احترام به سلیقه مردم

به گزارش جام جم سیما ، او که متولد شهر آمل است درباره خودش می‌گوید: تحصیلاتم را در رشته علوم اسلامی خارج فقه و اصول گذراندم، در فقه شاگرد آیت‌الله رضوانی، آیت‌الله آقامحمدی گیلانی و مقام معظم رهبری، در اصول نیز شاگرد آیت‌الله آقا مجتبی تهرانی و در فلسفه نیز شاگرد آیت‌الله آقا محمدی گیلانی بودم. همچنین در سطوح عالی حوزه و مدتی کوتاه هم در رشته خارج از فقه در محضر ایشان بودم. حدود 25 سال که در رادیو تهیه برنامه‌های معارفی و مذهبی را بر عهده دارم و بیشتر برنامه‌هایی که تهیه آنها را بر عهده می‌گیرم، دینی و معارفی است و به مناسبت‌های ملی و مذهبی اختصاص یافته است که کاملا با رشته تحصیلی و علاقه‌ام همخوانی دارد.

به بهانه پخش ویژه برنامه‌های دینی و مذهبی در ایام ماه رمضان با این تهیه‌کننده برنامه‌های رادیویی گپ و گفتی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

از چه سالی وارد صدا و سیما شدید؟

از سال 70 وارد سازمان صدا و سیما شدم. البته قبل از ورود به صدا و سیما در وزارت دفاع مدیر فرهنگی وزارتخانه بودم و تا سال 77 نیز این همکاری ادامه داشت. در همین سال جذب سازمان شدم و به عنوان سردبیر به صورت رسمی کارم را به طور تمام وقت ادامه دادم.

چه عاملی باعث شد شما کار در سازمان صدا و سیما را انتخاب کنید؟

من در آن دوران با حجت‌الاسلام مفتح، مدیر گروه معارف رادیو در درس آیت‌الله آقا محمد گیلانی همکلاسی بودم، به دعوت او وارد سازمان صدا و سیما شده و پس از سپری کردن دوره‌های آموزشی جذب شدم.

در حال حاضر با چه شبکه‌هایی همکاری می‌کنید؟

من از زمان ورودم به سازمان با رادیو همکاری داشتم و تاکنون نیز طی این 25 سال تهیه برنامه‌های دینی و مذهبی رادیو تهران را بر عهده داشته‌ام. علاوه بر این 250 برنامه تلویزیونی در شبکه قرآن سیما و شبکه پنج سیما با مضمون معارفی و دینی ساخته‌ام.

اولین برنامه‌ای که سردبیری یا تهیه آن را بر عهده داشتید به یاد دارید؟

اولین برنامه من با عنوان «بر بال صحیفه» روی آنتن رفت، به دلیل محتوا و مضمون و همچنین علاقه‌ای که به شرح دعای امام سجاد(ع) داشتم، هرگز آن را فراموش نخواهم کرد.

تهیه برنامه‌ها را بر چه اساس و معیاری انتخاب می‌کنید؟

من تهیه برنامه‌هایی را که به آنها عشق و علاقه داشته باشم، بر عهده می‌گیرم. مسلما روی برنامه‌هایی که به آنها علاقه‌مند باشم، وقت و انرژی مضاعفی می‌گذارم. البته باید گفت برنامه‌ای را که باب طبع من نباشد، نمی‌پذیرم. بیشتر برنامه‌ها را براساس محتوا، سیاستگذاری، اهداف و رویکردشان انتخاب می‌کنم.

در حال حاضر در رادیو تهران تهیه چه برنامه‌هایی را بر عهده دارید؟

تهیه سه برنامه از گروه اخلاق و زندگی شهروندی رادیو تهران را بر عهده دارم. برنامه «بوستان معرفت» گزیده‌ای از کلام بزرگان شخصیت‌های علمی و دینی است که هر روز بجز پنجشنبه‌ها و جمعه‌ها از ساعت 15 و 20 دقیقه روی آنتن می‌رود. این برنامه درباره مباحث اخلاقی و تربیتی است که به مناسبت‌های دینی و مذهبی می‌پردازد و گزیده‌ای از سخنان آیت‌الله جوادی آملی، مکارم شیرازی، آیت‌الله بهجت، آیت‌الله مشکینی و... است. اجرای این برنامه را فاطمه نصرآبادی بر عهده دارد و نویسندگی آن بر عهده مریم چوپانی است.

«صبح انتظار» از دیگر برنامه‌هایی است که صبح جمعه از ساعت 6 و 15 دقیقه با پخش دعای ندبه از رادیو تهران پخش می‌شود. در این برنامه با مولفان مهدویت درباره محتوای کتابشان، اهداف و انگیزه آنها در نگارش گفت‌وگو خواهد شد. بیشتر مولفان کارشناس هستند و با آنها درباره ظهور امام زمان(عج)، مفهوم انتظار و شرایط منتظرین و... مصاحبه می‌شود. شرح و ارائه مقدماتی درباره دعای ندبه و گفت‌وگو با شعرای آیینی و خوانش اشعارشان از دیگر بخش‌های این برنامه است که به گویندگی پریسا جمالی و نویسندگی مریم چوپانی پخش می‌شود.

شما برنامه‌ای با شرح کلمات قصار نهج‌البلاغه دارید. درباره این برنامه هم توضیح می‌دهید؟

شرح کلمات قصار نهج‌البلاغه توسط آیت‌الله نظری، روزهای جمعه از ساعت 6 و 5 دقیقه تحلیل و تفسیر می‌شود. فاطمه نصرآبادی هم اجرا و مریم چوپانی هم نویسندگی آن را بر عهده دارند.

