ریش سپید بی‌اعتبار

به بیانی کلی‌تر هدف سازمان ملل برقراری صلح منفی و مثبت در جهان است. منظور از صلح منفی صرفا متوقف کردن جنگ‌هاست، اما هدف از صلح مثبت والاتر است و بر مبنای آن سازمان ملل باید بستری مناسب برای برقراری حقوق بشر و خصوصا برقراری دموکراسی در‌کشورها ایجاد کند.

اینها اما مجموعه انتظاراتی است که باید دید سازمان ملل تا چه حد در برآورده کردن‌شان موفق عمل کرده است بویژه از سال 2007 که بان کی مون، ریاست آن را به عهده گرفته و بارها بابت سکوت یا سهل انگاری،‌ ترکه نقد رسانه‌ها را چشیده است. ما دیدگاه مردم را در این زمینه جویا شده‌ایم. حرف‌های موافقان و مخالفان را بخوانید. شما چه فکر می‌کنید ؟

این قصه را گوش کن

رضا محمدی، فرهنگی بازنشسته، 68 ساله: یکی بود یکی نبود. یک روز فامیلی تصمیم گرفتند یک ریش سپیدی انتخاب کنند که اگر یک وقت دعوا فامیلی شد او پادرمیانی کند و نگذارد دعوا بیخ پیدا کند. آنها یک صندوق فامیلی هم درست کردند و هر کسی بسته به وسعش هر ماه پولی می‌انداخت توی صندوق که خرج ریش سپید پیرمرد بود و با آن روزگارش را می‌گذراند و فامیل را هم متعادل نگه می‌داشت، اما همین ماجرا ریش سفید بیچاره را بی‌اعتبار کرد. چطور؟ یک حجره دار فرش به یکی از باربرها که پول چندانی هم نداشت، ظلمی کرد. از قضا هر دوی اینها جزو همین گروه فامیلی بودند. ظلم عیان بود پس ریش سفید حجره دار را مواخذه کرد و می‌دانید چه شد؟ حجره دار دلخور شد و گفت حالا که این‌طور است من هم دیگر سهمم را از صندوق فامیلی نمی‌دهم! سهم حجره‌دار چقدر بود ؟خیلی زیاد ... خیلی خیلی زیاد. همین که حجره‌دار خواست سهمش را بیرون بکشد ریش سپید به غلط کردن افتاد و گفت از این به بعد دیگر کاری به این کارها ندارد و اگر کسی به او مراجعه کرد و گفت فلانی ظلمی به من کرده خیلی کوتاه و مختصر می‌گوید «غلط کرده ... من خیلی نگرانم ...» یا «ای وای ... من خیلی متاسفم» الان دستت آمد بان کی مون و‌ کشورهایی مثل عربستان و اسرائیل کجای این قصه هستند؟

نه صلح منفی، نه صلح مثبت

سیده ماه ناز- خ، پژوهشگر حقوق بین‌الملل، 28 ساله: از دیدگاه من سازمان ملل نتوانسته است به هیچ‌یک از دو نوع صلحی که از سال 1945 میلادی در دستور کار داشته و چرایی تشکیلش هم بوده، دست پیدا کند.گفته می‌شود که شمار تلفات جنگی در مقایسه با دو جنگ جهانی گذشته کاهش داشته است، اما من این را به معنای موفقیت سازمان ملل نمی‌دانم. از نظر من، بان کی مون بسیار کم کار بوده یا بی‌پرده‌تر بگویم اصلا کاری نکرده است. البته من در این زمینه فقط او را مقصر نمی‌دانم و اگر به بدبینی متهمم نکنید معتقدم که دبیرکلی سازمان ملل بیشتر یک شغل نمایشی است و «فرمان دادن» ندارد، بلکه «توصیه کردن» دارد.

چه شغل با حالی

سعید وفایی، شغل آزاد، 40 ساله: حتما پیامکش را دیده‌اید که می‌گوید با حال‌ترین شغل مال دبیرکل سازمان ملل هست چون هرچه می‌شود، کاری نمی‌کند جز ابراز نگرانی... بان کی مون اگرچه در مقایسه با دبیرکل‌های دیگر سازمان ملل، شرایط آرام‌تری را در دوره کاری‌اش تجربه کرده اما به نظر من نتوانسته از پس بحران‌هایی که در این سال‌ها در دنیا رخ داده ، بر آید و واکنش کارآمدی داشته باشد. برای مثال از دیدگاه من، او می‌توانست در مبارزه با‌تروریسم و بخصوص ریشه‌کنی داعش‌کشورها را به شکل حرفه‌ای‌تر و عملی‌تری بسیج کند یا در ارتباط با ساماندهی پناهجویان بهتر عمل کند. به نظر من اگر دبیرکل سازمان ملل شایسته بود مسائلی همچون جنایت علیه مسلمانان یمن، میانمار، عراق و سوریه تا این حد عمیق و فاجعه‌بار رخ نمی‌داد.

راضی‌ام فقط در محیط زیست

شادی ـ ف. دانشجوی میکروبیولوژی. 20 ساله: من فعال زیست‌محیطی هستم. به وجهه سیاسی بان کی مون کاری ندارم، اما من از ایشان با توجه به این که در سال 2015 اجلاس توسعه پایدار را برگزار کرد، راضی‌ام. البته باید دید هدف اصلی برگزار‌کنندگان این بوده است که فقط تخریب بیشتر محیط زیست را متوقف کنند یا برای‌ترمیم و بازسازی آسیب‌هایی که به زمین زده‌اند نیز چاره‌ای اندیشیده‌اند. به نظرم به هر حال اقدام خوبی بوده است، اما اگر حوزه‌ترمیم و بازسازی پررنگ‌تر باشد بهتر است.

