دانستنی‌ها

‌سیستم سلول‌های اعصاب با دموکراسی کار می‌کند یا دیکتاتوری؟

دانشمندان مدت‌هاست برای توضیح این که از نظر آنها سیستم عصبی در تصمیم‌گیری‌ها چگونه عمل می‌کند، از تشبیه مغز به یک «حکومـت» استفاده می‌کنند، اما آیا حکومت اکثریت (دموکراسی)، در مغز ما فرمان می‌راند یا یک حکومت دیکتاتوری یا نوع دیگری از حکومت حاکم است؟ بنا به دلایل اخلاقی، دانشمندان بندرت این حق را داشته‌اند که تک تک سلول‌های مغزی انسانی سالم را بررسی کنند؛ اما این امکان وجود دارد که ساز و کار سلولی مغز بسیاری از حیوانات را مورد مطالعه قرار دهند. آزمایش‌ها حاکی از وجود طیفی از ساختارهای تصمیم گیری از دیکتاتوری گرفته تا جرگه سالاری و حکومت اکثریت هستند.

کد خبر: ۹۲۹۲۴۸

یک دیکتاتوری عصبی

در برخی رفتارها، یک تک‌سلول عصبی که به شکل غیرمعمولی بزرگ است، نقش یک دیکتاتور را بازی می‌کند. این تک‌سلول، از طریق علائم الکتریکی ای که برای ارسال پیام به کار می‌برد، مجموعه‌ای از حرکت‌ها را تحریک می‌کند. به عنوان مثال، لمس دم یک خرچنگ آب شیرین، یک اسپایک (یا شلیک) عصبی در یک سلول عصبی جانبی بزرگ در دم این حیوان تولید می‌کند که جهش به سمت بالا و فرار از خطر را به دنبال دارد. همه حرکت‌ها، ظرف یک صدم ثانیه پس از لمس دم خرچنگ اتفاق می‌افتد. این نوع دیکتاتوری‌های سلولی معمولا در حرکت‌های فرار بویژه در بی‌مهرگان رخ می‌دهند.

رویکردهای تیمی کوچک

سلول‌های دیکتاتور تمام ماجرا نیستند. خرچنگ آب شیرین می‌تواند حرکت فرار خود را از طریق مجموعه کوچکی از سلول‌ها که به شکل جرگه سالار عمل می‌کنند نیز صورت دهد. این فرارهای کوچک، بسیار شبیه حرکتی هستند که توسط نورون‌های دیکتاتور تحریک می‌شود. با این تفاوت که این حرکت‌ها کمی دیرتر شروع می‌شوند و انعطاف‌پذیری بیشتری در جزئیات آنها وجود دارد. از این رو، وقتی یک خرچنگ می‌داند که در خطر است و زمان بیشتری برای فرار دارد معمولا از جرگه سالاری به جای دیکتاتوری استفاده می‌کند.

اکثریت برنده است

در بسیاری دیگر از رفتارها، سیستم عصبی تصمیمات را با رای اکثریت اتخاذ می‌کند. به عنوان مثال وقتی یک میمون دستش را دراز می‌کند، بسیاری از سلول‌های عصبی در قشر حرکتی مغز میمون، اسپایک عصبی تولید می‌کنند. هر سلول برای حرکت در جهت‌های مختلف اسپایک تولید می‌کند، اما بیشترین اسپایک‌ها در یک جهت خاص تولید می‌شوند. فرض محققان بر این است که بیشترین اسپایک یک سلول، برای حرکت‌هایی صورت می‌گیرد که سلول، بیشترین نقش را در آن داشته است. درست مثل انتخابات که برخی سلول‌ها در آن بیش از دیگر سلول‌ها مشارکت داشته‌اند. حرکت نهایی، در جهت رای‌دهی اکثریت نورون‌ها صورت می‌گیرد.

دموکراسی‌های عصبی

دانشمندان نمونه‌های فراوان دیگری از دموکراسی عصبی ارائه کرده‌اند. دموکراسی‌ها، آنچه را که ما می‌بینیم، می‌شنویم، احساس می‌کنیم و می‌بوییم تعیین می‌کنند. برای مثال، ما رنگ‌ها را از طریق رای‌دهی نسبی سه نوع از گیرنده‌های نوری ـ که بهترین واکنش را به طول موج‌های مختلف نور نشان می‌دهند ـ درک می‌کنیم. یکی از فواید دموکراسی عصبی این است که حرکت‌ها نسبت به زمانی که یک یا چند نورون فرمانروایی دارند، دقیق‌تر صورت می‌گیرند. افزون بر این، اگر بعضی نورون‌ها آسیب ببینند، نورون‌های زیاد دیگری هستند که می‌توانند رشته کار را به دست بگیرند. برخلاف کشورها، سیستم‌های عصبی می‌توانند به طور همزمان، چند شکل حکومت را به اجرا بگذارند. یک دیکتاتوری عصبی می‌تواند با یک جرگه سالاری یا دموکراسی همزیستی داشته باشد. از آنجا که سلول عصبی دیکتاتور، سریع‌ترین واکنش را دارد، ممکن است آغازگر یک رفتار باشد. در حالی که سایر نورون‌ها، تنظیم دقیق حرکت‌های بعدی را به عهده دارند. تا زمانی که عواقب رفتارها، احتمال بقا و تولید مثل را افزایش می‌دهند لازم نیست نوع خاصی از حکومت در مغز فرمانروایی کند.