زیاده‌خواهی‌های کشورهای غربی وجود دارد؟

در دو دهه گذشته عملا غرب بویژه آمریکایی‌ها و با پیروی اروپا از آمریکایی‌ها عملا تمامی تحلیل‌ها و برنامه‌های آنها در منطقه با شکست مواجه شده و به گونه‌ای است که امروز بسیاری از سیاستمداران اروپایی بصراحت اعتراف می‌کنند که ما فریب آمریکا را خوردیم و دنباله روی بی‌منطق کردیم و به خاطر این موضوع خسارات بزرگی متوجه اروپاییان شد. ادامه این قضیه قطعا خسارات بیشتری را برای کشورهای غربی در پی خواهد داشت. شاید این مساله زمینه‌ای باشد که از این پس اروپا فاصله خود را با آمریکا کمی بیشتر کند. بخصوص در وضعیت جدیدی که برای آمریکا پیش آمده به نظر نمی‌رسد کشورهای اروپایی حاضر باشند مثل گذشته پیروی بی‌چون و چرا از آمریکا داشته باشند. ایران نیز همچنان به رفتار سنجیده خود ادامه خواهد داد و به این ترتیب اگرچه ممکن است مشکلاتی برای کشورمان پیش بیاید، ولی ایران قطعا از اصول خود دست بر نخواهد داشت.

در شرایط کنونی رفتار اروپاییان با روسیه در قالب فراخوانی سفرا از این کشور به اتهام مسموم کردن جاسوس روسی تا حدودی مشابه رفتاری است که در سال‌های پیش با ایران صورت گرفته است. با توجه به همان تجربه شکست خورده اروپاییان به نظر شما آیا کشورهای غربی می‌توانند به صورت درازمدت این رویه را به صورت هماهنگ ادامه دهند؟

به هر حال اروپا برای تداوم سلطه خود بر مناطق دیگر جهان به طور دائم در حال برنامه‌ریزی است و هیچ‌گاه از این اقدام خود در اشکال مختلف دست بر نمی‌دارد. این شیوه ممکن است در قالب تهدیدات اقتصادی،‌ سیاسی و امنیتی بروز کند. بنابراین امروز تصورشان این است که روسیه بتدریج تبدیل به یک قدرتی بشود که می‌تواند خودش تصمیم بگیرد و مقابل اروپاییان تسلیم نشود و کشورهای غربی در پی این هستند که این امکان را از روسیه بگیرند و تمامی این حرکت‌ها در این زمینه صورت می‌گیرد. البته مقامات سیاسی این موضع را بخوبی می‌دانند و به همین دلیل است که تسلیم اروپا نخواهند شد.