مقصر نیست

فرخ نیک‌روش، مربی ورزش و رزمی کار. 40 ساله: من بان‌کی‌مون را مقصر نمی‌دانم بلکه فکر می‌کنم هرکسی دیگر هم جای او بود این ماجرا ادامه داشت چون دبیرکلی سازمان ملل اساسا ظاهرسازی و فرمانبری از قدرت‌های برتری است که جیب سازمان ملل را پر می‌کنند. اگر امروز سازمان ملل در پرونده‌های یمن، سوریه و فلسطین به درستی عمل نکرده است یا عربستان را از فهرست سیاه سازمان ملل خارج کرده‌اند، به این دلیل است که اسرائیل و عربستان بخشی از هزینه‌های این سازمان را تامین می‌کنند.

کره شمالی را این مرد تحریک کرد

ص. محسنی، فارغ‌التحصیل علوم سیاسی و بیکار . 31 ساله: بان‌کی‌مون بیشتر گرایش به غرب داشته است، اما سعی کرده ظاهر را بی‌طرف نگه دارد در عین حال هوای کره جنوبی را هم به علت ملیتش داشته است به طوری که با حرف‌ها و تصمیم‌گیری‌هایش کره شمالی را تحریک کرد و به نظر من برخی اقدامات خصمانه کره شمالی به علت جهتگیری‌های غلط سازمان ملل بود.

تشریفات ... تشریفات... تشریفات

هاجر بزرگی، 34 ساله، روابط عمومی فدراسیون ورزش‌های جانبازان و معلولان: البته چون رشته تحصیلی من علوم سیاسی نیست، شاید از لایه‌های زیرین این ماجرا بی‌خبر باشم اما من فکر می‌کنم که حضور بان کی مون چندان موثر نبوده است. در دهه‌های اخیر اتفاقات بسیار ناگواری در جهان افتاده است که تبعات انسانی فراوانی داشته، اما سازمان ملل بیشتر به عنوان نهادی تشریفاتی عمل کرده و تحت تاثیر قدرت‌های مطرح دنیا بوده و خودش توانایی تصمیم‌گیری نداشته است. در این سال‌ها بسیاری از حریم‌های انسانی نقض شده و تابوهایی شکسته شده است، اما سازمان ملل بیشتر به سمت تبدیل شدن به یک نهاد تشریفاتی گام برداشته است و در بزنگاه‌ها نتوانسته موثر واقع شود. البته بخشی از این سازمان که به حمایت از زنان و کودکان در زمینه‌های بهداشت و سوادآموزی اختصاص داشته‌اند تا حدی موفق عمل کرده‌اند، اما این سازمان آن کارکرد اصلی را در حوزه سیاسی که پیشگیری از جنگ است و مردم جهان از آن انتظار دارند، نداشته است. برای نمونه نتوانسته جنگ در سوریه یا یمن را فیصله دهد یا غیرنظامی‌ها را از دایره جنگ و‌کشتار بیرون بکشد یا نقطه امنی برای پناهجویان پیدا کند.

بدترین کار آقای بان کی مون

هستی مهدیخان، دانشجوی جامعه‌شناسی، 22 ساله: متاسفم که بیشتر مردم شاید خبر نداشته باشند بان‌کی‌مون چه گزارش مسخره‌ای علیه ایران پس از برجام تهیه کرد. گزارشی که کاملا مشخص بود تحت تاثیر آمریکاست، اما آن‌قدر مزخرف و ضعیف تهیه شد که خود آمریکایی‌ها هم ناراضی بودند. یادم است که در آن زمان، یعنی اواخر تیر امسال، ایران به این گزارش اعتراض کرد و حتی دولت ما گفت که او در تهیه گزارشش خارج از حوزه مسئولیت‌های مشخص شده‌اش به عنوان دبیرکل سازمان ملل عمل کرده است.

به نظرم بدترین کار بان‌کی‌مون این بود که رژیم کودک‌کش عربستان را از فهرست جنایتکارهای جنگی حذف کند، چون تا جایی که شنیده ام عربستان تهدید کرده بود که کمک هزینه حمایت از کودکان بی‌سرپرست تحت پوشش این سازمان را قطع می‌کند. هدف، وسیله را توجیه نمی‌کند. یعنی سازمان ملل نمی‌تواند به بهانه این که قصد دارد از کودکان تحت پوشش خود با پول عربستان حمایت کند، نسل‌کشی در یمن را نادیده بگیرد یا به عربستان درباره حمایت‌های خاصش از داعش تذکر ندهد. همه می‌دانند که داعش ثروتی کلان دارد و این ثروت نمی‌تواند فقط از طریق غارت بانک‌های تحت اشغال یا فروش زن‌های ایزدی یا تجارت‌های کثیف دیگر باشد این پول‌ها بوی نفت عربستان را می‌دهد، اما شامه سازمان ملل و باقی‌کشورهای جهان از کار افتاده است، چون وجدان‌شان را قبلا فروخته‌اند.