با توجه به این که محتوا و مضمون برنامه‌های شما دینی و مذهبی است، مخاطبان برنامه‌های شما را قشر و گروه خاصی تشکیل می‌دهد؟

خیر، مخاطبان ما عموم مردم هستند. البته ما مخاطبان خاص هم داریم که از علاقه‌مندان هستند؛ اما سیاستگذاری برای تهیه برنامه‌ها برای گروه عامه مردم است.

به نظر خودتان مهم‌ترین دلیل ماندگاری و تکرار نشدن برنامه‌ها در چیست؟

من خودم تهیه برنامه‌های «نغمه‌های آسمانی»، «پرتو هدایت» و «احکام» را بر عهده داشتم که به دلیل محتوای جذاب به صورت مستمر 10 سال روی آنتن رادیو تهران بود. به شخصه معتقدم این گونه برنامه‌ها در درازمدت از لحاظ کمی و کیفی ارتقا می‌یابد و جذابیت آنها بیشتر و بیشتر می‌شود. برنامه‌ها در طول زمان به مرور جا می‌افتد و پخته می‌شود. برنامه‌ها در درازمدت رنگ‌آمیزی می‌شود.

افزودن ایده و خلاقیت منوط به علاقه‌ای است که تهیه‌کننده به تولید برنامه دارد و در تلاش است تا بر کیفیت برنامه بیفزاید.

این امکان وجود دارد که روال برنامه روتین و تکراری شود؟

برنامه‌ها با گذشت سال‌ها تکراری نمی‌شود؛ بویژه از نظر محتوا به تکرار نمی‌افتد، بلکه ظاهر و شکل آنها تغییر می‌کند. با آمدن مدیران جدید عنوان و رویکرد برنامه‌ها تغییر می‌کند، گاهی مواد و محتوا همان است و فقط شکل و نام آنها تغییر خواهد کرد. هر چه تهیه‌کننده تواناتر و خبره‌تر باشد، قدرت مانور بیشتری در تولید برنامه خواهد داشت.

برنامه‌هایی که چند سال پخش می‌شود مطمئنا برنامه‌های فاخر و پرمحتواست که برنامه‌های دیگر توان رقابت با آنها را ندارد. تهیه‌کننده‌ای که توانسته برنامه‌ای را برای چند سال متوالی تولید کند، علاقه، انگیزه و پشتکار بسیاری دارد که با نوآوری و خلاقیت توانسته موفق عمل کند.

در ابتدا برنامه‌های رادیویی چه شاخصه و مولفه‌هایی داشت که هم‌اکنون این گونه نیست؟

من معتقدم برنامه‌های رادیو از زمین تا آسمان تغییر کرده است. در گذشته تهیه برنامه‌ها خیلی سخت بود، توسعه امکانات و افزایش تکنولوژی سبب شده تولید برنامه‌ها راحت‌تر شود.

شما به عنوان شخصی که آن دوران را هم تجربه کرده‌اید، به عنوان یک تهیه‌کننده پیشکسوت برای جذب بیشتر شنونده‌ها چه راهکارهایی را پیشنهاد می‌کنید؟

به نظر من در تولید و تهیه برنامه باید به نیاز و سلیقه مخاطب توجه ویژه داشت، البته نوع مخاطب و ساعتی که برنامه روی آنتن می‌رود نیز بسیار حائزاهمیت است. برنامه‌ای که صبحگاهی است با برنامه عصرگاهی وجه تمایز بسیاری دارد، توجه به همین نکات کوچک هم می‌تواند در جذب مخاطب تاثیرگذار باشد. هدفگذاری در تولید برنامه از اولویت بیشتری برخوردار است و دریافت بازخورد مخاطب از طریق پیامک و تماس‌های تلفنی سبب ارتباط دوسویه و مشارکت فعال شنونده‌ها خواهد شد. پیگیری مشکلات و دغدغه‌های شهروندان نیز از دیگر نکاتی است که باید به آنها توجه داشت.

تعریفتان از رادیو چیست؟

رادیو یعنی صدا، صدایی دلنشین که با هزینه بسیار کم و راحت در دسترس عموم مردم قرار می‌گیرد. رادیو یکی از رسانه‌های پرسرعت در انتقال پیام است که می‌تواند در مدت کوتاه اخبار مختلفی را در سطوح ملی و بین‌المللی به مخاطبان انتقال دهد. سرعت زیاد رادیو حتی در دنیای امروز یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد آن است که این امکان را می‌دهد با امکاناتی بسیار محدود در حداقل زمان بهترین کارایی را داشته باشد.

اگر کسی بگوید می‌خواهم در رادیو یک تهیه‌کننده حرفه‌ای باشم، باید چه کار کند؟ چه پاسخی به این پرسش می‌دهید؟

گام اول برای تهیه‌کننده حرفه‌ای بودن سپری کردن دوره‌های آموزشی و تحصیلات مرتبط است، اما آنچه باید همیشه در زندگی مد نظر داشته باشیم، افزایش علم و دانش است. استفاده از تجربه و سابقه افراد با تجربه نیز می‌تواند در این خصوص نقش موثری داشته باشد.

خود شما چقدر اهل مطالعه هستید و اساسا مطالعه در کار شما نقشی دارد؟

من از کوچک‌ترین لحظاتم برای مطالعه استفاده می‌کنم، خیلی با کتاب انس دارم. هیچ وقت از مطالعه و تحقیق غافل نمی‌شوم، به طوری که کتاب خواندن جزء لاینفک زندگی من است. بیشتر کتاب‌هایی که مطالعه می‌کنم دینی و مذهبی و مرتبط به رشته تحصیلی و کاری است. من بیشتر کتاب‌های تفسیر، حدیث، تاریخ اسلام و احکام و... را مطالعه می‌کنم.

مریم کریمی / ضمیمه قاب کوچک