بازگشت تروریست‌ها

این رسانه‌ها همواره شاهدان عینی نیز برای اثبات سناریوی خود دارند. شبکه سی‌ان‌ان در گزارشی به نقل از یک شاهد عینی گفت که یکی از تروریست‌ها در حال تیراندازی در کنسرت واژه‌ای مثل الله‌اکبر را فریاد می‌زده است، یا این‌که تروریست‌ها با زبان عربی و فرانسوی صحبت می‌کردند. رسانه‌های غربی هیچ‌گاه تفاوتی میان مسلمانان قائل نمی‌شوند، از نگاه رسانه‌ها و دولتمردان غربی اسلام مروج افراط‌گرایی و خشونت است و همه مسلمانان متهم هستند مگر خلاف آن ثابت شود. در اولین تدابیر امنیتی که بعد از این‌گونه حوادث تروریستی اتخاذ می‌شود، بیشترین محدودیت‌ها و رفتار همراه با تبعیض نژادی در قبال مسلمانان اعمال می‌شود. هر چند بعد از مدتی همه این سناریوها رد می‌شود، ولی اولین واکنش‌ها و گمانه‌زنی‌ها که درباره چرایی و عاملان وقوع حوادث تروریستی مطرح می‌شود در اذهان مردم اروپا باقی می‌ماند. بسیاری از جوامع غربی به این موضوع شرطی شدند و اسلام و مسلمانان همواره متهم ردیف اول اقدامات تروریستی در اروپا هستند.

اما دولت‌های اروپایی دیگر نمی‌توانند با این فرافکنی و اتهام‌زنی افکار عمومی خود را توجیه کنند و مسئولیت خود در ترویج خشونت و افراط‌گرایی در دیگر کانون‌های بحرانی و بازخورد آن در جوامع خود را به دیگران نسبت بدهند. خشونت و تروریسم به قلب اروپا کشیده شده است. صفحات مجازی وابسته به گروه داعش حوادث تروریستی پاریس را با حملات 11 سپتامبر در آمریکا مقایسه کرده‌اند و گفته‌اند: «حالا نوبت رم، لندن و واشنگتن است.» حوادث تروریستی پاریس سومین حادثه تروریستی در ده روز گذشته است. در حادثه تروریستی اول داعش مسئولیت سقوط هواپیمای مسافربری روسیه در صحرای سینا را به‌عهده گرفت. در حادثه تروریستی دوم منطقه ضاحیه و شیعه‌نشین جنوب لینان با دو بمبگذار انتحاری به لرزه در آمد و ده‌ها نفر کشته و زخمی شدند. در حادثه تروریستی سوم تروریست‌ها با چند عملیات همزمان در چند نقطه پاریس قلب اروپا را به لرزه درآوردند. تروریست‌ها در همه این حملات می‌توانستند با چند بمبگذاری اهداف خود را منفجر کنند اما شکل حملات تروریستی متنوع و در مکان‌های مختلفی بوده که به نوعی نمایشی از قدرت برای به چالش کشیدن امنیت پاریس است.

دلایل مختلفی برای انگیزه این حملات داعش مطرح شده است. یکی از دلایل می‌تواند در تنگنا قرار گرفتن تروریست‌های داعش در سوریه و عراق و تغییر معادلات میدانی در عرصه نبرد با داعش در سوریه و عراق باشد. این تغییر معادلات میدانی پس از حضور نظامی گسترده روسیه در سوریه در حمایت از دولت بشار اسد بوده است. این تغییر معادلات، دولت‌های اروپایی منفعل در مقابله با تروریست‌های داعش را به تکاپو واداشته که نقش فعال‌تری در بحران سوریه حداقل در عرصه سیاسی ایفا کنند. دعوت از جمهوری اسلامی ایران برای شرکت در نشست وین 1 و 2 به عنوان یکی از حامیان اسد و دفاع از مردم سوریه در قبال تروریست‌ها می‌تواند به نوعی تلنگری از سوی داعش یه اروپائی‌ها در قبال سیاست‌هایشان در سوریه باشد. دولت‌های اروپایی تاکنون هیچ اقدام عملی و تاثیر‌گذاری در مقابله با داعش در سوریه و عراق انجام نداده‌اند. آنها تنها دراعلان از مبارزه با تروریسم در منطقه سخن گفته‌اند اما با حمایت از سیاست‌های ترکیه و عربستان، قطر و امارات در منطقه در عمل به تقویت داعش کمک کرده‌اند. تا زمانی که همسویی میان عربستان و ترکیه و آمریکا و دولت‌های اروپایی به‌خصوص فرانسه در منطقه خاورمیانه به‌خصوص در موضوع سوریه وجود دارد نباید انتظار تغییر جدی در سیاست‌های دولت فرانسه و هم‌پیمانان اروپائیش در سوریه و در دیگر کانون‌های بحرانی خاورمیانه داشت. این حملات به هر حال توسط کسانی انجام شده است که از اروپا به سوریه و عراق رفته و اکنون به فرانسه بازگشته و ماموریت خود را به شکل دیگری انجام داده‌اند. هزاران تبعه اروپایی در سوریه و عراق به داعش پیوسته و در حال جنگ هستند. حوادث تروریستی پاریس نشان داد که دولت‌های اروپایی بی تفاوت به سفر اتباعشان به سوریه و عراق تا چه میزان در معرض ناامنی و تهدیدات تروریستی توسط آنها هستند.

مرتضی مکی

کارشناس اروپا