بودجه 96 در ترازوی کارشناسی

با این حال از نگاه کارشناسان، قیمت 50 دلار برای نفت صادراتی در بودجه سال آینده، قیمت معقولانه‌ای است، هرچند اگر قیمت نفت کمتر از 50 دلار تعیین می‌شد، ریسک پایین‌تری داشت. کارشناسان اعتبارات 62 هزار میلیارد تومانی برای بخش عمرانی در لایحه بودجه 96 را نیز غیرقابل تحقق عنوان می‌کنند.

در مجموع، لایحه بودجه سال 96 که آخرین و چهارمین بودجه‌ریزی دولت یازدهم محسوب می‌شود، به سبک بودجه‌ریزی سنتی چند دهه اخیر، تدوین شده و همان ایرادات و نواقص همیشگی را دارد؛ از بیش‌برآورد درآمدها تا کسری‌های پنهان و آشکار بودجه.

جزئیات لایحه بودجه سال 1396

رقم کل بودجه سال 96 با 11 درصد رشد نسبت به امسال به 1085 تریلیون تومان رسیده است.

رشد 7/8 درصدی درآمدهای مالیاتی، 10 درصدی حقوق کارمندان، سهم 110هزار میلیارد تومانی نفت، نرخ دلار 3300 تومانی و نفت 50 دلاری در هر بشکه، از ویژگی‌های لایحه بودجه سال 1395 کل کشور است.

براساس اظهارات رئیس‌جمهور، سقف منابع عمومی بودجه 320 هزار میلیارد تومان است همچنین رقم پیش‌بینی شده برای درآمدهای دولت به 159 هزار میلیارد تومان می‌رسد که از این میزان 113 هزار میلیارد تومان مالیات و حقوق ورودی و 46 هزار میلیارد تومان مربوط به سایر درآمدهاست.

این میزان از درآمدها نسبت به پیش‌بینی عملکرد 12 ماهه بودجه 95 از رشد 23 درصدی برخوردار است و از مجموع این درآمدها حدود 71 درصد را درآمدهای مالیاتی و 29درصد را سایر درآمدها تشکیل می‌دهد.

مجموع منابع عمومی دولت در سال 1396 معادل 320 هزار میلیارد تومان برآورد شده که نسبت به ارقام قانون بودجه و پیش‌بینی عملکرد سال 95 به ترتیب از رشدی معادل 9 درصد و 13درصد برخوردار است. مجموع اعتبارات عمرانی در سال آتی به میزان 62 هزار میلیارد تومان خواهد بود که نسبت به پیش‌بینی عملکرد سال 95 حدود 26 درصد بیشتر است.

رشد اعتبارات هزینه‌ جاری برای سال 96 نسبت به پیش‌بینی عملکرد سال 95 معادل 13 درصد برآورد شده است، بعلاوه تملک دارایی‌های مالی در سال 96 با کاهش 17 درصدی نسبت به پیش‌بینی عملکرد 95 همراه خواهد بود که بخش مهمی از آن بازپرداخت سود و اصل اوراق سررسید شده در سال 96 خواهد بود.

در مجموع از کل حدود 320 هزار میلیارد تومان مصارف عمومی دولت 236 هزار میلیارد تومان به هزینه‌های جاری، 62 هزار میلیارد تومان به اعتبارات عمرانی و 22 هزار میلیارد تومان به تملک دارایی‌های مالی اختصاص یافته است.

سرمایه‌گذاری در بخش‌های آب، فاضلاب، محیط‌زیست و توسعه حمل و نقل ریلی چهار اولویت سرمایه‌گذاری در بودجه سال آینده است.

تصویب فوریت لایحه برداشت دولت از صندوق توسعه ملی

نمایندگان مردم در مجلس یک فوریت لایحه برداشت دولت از صندوق توسعه برای ایجاد اشتغال در مناطق روستایی را به تصویب رساندند.

به گزارش خبرگزاری خانه ملت، نمایندگان در نشست علنی دیروز با یک فوریت لایحه برداشت دولت از صندوق توسعه ملی برای ایجاد اشتغال در مناطق روستایی با 168 رأی موافق، 31 رأی مخالف و هفت رأی ممتنع از مجموع 253 نفر موافقت کردند.

محمدباقر نوبخت در دفاع از این لایحه در صحن علنی مجلس گفت: با وجود نرخ فزاینده نیروی کار در کشور، نیازمندیم با برداشت از منابع صندوق ذخیره 900 هزار فرصت شغلی را سالانه ایجاد کنیم.

