از مسیر رود تا دریا

حالا کاور آلبوم «رام»، تازه‌ترین اثر منتشر شده از پیمان یزدانیان و حسام اینانلو را که نگاه می‌کنم، با عبارت یزدانیان روبه‌رو می‌شوم:

رود خروشان بود

رام شد

آرام شد و به دریا پیوست

«رام» چهار بخش دارد که بخش اول شامل مونولوگ یزدانیان، یعنی بداهه‌نوازی پیانوست و سه بخش بعدی به دونوازی پیانو با کمانچه و کمانچه آلتو با نوازندگی اینانلو اختصاص دارد.

این دو نوازنده بیش از سه سال است با یکدیگر بداهه‌نوازی را تجربه می‌کنند؛ بداهه نوازی‌هایی که گفت‌وگوی دو ساز بخوبی در آنها مشهود است. گویی دو رودخانه از دو بستر متفاوت به هم گره خورده و هم مسیر شده‌اند، حالا مسیرشان را کنار هم طی می‌کنند. بارها به هم می‌غرند و بر هم می‌تازند، هر بار یکی سرکشی می‌کند و دیگری آرام‌اش می‌کند. ویژگی اصلی این موسیقی را می‌توان انتزاعی بودن آن دانست.

کمانچه و پیانو هر یک به تنهایی در ذهن ما سازهای آشنایی هستند که ممکن است بارها صدایشان به گوشمان خورده باشد، اما آنها پیش از این، یک همنشینی دو نفره بدون حضور دیگر سازها و از همه مهم‌تر بدون حضور خواننده را ـ که این روزها به یکی از مهم‌ترین ارکان یک اجرای موسیقی برای مردم بدل شده است ـ ترتیب نداده بودند. برای بداهه‌نوازی روی صحنه نیامده بودند تا بدون هیچ آهنگسازی از پیش انجام شده‌ای، نت‌ها را در بستر یک رود جاری درگیر یکدیگر کنند.

بداهه‌نوازی این دو هنرمند به شما اجازه می‌دهد که فارغ از حرف و شعر و کلام، چشم‌هایتان را ببندید و براساس ذهنیات خود با آن روبه‌رو شوید. شاید شما در «رام» رودخانه پیدا نکنید. شاید با آسمان یا زمین روبه‌رو شوید و میان درختان سرسبز پرواز کنید. شاید هم شما را به کویر ببرد. بیش از یک ماه از انتشار «رام» می‌گذرد و هنوز در فهرست آلبوم‌های پرفروش است؛ اجرایی که آبان سال گذشته نشر موسیقی هرمس به مدیریت رامین صدیقی آن را در تالار وحدت برگزار کرد و امسال هم در قالب یک آلبوم روانه بازار موسیقی شده است.

زینب مرتضایی‌فرد

فرهنگ و هنر