از این حرف‌ها نزنید باورم نمی‌شود!

یکی از آنها دکتر امید روحانی، منتقد باسابقه سینما است که فرمان را به سمت بازیگری گرفته و موفق هم بوده است‌. روحانی، منتقد فیلم و بازیگر سینمای ایران از میانسالی وارد کار بازیگری شده. او از دانشگاه علوم پزشکی تهران مدرک طبابت عمومی و از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی مدرک تخصصی بی‌هوشی گرفته است.

روحانی در فیلم‌های دایره زنگی، مرد هزار چهره، ساختمان پزشکان، باد و شقایق، میکس، کارگران مشغول کارند، مینای شهر خاموش، پل چوبی، نارنجی پوش، زندگی خصوصی آقا و خانم میم، سن پترزبورگ، دزد و پلیس و... ایفای نقش کرده و با هنرمندانی چون داریوش مهرجویی، حسن فتحی، مانی حقیقی، ابوالحسن داودی و سعید آقاخانی همکاری کرده است. او در آثاری چون میکس و مرد هزار چهره در نقش منتقد بازی کرده است، بازیگری که توانایی ایفای نقش‌های جدی و طنز را توامان دارد.

با او درباره کارهای جدیدش، ایفای نقش پزشکان و بازی در سریال بیمار استاندارد گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که می‌خوانید.

معمولا برای قبول پیشنهاد بازی در یک اثر، چه ملاک‌هایی دارید؟

نوع و کیفیت نقش و اعتبار و توانایی‌ کارگردان اولویت‌های اصلی من برای قبول بازیگری است.

سال قبل و امسال سال پرکاری را تجربه کردید...

بله، در فیلم «پنجاه کیلو آلبالو» که اکران نوروزی است بازی کردم . فیلمی به کارگردانی مانی حقیقی و بازی بازیگرانی نظیر علی صادقی، آزاده صمدی، ویشکا آسایش، فرهاد آئیش، مهران غفوریان و ساعد سهیلی که یک اثر کمدی است و همچنین در اواخر زمستان در فیلم اجتماعی ـ دفاع مقدسی «اروند» به کارگردانی پوریا آذربایجانی بازی کردم. در این فیلم هم سعید آقاخانی، طناز طباطبایی و پانته‌آ پناهی بازی دارند و داستان زندگی یک جانباز اعصاب و روان است و عید هم در سریال «بیمار استاندارد» به کارگردانی سعید آقاخانی بازی داشتم.

همبازی شدن در اروند باعث همکاریتان با سعید آقاخانی در بیمار استاندارد شد؟

سر این کار بود که آقاخانی با من درباره حضور در بیمار استاندارد صحبت کرد و فیلمنامه واقعا جذاب بود.

به لحاظ مدیوم تلویزیون با فیلمنامه نامتعارفی روبه‌رو بودیم ...

بله، سعید آقاخانی آدم جذابی است و کارش را بلد است و هم دکوپاژهایش درست و معرکه است و از یک کمدی‌ساز معمولی درجات بالاتری پیدا کرده، با رضایت کامل نقش را قبول کردم و درطول کارهم خیلی خوش گذشت.

قبلا هم نقش پزشک را بازی کرده بودید...

چند باری نقش پزشک را بازی کرده بودم که آخرین بارش در سریال «زمانه» حسن فتحی و «ساختمان پزشکان» سروش صحت بود.

به نظر شما چرا درسینما وتلویزیون معمولا کارگردان‌هایی نظیر داریوش مهرجویی با نگاه نقد و شوخی سراغ روانپزشکان می‌روند؟

اشکالش چیست؟

اشکالی ندارد،‌ اما چرا فقط در میان رشته‌های مختلف پزشکی فقط با روانپزشکان طنز و مطایبه صورت می‌گیرد؟

چون روانپزشکان به واسطه شغلشان با بیمارانی سر وکار دارند که دچار عدم تعادل روحی و روانی هستند؛ بیشتر مورد توجه فیلمسازان و سریال‌سازان قرار می‌گیرند‌. این مساله از زمان قدیم هم وجود داشت و یادم می‌آید جری لوئیس در فیلم‌هایش مدام سراغ روانپزشکان می‌رفت و شوخی‌هایش هم بامزه و جذاب بود. روانپزشکان به علت ارتباط پیوسته با بیماران روانی در دراز‌مدت دچار تیک‌های عصبی می‌شوند و در یکی از فیلم‌های جری لوئیس در یک سکانس دکتر روان‌پزشک سی ـ چهل مداد را با مدادتراش تراشید.

جلال مقدم هم در برخی از آثارش شوخی‌های جذابی با روانپزشکان انجام داده.

بله، این شغل این ویژگی را به کارگردان می‌دهد که با زبان طنز سراغش بروند، اما به‌طور مثال با یک جراح چگونه می‌توان در یک اثر شوخی کرد. روان‌پزشک با پیچش‌های روحی و روانی و تیک‌های عصبی یک بیمار مواجه است.

به عنوان یک پزشک چقدر با روانپزشکی آشنایی دارید؟

من بیشتر از مردم عادی با این حرفه آشنایی و سر و کار دارم و در اواخر دهه 60 در دوران شروع کاریم در پزشکی در یک بیمارستان روانی کار می‌کردم.

رشته شما بیهوشی اتاق عمل است چگونه دریک بیمارستان روانی کار کردید؟

یکی از اقداماتی که در پروسه درمان یک بیمار روانی انجام می‌شود بیهوشی خفیف است و من این کار را انجام می‌دادم و با بیماران روانی سرو‌کار داشتم.

