رابطه بیکاری با افسردگی و جرم

بدبین شدن نسبت به جامعه و از دست دادن اعتماد به نفس در حالی‌که فرد توانمندی و قابلیت کار کردن دارد، نیز از نتایج بسیار مخرب بیکاری به شمار می‌روند. افراد بیکار با توجه به شرایطی که دارند، احساس می‌کنند چون کاری ندارند، ارزش و اعتبار خود را نزد خانواده و همسر از دست می‌دهند. علاوه بر اینها چون فرد بیکار از بیکاری رنج می‌برد، برای این‌که خود را از زیر نگاه‌ها و رفتارهای سوال‌برانگیز اعضای خانواده‌اش رها کند، شروع به دروغ گفتن می‌کند. می‌گوید من رفتم سرکار، ولی چون حقوقش کم بود، ادامه ندادم.

بیکاری رابطه بسیار مستقیمی با وقوع جرم و جنایت و سرقت در جامعه دارد. این افراد فکر می‌کنند چون جامعه در بیکار ماندن یا بیکار شدن آنها سهیم است، از طریق سرقت و دزدی سعی می‌کنند از آنها انتقام بگیرند. گاهی حتی به این علت اقدام به دزدی می‌کنند تا به نوعی توانمندی خود را به دیگران ثابت کنند. بعضی وقت‌ها پا از این فراتر گذاشته و دست به سرقت‌های بزرگ‌تر زده یا حتی اقدام به گروگانگیری می‌کنند تا از این طریق به درآمدهای کلان دست پیدا کنند. چون انجام سرقت‌های کوچک و خرد برای گذران امرار معاش و به سکوت وادار کردن اعضای خانواده چندان کارساز نیست، برای این‌که به پول هنگفتی دست پیدا کنند، اقدام به سرقت‌های بزرگ‌تر می‌زنند. استفاده از این روش باعث می‌شود تا علاوه بر این‌که مرتکب یک بزه شوند، با بزهکاران و خلافکاران دیگر نیز آشنا شده و به نوعی عقده‌های روانی خود را ترمیم کنند.

البته در این بین مردانی هستند ‌که حاضر به کارکردن نیستند، حتی اگر کاری هم برایشان باشد. چند روز در محل کار خود حاضر شده و بعد دوباره خانه‌نشین می‌شوند. یک علت آن این است که همسر این‌گونه مردان شاغل هستند و چون می‌دانند که زن در پایان ماه حقوقی دریافت می‌کند، از پیدا کردن شغل یا حضور در محل کار امتناع می‌کنند. در اتاق مشاوره با موردی مواجه بودم که ‌‌مرد حتی مغازه هم داشت، اما حاضر به کار کردن در آن نبود. چون تنبل و تن‌پرور بود. در هر صورت از مسئولان ذی‌ربط درخواست داریم که با فراهم کردن فضای شغلی مناسب برای افراد و بخصوص جوانان از زیاده‌خواهی و روی آوردن آنها به انواع و اقسام جرم‌ها که مشکلی بزرگ برای خود، خانواده و جامعه ایجاد خواهد کرد، جلوگیری کنند. در نتیجه این امر، هم از میزان سرقت و جرم و جنایت کاسته شده و هم سطح افسردگی و اضطراب ناشی از بیکاری در میان مردم کاهش خواهد یافت.

دکتر پرویز رزاقی - روان‌شناس