رادیو یک همراه دائمی است

خودش می‌گوید: متولد سال 1351 هستم، کارشناس مدیریت فرهنگی و در حال حاضر هم در مقطع کارشناسی ارشد در رشته تاریخ ایران دوره اسلامی مشغول تحصیل هستم.

در سال 75 به عنوان نویسنده و سردبیر وارد رادیو شدم. با کمک مدیر وقت رادیو جوان، دکتر بیژن لطیف که دغدغه‌شان، فرصت دهی به جوانان بود، کارم را در رادیو جوان شروع کردم. اولین برنامه من یک برنامه طنز بود که جمعه‌ها به مدت یک ساعت پخش می‌شد. همان تجربه باعث شد در شبکه جوان، بیشتر در حوزه نوشتن و سردبیری برنامه‌های طنز فعالیت کنم.

در حال حاضر با کدام رادیو همکاری دارید؟

در حال حاضر به عنوان نویسنده، تهیه‌کننده و کارشناس - مجری در شبکه رادیویی تهران و در حوزه برنامه‌های سیاسی مشغول به کار هستم.

شما اجرای تلویزیونی هم داشته‌اید؛ از چه سالی و در چه حوزه‌هایی فعال بوده‌اید؟

در سال 90 سعید مستغاثی، مستندساز و منتقد سینمایی برای شبکه خبر سیما، مجموعه‌ای ضدصهیونیستی به نام «راز آرماگدون» را کار می‌کرد. برای سری سوم این مجموعه، من را به عنوان راوی انتخاب کرد و بعد از تست مقدماتی جلوی دوربین رفتم. راز آرماگدون بعد از شبکه خبر از شبکه جام‌جم هم پخش شد. تجربه خوبی بود و خوشبختانه بازتاب‌های خوبی هم داشت و موثر واقع شد به طوری که صهیونیست‌ها را عصبانی کرد و آنها بخش‌هایی از آن را در دانشگاه عبری تل‌آویو، هدف نقد و بررسی قرار دادند. یک سال بعد مستغاثی مستند «اشغال» را ساخت. این مجموعه به زمان جنگ جهانی دوم برمی‌گشت و درباره جنایات بیگانگان در ایران بود که من همراه ندا ملکی نریشن این مجموعه را خواندیم.

پس از آن با نظر به نقدهای سینمایی و عضویتم در انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران، با دعوت امیر خرمشاهی، تهیه‌کننده «سلام تهران» شبکه پنج سیما، در بخش سینمایی این برنامه به عنوان کارشناس سینمایی همکاری کردم. مدتی بعد، مهدی فرجی، مدیر وقت شبکه اول سیما، فرصت اجرای یک بخش فرهنگی در برنامه «صبح بخیر ایران» را دادند. آخرین برنامه‌ام نیز، «سینما یک» به تهیه کنندگی علیرضا بختیان بود. در حال حاضر هم در پورتال مجریان سیما عضو هستم.

اجرای تلویزیونی با رادیو چه وجه تمایز شاخصی دارد؟ شما کدام را ترجیح می‌دهید؟

مسلما اجرا در رادیو و تلویزیون متفاوت است، شاید تفاوت اصلی استفاده از زبان بدن در اجرای تلویزیونی است. یک مجری تلویزیونی قطعا باید به زبان بدن مسلط باشد در غیر این صورت توانایی ارتباط با مخاطب را نمی یابد. من در رادیو مجری ـ کارشناس هستم، از این منظر اجرا در هر دو رسانه را دوست دارم و باور دارم که هر کدام کارکرد خاص خود را دارند و هیچ کدام جای دیگری را نمی‌گیرد.

من به نقشی که مجری در جذب مخاطب ایفا می‌کند نسبت به سایر عوامل معتقدم؛ به نظر شما گوینده تا چه حدی می‌تواند در جذب مخاطبان تاثیرگذار باشد؟ شما چند درصد را به مجری و چند درصد را به سایر عوامل اختصاص می‌دهید و چرا؟

اعتقاد دارم، موفقیت یک برنامه بسته به عملکرد درست همه عوامل و چینش حرفه‌ای آنهاست و تنها یک مجری حرفه‌ای، متضمن موفقیت یک برنامه نیست.

شما علاوه بر اجرا، تهیه‌کننده برنامه‌های مختلفی بوده‌اید، به نظرتان تهیه‌کننده خوبی هستید یا کارشناس - مجری خوبی؛ چرا؟

واقعا نمی‌دانم و دیگران باید نظر بدهند. خودم اجرا و تهیه را توامان با هم دوست دارم و ترجیح می‌دهم در برنامه‌های رادیویی ام در هر دو سمت فعالیت کنم.

در حال حاضر با چه برنامه‌هایی همکاری دارید و موضوع‌ها را بر چه اساسی انتخاب می‌کنید؟

هم‌اکنون در برنامه گفت‌وگومحور «گفتاورد» که هر شب، جز جمعه‌ها با عوامل برنامه‌ساز مجزا روی آنتن رادیو تهران می‌رود به عنوان کارشناس - مجری و تهیه‌کننده همکاری می‌کنم. این برنامه کاری از گروه اخلاق و زندگی شهروندی رادیو تهران است.