این تجربه کاری چقدر در سریال بیمار استاندارد به شما کمک کرد؟

قضیه شخصیت بهنام در بیمار استاندارد متفاوت است. او آدم خاصی است و مشکل روانی ندارد و قرار شده نقش بازی کند و تجربه سه دهه قبل هیچ تاثیری درکارم در این سریال نداشت. این پزشک که نقشش را بازی می‌کنم آدم خوش‌باوری است که تلاش می‌کند از یک روش ابداعی جدید در درمان استفاده کند.

از دورانی که در بیمارستان روانی کار می‌کردید خاطره‌ای هم دارید؟

خاطرات خوشی نیست که بخواهم بازگویش کنم.

به نظر می‌رسد فیلمنامه بیمار استاندارد از آن جمله فیلمنامه‌هایی است که روی لبه تیغ خوب در آمدن یا بدشدن قرار دارد و حد وسطی ندارد؟

آنچه روز اول مطرح کردیم‌ این بود که این داستان و کار، مناسب پخش برای ایام عید نیست و کار، قصه بسیار پرحجم و پر شخصیتی دارد که اگر مخاطب بخواهد لحظه‌ای از پای تلویزیون بلند شود و برود برای خودش چای بریزد ارتباطش را با قصه از دست می‌دهد وبیش از بیست شخصیت مدام در قصه حضور و اکت دارند و مشغول سر و کله زدن با هم هستند و بیشتر مناسب سایر مواقع مثل ماه رمضان است که مردم بعد از خوردن افطاری تمرکز کامل برای سریال دیدن دارند.

با چه نقد‌هایی درباره این سریال مواجه شدید؟

بیشتر این نقدها نشان می‌دهد که شخص نقد‌کننده متوجه فضا و جنس کار نیست و مطرح می‌کند که کار قصه‌ای ندارد‌. به نظرم برعکس، بیمار استاندارد قصه‌های زیادی دارد و بیشتر نقدها با دیدن یکی دو قسمت انجام شده و تنوع شخصیت‌ها هم دیده نشده است.

شوخی‌های جذابی با ژانر جاسوسی مثل میکروفن شنود بستن انجام می‌شود.

بهرام توکلی ذهن خلاقی دارد و فیلمساز توانایی است و بعد از ساخت فیلم «من دیه‌گو مارادونا نیستم» نشان داد به ساخت یک نوع کمدی علاقه دارد که ازجنس کمدی بلیک ادواردزی است.

مثل فیلم «پارتی» بلیک ادواردز که پیترسلرز نقش یک آدم گیج و سربه هوا را بازی می‌کند؟

«تیر در تاریکی» ادواردز همچنین مختصاتی دارد، اما سبک کاری توکلی به خنده‌داری کارهای بلیک ادواردز نیست‌. قلم توکلی بیشتر طنازی دارد و خبری از قهقهه زدن نیست.

جنس کار با کمدی سیاه و ابزورد متفاوت است؟

لایه‌هایی از این جنس کمدی که اشاره کردید در بیمار استاندارد وجود دارد‌. مثل شخصیت رئیس دزدی که موسیقی کلاسیک گوش می‌دهد و با اتکا به آن از متهمش اعتراف می‌گیرد و متاسفانه این ظرافت‌های طنز در کار دیده نشد.

آیا می‌توان گفت فیلمنامه بیمار استاندارد ادامه فیلمنامه من دیه‌گو مارادونا نیستم، است؟

هر دو یک فرم و شکل دارند، اما در بیمار استاندارد توکلی فرصت بیشتری به واسطه سریال بودن کار دارد که با مایه‌های گوناگون هجو، طنز و کمدی کار کند‌. توکلی در من دیه‌گو مارادونا نیستم رگه‌هایی از کمیک استریپ استفاده کرده و در بیمار استاندارد انواع و اقسام گونه‌های طنز و کمدی مورد استفاده قرار گرفته است. اولین باری بود که به‌طور کامل سریالی را که بازی کرده بودم، تماشا کردم.

به نظر می‌رسد نقش دکتری که بازی می‌کنید بیشتر به فکرشغلش و رسیدن به راه‌های نوین درمان بیماران روانی است تا زندگی شخصی‌اش‌؟

لازم نبود به زندگی شخصی دکتر ورودی داشته باشیم‌. در نظر بگیرید بیش از سی شخصیت در داستان بیمار استاندارد وجود دارند و اگر نویسنده می‌خواست شناسنامه کاملی از این شخصیت‌ها ارائه کند آن وقت باید صد قسمت سریال ساخته می‌شد‌. برای همین شخصیت دکتر طوری نوشته می‌شود که رابطه میان او و بهنام درآن تعریف شود که به همراه خانم دکتر مشکی شخصیت‌های اصلی سریال هستند و اگر قرار بود شخصیت دکتری که من بازی می‌کنم کامل‌تر مورد پرداخت قرار بگیرد نیاز به چهار، پنج قسمت مجزا داشت.

با سعید آقاخانی در سریال دزد و پلیس هم همکاری کرده بودید؟

حضورم در آن سریال کوتاه بود.

خاطره‌ای هم از بازی در بیمار استاندارد دارید؟

پشت صحنه خوبی داشتیم و تهیه‌کننده از هیچ چیز کم نگذاشت.

واکنش مخاطبان خاص‌تر و دوستان‌تان در قبال سریال چگونه بود؟

متاسفانه چون تعطیلات نوروز بود و در سفر بودند، کار را ندیدند.

در صفحه شخصی‌تان در شبکه‌های اجتماعی برایتان کامنتی درباره این کار وجود نداشته است؟

من اهل این بازی‌ها نیستم.

به نظر خودتان نوع بازیتان استلیزه و درونی بود؟

از این حرف‌ها نزنید‌. من باورم نمی‌شود! (با خنده)

هونام حقانی