سدها کم کم از رسوبات پر می شود/ امکان لایروبی نداریم!

به گزارش جام جم آنلاین ، بحث رسوبات یکی از دغدغه های مهم است ،چرا که بحث لایروبی سد ها به گفته مسئولین امکان پذیر نیست و این کار هزینه بسیار بالایی دارد که انجام آن را ناممکن می سازد اما از سوی دیگر بارندگی در ارتفاعات و زمین های بالا دست سد بدون توجه به این مسئله خاکها و سنگ ریزه های را شسته و به مرور بر لایه های کف سد ها انباشته می کند و عمر سدی را که با کلی هزینه ساخته شده است کاهش می دهد و صدمات جبران ناپذیری را وارد می کند .

خسرو ارتقایی مدیر عامل شرکت آب منطقه ای تهران در گفت و گو با جام جم آنلاین به صراحت می گوید که امکان لایروبی سد ها وجود ندارد و تنها کاری که می شود کرد این است که در فصل سیلاب دریچه ها باز شود تا بخشی از گل و لایی که در دریاچه قرار دارد تخلیه شود .

هرچند گفته می شود که در دنیا شیوه های مختلفی برای تخلیه سد ها وجود دارد، اما ارتقایی معتقد است که سایر کشورها نیز هیچ گاه سدی را لایروبی نمی کنند چون کاری پرهزینه و سخت است . بنابراین بعد از پر شدن یک سد از رسوبات ، سد دیگری می سازند .اما آیا در اطراف تهران بعد ازآنکه سدهای پنجگانه اش را از دست داد می توان به راحتی مکان دیگری را برای ساخت سد پیدا کرد ؟ مدیر عامل شرکت آب منطقه ای تهران در پاسخ به این پرسش می گوید تا آن موقع خیلی زمان می برد وقتی بعد از گذشت 50 سال فقط 10 درصد از حجم سد را رسوب پر کرده است، پس در 50 سال آینده هم 10 درصد دیگر پر می شود و 80 درصد سد بازهم جا دارد .

اگر چه برخی از کارشناسان بر این باورند که حجم پرشده از رسوبات بیشتر از این مقدار است با این وجود اگر این آمار را قبول کنیم بازهم می توان اقداماتی را انجام داد تا عمر مفید سد را افزایش داد ، آنهم توجه به آبخیزداری است که در برخی مناطق جدی گرفته نشده است .

به گفته کارشناسان بهترین شیوه کاهش رسوبات درمخازن سدها گسترش آبخیزداری است و اگر بتوانیم از پر شدن سدها از رسوبات جلوگیری کنیم بهترین راه حل در مقطع کنونی است چرا که آبخیزداری در بالادست سدهای کشور کمک می‌کند که سطوح خاک بالادست سدها شسته نشود و به سمت سدها حرکت نکند.

مدیر عامل شرکت آب منطقه ای تهران درباره جدی گرفته شدن اجرای طرحهای آبخیزداری در اطراف سد های پنجگانه تهران می گوید ، در سالهای گذشته در حوزه سد لتیان اداره کل منابع طبیعی اقدامات خوبی برای اجرا طرح آبخیزداری انجام داده است اما در حوزه سایر سدها اینگونه نبوده است .

به گفته ارتقایی اجرای طرح های آبخیز داری در زمین های بالا دست می تواند به کاهش سرریز شدن رسوبات به سد جلوگیری کند که این مسئله در حیطه وظایف وزارت نیرو نیست و سازمان جنگلها ومراتع می باید این طرحها را به اجرا درآورد . در حوزه های آبریزی که سد های ما دارند در صورتی که اداره کل منابع طبیعی اقدامات آبخیزداری انجام دهند طبعا باعث می شود بارندگی ها و نزولات جوی کمتر رسوب را شسته و وارد سد ها کند که این هم یکی از اقدامات ضروری بالا دست سدهاست. در استان تهران در حوزه شمیران و اوشان فشم برای سد لتیان اداره کل منابع طبیعی این اقدام را انجام داده است اما در اطراف سد های دیگر کمتر بوده است مثلا در سد امیر کبیر ، طالقان و لار این اقدامات کمتر صورت گرفته که شاید به محدودیت منابع مالی باز گردد .

سیما رادمنش - خبرنگار جام جم آنلاین