زورخانه مکانی است برای نیرومندی و تقویت روحیه ورزشکاری، تواضع و فروتنی و دوری از تکبر. ورزش‌های زورخانه‌ای در فضای سرپوشیده که ساختمان آن شبیه سرداب‌ها و عبادتگاه‌ها بوده انجام می‌شده و زورخانه‌ها از دوران باستان از آنجا ظهور پیدا کرده‌اند. بنا به شهادت برخی از منابع، پوریای ولی نخستین زورخانه را پایه گذاشت.
کد خبر: ۹۹۱۲۵۹

تاجیکستان نیز یکی از کشورهای کهن با تاریخ چند هزار ساله می‌باشد که در گذشته بخشی از دیار سُغد بوده است. دراین سرزمین از هزاره دوم میلادی اقوام و فرهنگ‌های مختلفی حاکم بودند و در ادوار مختلف جزئی از خاک ایران بوده است.

مردم تاجیکستان به زبان فارسی تاجیکی صحبت می‌کنند و به دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم و فلات ایران بخشی از آداب و رسوم آنها از فرهنگ غنی ایران تاثیر گرفته است. مردم تاجیکستان علاقه خاصی به موسیقی ایرانی دارند.

تاجیک‌ها برای خوردن غذای اصیل ایرانی به رستوران‌های ایرانی می‌روند و برای برگزاری مجالسشان شیرینی‌های ایرانی که در این کشور اعلا و گرانقیمت هستند را از قنادی‌های ایرانی تهیه می‌کنند.

در مدارس تاجیکستان خط نوشتاری فارسی که تاجیک‌ها به آن «الفبای نیاکان» می‌گویند، آموزش داده می‌شود و به تازگی کتاب و نشریه‌هایی نیز به زبان فارسی چاپ می‌شود. روشنفکران تاجیکی نیز در پی تغییر خط نوشتاری این کشور از سیریلیک به فارسی هستند.

محبوبیت ورزش ملی ایرانیان

در تاجیکستان با وجود رشته‌های ورزشی گوناگون، ورزش پهلوانی و زورخانه‌ای؛ ورزش ملی ایرانیان از محبوبیت ویژه‌ای برخوردار است وتاجیک‌ها این ورزش را جزئی از فرهنگ گذشتگان خود می‌دانند. در شهر دوشنبه زورخانه‌ای به نام حکیم ابوالقاسم فردوسی توسط ایرانیان با سبک و سیاق ایرانی در سال 1384 بنا شده است و تعداد زیادی از جوانان تاجیک به این ورزش روی آوردند. آنها زیر نظر مربیان ایرانی ورزش باستانی را تعلیم می‌بینند.

تاجیک‌ها با نوای موسیقی زورخانه‌ای و اشعار فردوسی تمرینات خود را انجام می‌دهند. در سال 2010 مسابقات بین‌المللی ورزش‌های زورخانه‌ای با نام «جام حکیم ابوالقاسم فردوسی» در شهر دوشنبه برگزار شد.

دراین مسابقات، تاجیکستان موفق به کسب یک مقام قهرمانی، دو مقام نایب‌قهرمانی و دو مقام سومی شده است. در سال 2011 نیز مسابقات پارازورخانه در شهر دوشنبه برگزار شد که تاجیکستان در رده سوم قرار گرفت.

آداب و ادب زورخانه‌ای

این ورزش دارای آداب خاصی است که از لحظه ورود ورزشکاران به زورخانه تا خروج باید از آنها پیروی شود و هر کدام ازاین رسوم، ریشه و پیام مخصوصی دارد. در ورودی زورخانه کوچک‌تر از درهای معمولی طراحی شده است به نحوی که افراد به هنگام ورود به حالت خضوع وارد شوند. سقف زورخانه بلند و گنبدی شکل است مانند معابد و مساجد که نشان‌دهنده مقدس بودن زورخانه است. گود زورخانه هشت ضلعی است و پایین‌تر از سطح کف سالن زورخانه قرار دارد. سردم یا جایگاه مرشد محلی قابل احترام و منزه است که مرشد بتواند با تسلط به فضای گود رسم تشریفات و آداب تعارف‌های زورخانه را در حق شنوندگان داخل و خارج گود ادا کند. میل ابزار ورزشی است که جنسش از چوب و استوانه‌ای شکل است. شکل میل تداعی‌کننده گرز و قدمت آن به دوره‌های کهن می‌رسد. یکی دیگر از ابزار‌های ورزش باستانی کباده است، کباده شکلی از همان کمان جنگی است. از دیگر وسایل این ورزش باستانی، سنگ است. دو قطعه تخته سنگ حجیم که به شکل نعل کفش‌های قدیمی است. ورزشکاران با لباس یک شکل و شلوارک‌هایی که به آن نطعی گفته می‌شود به گود وارد می‌شوند و پس از پایان عملیات ورزشی دعا می‌خوانند که از کهن‌ترین آداب زورخانه است. یکی از رسم‌های معروف و شیرین زورخانه گلریزان است‌. گلریزان از سنت‌های دیرین زورخانه است که به مناسبت‌های معینی همچون، کشتی گرفتن دو پهلوان، آشتی دادن دو ورزشکار پیشکسوت و رفع کدورت بین آنها، استعانت به کسی که به کمک احتیاج دارد، جمع‌آوری کمک در هنگام بروز بلای طبیعی و کمک‌رسانی به آسیب‌دیدگان، افتتاح زورخانه یا به سبب مقتضیات مالی زورخانه‌ها، برای رواج و رونق ورزش در محل و برای احترام به ورود پهلوانی که از شهری دیگر آمده است برپا می‌شود.

تهمینه عامری - روزنامه نگار

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها