صیانت از گنجینه گرانبهای نسخ خطی و اسناد ملی مکتوب

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید محمد حسینی  امروز یکشنبه در مراسم گرامیداشت روز «اسناد ملی و میراث مکتوب» که در کتابخانه ملی برگزار شد، با تبریک میلاد فرخنده امام محمدباقر (ع) و گرامیداشت روز میراث مکتوب، گفت: مسلمانان در مکتبی تربیت بافته اند که معجزه آن کتاب است و لذا ائمه اطهار(ع) و بزرگان ما همواره در طول تاریخ به موضوع کتاب، کسب علم و دانش اهتمام ویژه ای داشته و همگان را به آن سفارش کرده اند.

عضو هیات امنای سازمان اسناد و کتابخانه ملی تصریح کرد: امروز دنیا تشنه فرهنگ ایرانی اسلامی است لذا باید با احیای آثار و نسخ خطی و میراث مکتوب خود فرهنگ اصیل و غنی ایرانی اسلامی را به جهانیان معرفی و تبیین کرد.

حسینی اضافه کرد: در این زمینه تنها یک نهاد و سازمان قادر به انجام تمامی کارها نیست بلکه نیاز است دست در دست هم با همیاری نخبگان، اندیشمندان و صاحبنظران علاوه بر احیای آثار مکتوب و نسخ خطی، فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی را به جهانیان معرفی کنیم.

وی با اشاره به اینکه در گذشته و طول تاریخ در موارد بسیاری آثار و نسخ خطی ایرانیان و مسلمانان را به یغما برده اند، تصریح کرد: خوشبختانه بعد از انقلاب با توصیه، تاکید و رهنمودهای امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری حرکت های خوب و سازنده ای در جهت حفظ و صیانت از نسخ خطی و آثار مکتوب گذشتگان بعمل آمده است.

رئیس شورای فرهنگ عمومی کشور یادآور شد: پیش از انقلاب بر اساس آمار موجود دو هزار نسخ خطی در کشور تصحیح و احیا شده که این آمار بعد از انقلاب به 10 هزار نسخه افزایش یافته است.

حسینی در بخش دیگری از سخنان خود به اهدای مجموعه 80 هزار عنوان کتاب اعم از نسخ خطی و کتاب در زمینه های مختلف از سوی یک نفر خیر زاهدانی به نام مرحوم «سیاوش پرواز» به مردم و کتابخانه استان اشاره و ضمن ستودن این عمل شایسته، تاکید کرد: فرهنگ وقف کتاب باید در جامعه نهادینه شود.

وی از شیخ آقابزرگ تهرانی به عنوان کسی که عمر خود را برای صیانت از اسناد شیعه صرف کرده است، یاد کرد و افزود: امروز که کلیه امکانات برای نگهداری از اسناد این ملت فراهم است باید کار حفاظت از آنها به شکلی خوب انجام شود.

حسینی تاکید کرد:نباید این آثار را مثل عتیقه فقط در موزه‌ها نگهداری کرد بلکه باید زمینه‌های دسترسی همگان را به آنها حتی نسخه‌های منحصر به فرد فراهم کرد، چرا که باید همگان بتوانند از این فرهنگ غنی بهره‌مند شوند.

وزیر فرهنگ و ارشاداسلامی تصریح کرد: ما تاریخ پرباری داریم و وظیفه داریم که از اسناد مربوط به آن صیانت کنیم. در طول تاریخ به ویژه دوره‌های اخیر قبل از انقلاب ما چیزهای زیادی را از دست دادیم و قبل از آن هم قلمرو ایران فرهنگی کم و کمتر شد و خیلی‌ها میراث ما را به یغما بردند که الان در موزه‌های لندن و پاریس و جاهای دیگر وجود دارد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهارداشت: برخی‌ها اضافه بر این تاراج، تاریخ را هم جعل می‌کنند. البته بعد از انقلاب تلاش‌های زیادی انجام شد ولی شما می‌بینید که در همین کشورهای همسایه دارند تاریخ سازی می‌کنند و بعضی‌هایشان اصلا طلبکار هستند. به عنوان مثال استعمار زبان فارسی را که زمانی از قلمرو عثمانی تا شبه قاره هند رایج بود با زور و زر و تزویر زدود و زبان خودش را جایگزین آن کرد. ما امروز باید این خلاء را جبران کنیم.

وی همچنین به سفر خود به عراق در ایام نوروز اشاره کرد و اظهارداشت: ما با مسئولان این کشور که صحبت می‌کردیم آنها می‌گفتند آمریکایی‌ها وقتی آمدند، اول روی نفت عراق دست گذاشتند و آن را به تاراج بردند و در مرحله بعد سراغ موزه‌ها و اسناد تاریخی ما آمدند. این ثمره حضور آمریکایی‌ها در عراق بوده است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اسناد ملی را گنجی که گاهی از نظرها پنهان می‌ماند، توصیف کرد و خطاب به پژوهشگران در این حوزه، گفت: این کار شماست که اهمیت این گنج را به همگان بشناسانید فقط کتابخانه ملی نباید در این زمینه پیشتاز باشد. باید کتابخانه‌های بزرگ دیگر مثل کتابخانه مجلس و کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی نیز در این زمینه همکاری کنند.

عضو هیات امنای سازمان اسناد و کتابخانه ملی با استناد به آمار استخراج شده از طرح کتابشناسی متون چاپی ایرانی که در موسسه پژوهشی میراث مکتوب انجام شده است، یادآور شد: بر اساس آماری که در این کتابشناسی وجود دارد تا قبل از انقلاب کمتر از دو هزار کتاب و رساله خطی چاپ شده، ولی بعد از انقلاب 10 هزار کتاب و رساله خطی تصحیح و چاپ شده است.

وی با بیان اینکه حتی در کشوری مانند عربستان که تا چندی پیش معتقد بودند تمام آثار تاریخی باید تخریب و نابود شود، اخیرا رویکردی برای جمع آوری اسناد و آثار تاریخی به وجود آمده است و این نشان دهنده اهمیت اسناد ملی است.

حسینی همچنین با بیان اینکه بر مبنای طرح بزرگ فهرستگان نسخه‌های خطی ایران، شمار نسخه‌های خطی فهرست نویسی شده بالغ بر 360 هزار نسخه است، تاکید کرد: تاکنون و بر اساس گزارشی که به من داده‌اند 20 جلد این فهرست‌ها چاپ شده است. کارهای تحقیقاتی خوبی در این زمینه انجام شده که باید ادامه پیدا کند.

مراسم گرامیداشت روز اسناد ملی و میراث مکتوب با حضور سید محمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، آیت الله رازینی به نمایندگی از قوه قضائیه و اسحاق صلاحی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در سالن همایش‌های این کتابخانه برگزار شد.