وی درخصوص یک فوریت لایحه برداشت از منابع صندوق توسعه ملی برای ایجاد اشتغال در مناطق کمتر توسعه‌یافته، افزود: بازار کار کشور با یک پدیده نو روبه‌رو است، آن هم افزایش نرخ مشارکت نیروی کار است و دولت با توجه به طرح‌های مختلف تولیدی و عمرانی باید 750هزار فرصت شغلی در فصل اخیر ایجاد کند و در کنار اقدامات انجام شده و سرمایه‌گذاری مستقیم باید منابع دیگری نیز پیش‌بینی شود تا ما بتوانیم نسبت به ایجاد کار برای جوانان تحصیلکرده اقدام کنیم و از این رو با توجه به این‌که منابع صندوق توسعه ملی برای رشد اقتصادی در نظر گرفته شده، ما برای ایجاد اشتغال در روستاها و توقف مهاجرت از روستا به شهر نیازمند این منابع هستیم.

رئیس سازمان برنامه و بودجه با بیان این‌که ما در حال حاضر با نرخ فزاینده نیروی کار در کشور مواجه هستیم، اظهار کرد: نیازمندیم از این اقدام یعنی برداشت از منابع صندوق ذخیره استفاده کنیم تا بتوانیم 900 هزار فرصت شغلی را سالانه ایجاد کنیم؛ به همین جهت از نمایندگان درخواست داریم مشارکت لازم را با دولت در این بحث داشته باشند.

روند تصویب بودجه در مجلس

پس از تقدیم لایحه بودجه، بلافاصله چاپ و توزیع لایحه، پیوست‌ها و سوابق آن آغاز می‌شود و نمایندگان مجلس پس از توزیع لایحه، ده روز فرصت خواهند داشت تا پیشنهادهای خود را در مورد بودجه سال آینده به کمیسیون‌های تخصصی مجلس ارائه دهند.

کمیسیون‌های تخصصی مجلس نیز 15 روز زمان خواهند داشت تا گزارش خود را به کمیسیون تلفیق که برای بررسی لایحه بودجه تشکیل می‌شود، ارسال کنند.

همچنین کمیسیون تلفیق مجلس به مدت 15 روز لایحه بودجه و گزارش‌های دریافتی را بررسی می‌کند و در پایان این مهلت که البته با موافقت هیات رئیسه قابل تمدید نیز است، باید گزارش خود را در مورد این لایحه به صحن علنی مجلس ارائه کند.

حقوق معاف از مالیات

دولت در لایحه بودجه سال 96 پیشنهاد کرد، سال آینده حقوق ماهانه زیر یک میلیون و 500 هزار تومان از مالیات معاف شود. برای حقوق‌های بالاتر از 5/1میلیون تومان تا سقف هفت برابر، از مابه‌التفاوت آن تا این رقم 10 درصد مالیات گرفته می‌شود و نرخ مالیات حقوق‌های بیش از هفت برابر هم 20‌درصد است.

افزایش 34درصدی بودجه نهاد ریاست جمهوری

براساس لایحه بودجه سال 96، بودجه نهاد ریاست جمهوری 142 میلیارد تومان افزایش می‌یابد. بودجه نهاد ریاست‌جمهوری در سال 94، 300 میلیارد تومان بوده است. همچنین بودجه مصوب سال 95 رقم 411 میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود. این در حالی است که بودجه نهاد ریاست‌جمهوری برای سال 96 براساس لایحه بودجه رقم 553 میلیارد تومان لحاظ شده است.

پیشنهاد گرانی گازوئیل در سال آینده

دولت در لایحه بودجه سال آینده پیشنهاد کرده است قیمت گازوئیل 20 درصد افزایش یابد. بر این اساس، پیش‌بینی شده است از محل گرانی گازوئیل 929 میلیارد تومان درآمد جدید عاید دولت شود.

پیامک گران می‌شود

براساس لایحه بودجه، پیشنهاد شده پیامک ده ریال گران شود. درآمد حاصل از افزایش ده ریال به قیمت هر پیامک در بودجه 96 مبلغ 400 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است.

سهم صندوق توسعه ملی از درآمد نفت

طبق پیشنهاد دولت، سهم صندوق توسعه ملی در بودجه سال آینده 20 درصد تعیین شده است. دولت برای سه سال اخیر اقدام به کسر سهم صندوق از 30 درصد به 20 درصد کرده بود که به نظر می‌رسد برای سال آینده آن را در قالب لایحه بودجه گنجانده تا توسط نمایندگان به تصویب برسد. با توجه به این‌که این پیشنهاد دولت مغایر با قانون برنامه پنجم توسعه تلقی می‌شود، باید دو سوم نمایندگان برای تصویب آن رأی بدهند.

