میرزا محمدخان قزوینی، معروف به علامه قزوینی سال 1294 قمری در تهران متولد شد. پدر وی مرحوم میرزا عبدالوهاب قزوینی معروف به ملاآقا از فضلا، دانشمندان و ادیان عصر خود و یکی از نویسندگان چهارگانه کتابنامه دانشوران در تهران بوده که ترجمه احوال نحویان و لغویان و ادیبان و فقیهان غالبا به عهده وی بوده است.
شاهزاده فرهاد میرزا پسر پانزدهم عباس میرزا، ولیعهد و عموی ناصرالدین‌شاه از رجال مهم عصر شاهنشاهی برادرش محمدشاه و برادرزاده‌اش ناصرالدین شاه است. فرهاد میرزا با سابقه حکومت فارس و کردستان و حتی عهده‌داری مسئولیت نیابت سلطنت در دوران سفراول ناصرالدین شاه به فرنگ در سال 1290 قمری یکی از تاثیرگذارترین سیاستمداران عصر ناصری است. او افزون بر شخصیت سیاسی دارای جایگاه فرهنگی ممتازی هم بود.
موسیقی به عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر و مهم از فرهنگ جاری یک جامعه در طول دوران تاریخی زندگی بشر از گذشته تاکنون در تمامی موقعیت‌ها و مراحل زندگی حضوری جدی داشته و دارد و اساسا نمی‌توان مراسم سوگ، عروسی، تولد، اعیاد، جشنی، بزم و رزم را دید که در آن ردپای موسیقی نباشد.
عیاران، جوانمردان، شطاران و فتیان؛ آنان را با هر نام که بخوانید، فرقی نمی‌کند. این رسم ریشه در تاریخ و اساطیر ایران زمین و مشرق دارد. استاد علی معلم دامغانی، رئیس فرهنگستان هنر با بیان هریک از این واژگان نقبی به تاریخ می‌زند و گذشته‌ها را می‌کاود. می‌گوید ریشه این منش را باید در عهد نخستین جست، در آیین مهر، در رسالت میترا و در کنف حمایت آناهیتا آنجا که زندگی آغاز می‌شود، نخستین جوامع شکل می‌گیرد و عهد آدمیان بر کیش مهر و روشنایی قرار می‌یابد.
یکی از عادت‌های ما ایرانیان این است که پس از درگذشت کسی به یاد قدر نهادن به زحمات و ارزش‌های او می افتیم و صد افسوس که در این چرخه غلط زندگی برخی فعالان و تاثیرگذاران تاریخی به درستی واکاوی نمی‌شود.یعنی وقتی می‌خواهیم به فرد یا گروهی به هر دلیل روی خوش نشان ندهیم، حتی کارهای مثبت آن فرد یا گروه را به هزار و یک ترفند مخدوش می‌کنیم که این روحیه ،آسیب زیادی به حوزه تاریخ‌شناسی ما ایرانیان وارد کرده است.یکی از همان کسانی که به‌درستی برای نسل امروز شناخته و واکاوی نشده، فردی است به نام طیب؛ طیب حاج رضایی.
لوطی‌گری در تاریخ ایران از عوامل مؤثر در جامعه شهرنشین به شمار می‌آمد. سنت لوطی‌گری برآمده از محله‌های قدیمی و پرجمعیت شهر‌های بزرگ مانند قزوین، تهران و تبریز بود، برخی لوطیان را تداوم و پیامد عیاران و هدف آنان را حفظ اخلاقیات در محلات می‌دانند.1 قدمت آیین عیاری و لوطی‌گری به قرن سوم هجری برمی‌گردد. عیاران، پهلوانان و جوانمردانی بودند که برای احقاق حق طبقات ضعیف جامعه در برابر بزرگان و زورمندان فعالیت می‌کردند و نفوذ فراوانی میان مردم داشتند.2
یکی از طبقات اجتماعی که درطول سالیان متمادی، با پوست‌اندازی‌های متعدد در جامعه ایران به ایفای نقش پرداخته، گروه جوانمردان یا عیاران است. این گروه دارای قوانین مخصوص به خود بودند که مهم‌ترین آنها سخاوتمندی بیش ازحد، وفای به عهد و قسم، دین‌مداری در ایام خاص و تمسک به حضرت علی(ع) به‌عنوان نخستین عیار (به قول خودشان) در همه حال و سرانجام حفظ حرمت نان و نمک است.
درست 11 سال از انتشار نخستین جلد از مجموعه خاطرات و شنیده‌های دکتر عباس منظرپور به شکل کتاب و با عنوان «در کوچه و خیابان» می‌گذرد. پیش از آن، نوشته‌های او، هر از گاه به شکل یادداشت‌های کوتاه در نشریات منتشر می‌شد، ولی اول اردیبهشت 1380، نخستین جلد از مجموعه 3 جلدی این دلنوشته‌ها به صورت کتاب منتشر شد. بعدها البته در سال 1384 و 1386، مجموعه منتشر شده 3 جلدی در قالب یک کتاب 540 صفحه‌ای منتشر شد و به دلیل استقبال عمومی، پس از مدت کوتاهی نایاب شد و چهار پنج سالی است که تجدید چاپ آن توسط ناشر به تعویق افتاده است.
حضور جوانمردان در تاریخ ایران و پدیداری و بالندگی نهاد فتوت یا عیاری یکی از ابعاد جذاب و پرکشش تاریخ اجتماعی است. فتیان یا جوانمردان دوره اسلامی را همان عیاران ایران باستان دانسته‌اند. ریشه‌های این مدعا به بن‌مایه‌هایی کهن چون آیین میترا برمی‌گردد؛ آیینی که از درون آن منش و افکار عیاران می‌جوشد، اوج می‌گیرد و در تار و پود جامعه رخنه می‌کند، آنچنان که قرن‌ها حیات خود را حفظ می‌کند و در شرایط و مقتضیات مختلف با اندیشه‌های متناسب دیگر پیوند می‌یابد و تغییر می‌کند. نمود این معنی، دگردیسی صورت عیاری به فتوت است که نشان روشنی از گره محکم فرهنگ ایران باستان با اسلام (مذهب تشیع) دارد، چنان که گستره تاریخ و ادبیات ایران این مهم را نشان می‌دهد.
سخن از لوطیان که به میان می‌آید، ناخودآگاه ایرانی جماعت به یاد رفاقت‌های تا ته‌خط و یکرنگی‌های بی‌غش و عشق‌های پاک بی‌دروغ و قهوه‌خانه‌های باصفا و زورخانه‌های مالامال از ذکر یاعلی و زبان‌شیرین لوطیانه و احترام به ریش‌سفید و کرنش در مقابل دستان مادر و مرشد و ولی می‌افتد. فرهنگ لوطی و لوطی‌گری برای ما ایرانیان یادآور نام‌های بزرگ و دستان پرسخاوت و دل‌های دریایی است، اما در کنار این دنیای شیرین و باصفا، در میان این گروه با مرام و خاکی، جنبه‌های دیگری نیز نهفته است. که نباید از مقابل دیدگان تیزبین اهل تاریخ و فرهنگ مخفی بماند، زیرا در صورت تغافل در شناخت این جوانب بدرستی و بدقت، کارکردهای اجتماعی این طبقه برای اهل‌فن شناخته نخواهد شد.