مثلا موضوع‌های برنامه گفتاورد با توجه به مناسبت‌های روز و اقتضائات شرایط فرهنگی و سیاسی، با راهنمایی و مشورت‌های آقای حبیبی، مدیر گروه اخلاق شهروندی رادیو تهران انتخاب می‌شود.

کارشناس ـ مجری بودن نیاز به تخصص و مهارت و البته تسلط کامل به موضوع دارد، آیا برای کسب این توانایی‌ها باید مطالعه و تحقیق داشت یا نیاز به تحصیلات دانشگاهی دارد؟

بی‌شک باید قبل از ضبط هر برنامه به عنوان مجری و تهیه‌کننده مطالعات لازم را انجام دهم. ضمن این که اگر نسبت به موضوعی احاطه لازم را نداشته باشم، آن را دستمایه کار قرار نمی‌دهم. من همواره با دو، سه پرسش از پیش تعیین شده روبه‌روی کارشناس برنامه می‌نشینم و پرسش‌های دیگر در خلال برنامه برایم پیش می‌آید.

شما در این برنامه علاوه بر تهیه‌کنندگی به عنوان کارشناس - مجری، مهمان برنامه و مخاطبان را همراهی می‌کنید، برای تسلط در اجرا به چه نکاتی توجه می‌کنید؟

باور دارم اگر موضوع برنامه از میان دغدغه‌ها و ضرورت‌های زندگی مردم انتخاب شود و کارشناس با تکیه بر استدلال و با ادبیات و لحنی جذاب سخن بگوید، تا اندازه زیادی موفقیت برنامه به دست آمده است. البته رنگ‌آمیزی و ضرباهنگ مناسب هم کمک می‌کند تا شما برنامه‌ای مناسب و شنیدنی ارائه کنید.

با توجه به مشغله و دغدغه کاری که مخاطبان امروزی دارند، چه تمهیدی اندیشیده‌اید تا مخاطب را جلب کنید؟

رادیو همچنان رسانه‌ای گیراست و مخاطبان می‌توانند ارتباط محکمی با آن برقرار کنند. بویژه رادیو کشورمان که بی‌شک از حیث محتوای غنی در جهان بی‌نظیر است.

به نظر شما یک برنامه رادیویی خوب در دنیای امروزی که دسترسی به انواع و اقسام رسانه‌ها و کانال‌ها آسان شده، چه ویژگی‌ها و مشخصه‌هایی باید داشته باشد؟

معتقدم خلاقیت و توامان، اعتنا به محتوای غنی؛ تنها راه بقای یک رسانه است و هر رسانه‌ای که دچار تنبلی و روزمرگی شود و از خلاقیت و طراوت فاصله بگیرد، به نقطه پایان رسیده، بویژه امروزه که فراوانی رسانه‌ها، رقابت نفسگیری را ایجاد کرده است.

بیشتر برنامه‌های آموزشی را می‌پسندید یا سرگرمی و تفریحی؟

مخاطب نیازهای روشنی دارد و به اندازه آموزش، به سرگرمی هم نیاز دارد. من هم هر زمینه و قالبی را در جای خودش می‌پسندم.

با چه برنامه هایی و در کدام جشنواره‌ها برگزیده شدید و علت انتخاب آن برنامه‌ها چه بود؟

در جشنواره تولیدات برنامه‌های رادیویی کشورهای اسلامی، ویژه‌برنامه «ایران 29» از رادیو تهران به عنوان بهترین برنامه سیاسی انتخاب شد. این برنامه یک ساعته، نگاهی داشت به موضوع ملی شدن صنعت نفت ایران. در ایران 29 تلاش کردیم نقش فدائیان اسلام در ملی شدن صنعت نفت که معمولا در روایت‌های تاریخی مغفول واقع می‌شود، هدف قرار گیرد.

بیشتر رادیو گوش می‌کنید یا تلویزیون می‌بینید؟

رادیو برای من تنها یک رسانه نیست، یک همراه دائمی است که هیچ وقت در زندگی حرفه‌ای و شخصی‌ام توان دل کندن از آن را ندارم. مدتی پیش از همسرم یک رادیو به شکل و شمایل رادیو‌های بسیار قدیمی بزرگ هدیه گرفتم. ساعت‌ها به این رادیو گوش می‌دهم و لذت می‌برم. هنوز دلم می‌خواهد قصه و تاریخ را از رادیو بشنوم و اخبار را از این رسانه دنبال کنم؛ حس خوبی است.

اوقات فراغت‌تان را چگونه سپری می‌کنید؟

همواره در حال مطالعه و یادگیری هستم. از این گذشته، بعضی از حرفه‌ها در محدوده ساعات مشخصی نمی گنجند. یک برنامه‌ساز، نمی تواند بگوید وقتی به خانه می‌روم از کار دور می‌شوم. این فرد باید همواره با رصد مسائل و اخبار روز، به فکر برنامه آینده خود باشد.

چه صحبتی با جوانان دارید، بخصوص کسانی که به حرفه تهیه‌کنندگی و گویندگی علاقه‌مند هستند؟

امام علی(ع) فرموده‌اند: «هر کس چیزی را بخواهد به تمام یا بخشی از خواسته‌های خود دست می‌یابد.» اگر خواست ما مطابق واقعیت وجودی و پیرامونی ما شود، با توکل به پروردگار، تلاش و آموزش، به هدفمان دست می‌یابیم.

مریم کریمی