امهال 3 ساله وام کشاورزان خسارت‌دیده

دولت در لایحه بودجه سال 96 کل کشور پیشنهاد داد وام کشاورزان خسارت‌دیده از خشکسالی یا سرمازدگی یا آفات و بیماری‌های همه‌گیر یا حوادث غیرمترقبه یا آتش‌سوزی غیرعمدی، به مدت سه سال امهال شود.

وام ازدواج بدون تغییر

براساس آنچه در لایحه بودجه سال 96 کل کشور پیش‌بینی شده، بانک مرکزی مکلف است بانک‌ها را برای پرداخت وام ده میلیون تومانی ازدواج با دوره بازپرداخت چهارساله مکلف کند. رقم وام هم همان ده میلیون تومان ذکر شده است.

گرانی دلار؛ اولین واکنش بازار ارز به بودجه 96

نرخ دلار در بودجه سال 96 کل کشور با 300 تومان افزایش نسبت به بودجه 95، 3300 تومان در نظر گرفته شد؛ همین موجب شد قیمت دلار در بازار آزاد دیروز مجددا از مرز 3900 تومان فراتر رود.

اقتصادمقاومتی در بودجه مشاهده نمی‌شود

دکتر لطف‌الله فروزنده، کارشناس اقتصادی به خبرنگار ما گفت: سیاست‌های اقتصادمقاومتی از جمله بهره‌وری و اشتغال در بودجه سال آینده دیده نمی‌شود و باید مسئولان در این زمینه به مردم پاسخگو باشند.

وی افزود: در سه سال گذشته دولت نتوانست بودجه عمرانی خود را تخصیص منابع و عملیاتی کند و افزایش آن به منظور نوعی نمایش در بخش بودجه محسوب می‌شود.

این کارشناس اقتصادی با تاکید بر این‌که قیمت ارز در بودجه افزایش چشمگیری داشته و همین امر موجب رشد قیمت‌ها خواهد شد، اظهار کرد: یکی از موضوعاتی که دولت روی آن پافشاری می‌کرد به نتیجه رسیدن برجام برای ثبات نرخ ارز بود اما اکنون نرخ دلار در بودجه افزایش زیادی دارد و گرانی قطعا به بازار برمی‌گردد.

فروزنده ادامه داد: با افزایش نرخ دلار، هزینه‌های تولید رشد می‌یابد و ممکن است رکود را در کشور عمیق‌تر کند.

دلار گران می‌شود

دکتر امرالله امینی، کارشناس اقتصادی درباره قیمت دلار در بودجه سال 96 به خبرنگار ما گفت: تعیین قیمت دلار به دو عامل عرضه ارز و تقاضای ارز بستگی دارد و دولت در مشخص کردن این نرخ، نهایت خوش‌بینی را به کار گرفته است. دولت تعیین نرخ‌هایی مانند دلار را در شرایط ثبات کامل در نظر گرفته و اصولا این‌گونه بودجه‌ریزی‌ها دیگر عملیاتی نخواهد بود و به نوعی رفع تکلیف و تکرار است.

امینی تاکید کرد: در اوپک توافق شد برخی کشورها سهم تولید روزانه خود را کاهش دهند و اعلام همین خبر باعث شد تا قیمت در بازار جهانی روند صعودی بگیرد اما اگر یکی از این کشورها اقدام به این کار نکند و به این توافق پایبند نباشد، دوباره شاهد کاهش قیمت نفت و کاهش درآمدهای ارزی کشور هستیم.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: قیمت دلار در روزهای آتی به بیش از 4200 تومان می‌رسد و احتمالا در همین رقم ثابت خواهد ماند که این کار نیز جبران بخشی از کسری بودجه دولت است.

بودجه عمرانی شبیه شوخی است

دکتر جعفر قادری، کارشناس اقتصادی معتقد است رقمی که دولت برای بودجه عمرانی در نظر گرفته، بیشتر از این‌که شبیه به واقعیت باشد، شبیه به یک شوخی است. وی افزود: اعداد و ارقامی که برای بودجه عمرانی در نظر گرفته شده بسیار بزرگ و دست‌نیافتنی است و 20 درصد آن بیشتر محقق نخواهد شد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: در طول سال‌های گذشته دولت نتوانست در بخش عمرانی همان میزانی که تعیین کرده بود، تخصیص منابع کند و بیشتر از این‌که به فکر زیرساخت و فعالیت‌های لازم در این بخش باشد هزینه‌های جاری را رشد داده است.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس نهم گفت: دلار در بودجه 3300 تومان تعیین شده اما در بازار آزاد حدود 4000 تومان است و این به معنای درآمد دولت در بخش ارز است. قادری تاکید کرد: اعداد بودجه فرمالیته است و بودجه‌ریزی امسال نیز مانند سال‌های قبل نمایشی و سنتی است.

محمد حسین علی‌اکبری

اقتصاد