از «سیب» بپرسید

دکتر داریوش دائر‌/‌ متخصص پوست، مو و زیبایی

بیشترین آسیب‌ها و جراحت‌های پوستی در روزهای آخر سال و در حین خانه‌تکانی‌ روی می‌دهد. علت بروز این جراحت‌ها می‌تواند آسیب به وسیله نوک تیز قیچی، چاقو یا ابزارهایی مانند پیچ‌گوشتی، انبردست یا لبه تیز شیشه‌ها باشد. علاوه بر این‌که آسیب‌هایی مانند ضربه‌های احتمالی وارد شده به دست‌ها و پاها در حین جابجا کردن وسایل منزل، افتادن وسایل مختلف روی پا، دست یا نقاط دیگر بدن نیز ممکن است روی دهد. تماس اتفاقی با محلول‌ها یا پودرهای شوینده یا پاک‌کننده‌های مختلف از دیگر عوامل آسیب‌رسان به پوست است. شاید نتوان توصیه یکسان و عمده‌ای برای پیشگیری ارائه داد، اما مهم‌ترین راهکار، «احتیاط» و«پیشگیری» است.

بهترین کار درحین خانه تکانی، استفاده از دستکش مناسب است. دستکش‌های نخی، لایه‌ای عایق بین پوست دست و آسیب‌های احتمالی وارد شده به دست توسط مواد مختلف، ایجاد می‌کنند. به این‌ترتیب مانع تماس مستقیم پوست با لبه‌های تیز فلزی یا شیشه‌ای می‌شوند. علاوه براین که مانع از تماس مستقیم گرد و غبار با دستان‌ شما نیز می‌شوند. اگرچه این دستکش‌ها ضخیم نیستند، اما از شدت آسیب‌ ناشی از ضربه‌های احتمالی می‌کاهند. نکته دیگر این‌که پوشیدن کفش و جوراب فقط برای بیرون رفتن از منزل نیست. در منزل نیز پوشیدن انواع مناسب آنها مانع از آسیب درحین کار می‌شود.

پوشیدن جوراب نخی یا کفش‌ راحتی و نرم در حین کار در خانه نقش محافظتی برای پاها دارند. افراد مبتلا به دیابت، اگزما و مبتلا به بیماری‌های سیستم ایمنی باید مراقبت بیشتری نسبت به افراد کاملاً سالم انجام دهند. بنابراین برای کار در منزل جوراب و کفش مناسب بپوشید. بعد از کار نیز حتما جوراب را تعویض کنید تا اثرات گرد و خاک یا تعرق به پا آسیب نرساند. در صورت بروز حوادث، بهتر است اول از همه تا حدی که می‌دانید و می‌توانید آسیب را درمان کنید تا در صورت نیاز به مراکز درمانی مراجعه کنید. بعضی خراش‌های سطحی و کوچک را می‌توان در منزل و با استفاده از محلول‌های ضدعفونی‌کننده رقیق شده با آب جوشیده سردشده و پانسمان، کنترل و درمان کرد. ولی اگر خراش عمقی یا گسترده باشد یا همراه آن علائم کوفتگی، کبودی، درد و محدودیت حرکتی در دست یا پا دیده شود، باید به پزشک مراجعه کنید. در این موارد، درمان باید فقط توسط متخصص انجام شود. به این دلیل که گاهی یک ضربه به ظاهر ساده می‌تواند کشیدگی یا پارگی تاندون یا شکستگی ظریفی در استخوان‌های دست یا پا ایجاد کند و بعدها دردسرساز شود. شستشو و تماس با مواد شوینده نیز بیشتر شده و به همین دلیل خطر آسیب دست‌ها با محلول‌های پاک‌کننده بیشتر از حد طبیعی می‌شود. بنابراین در زمان شستشو و استفاده از مواد شوینده، لکه‌برها، سفیدکننده‌ها، براق‌کننده‌ها، چسب‌ مایع و اسپری‌های رنگ، دستکش‌‌های پلاستیکی یا لاتکس روی دستکش‌های نخی بپوشید. علاوه براین در تمام مدت کار با این مواد شیمیایی، این پوشش دولایه را از دست‌ها درنیاورید. به دلیل این‌که با وجود استفاده از دستکش باز هم خطر تماس با این مواد وجود دارد، بهتر است مراقبت‌های جانبی را هم افزایش دهید. برای این منظور از صابون‌های فاقد عطر و با خاصیت کرمی و مرطوب‌کننده استفاده کنید. معمولا صابون‌های جامد این شرایط را داشته و بعد از اتمام کار بهتر است از این صابون‌ها استفاده شود. علاوه براین باید به‌طور مداوم از کرم‌ها، لوسیون‌های مرطوب‌کننده و ترمیم‌کننده بعد از اتمام کار و در آوردن دستکش‌ها استفاده کنید. شاید کمی عجیب به نظر برسد، اما در زمان خانه‌تکانی و البته خرید حتما باید از کرم ضدآفتاب استفاده کنید. حداکثر شدت تابش اشعه ماورابنفش از ساعت 9 صبح تا 4 بعد ازظهر است، بنابراین در این فاصله زمانی پوست به بیشترین مراقبت و احتیاط نیاز دارد. در زمان خانه‌تکانی و تمیز کردن شیشه‌ها، بالکن یا حیاط نباید از تماس با آفتاب و خطرهای بالقوه این تماس از جمله واکنش آفتاب‌زدگی غافل شد. استفاده از ضدآفتاب با فاکتور محافظتی 30 و بیشتر از آن جزو اصول مراقبت‌های پوستی است. بهتر است ضدآفتاب را هر دو تا سه ساعت یک بار تکرار کنید.

سحر. ش هستم از تهران پیامک می‌زنم (09190000493). خواهرم باردار است. اما دچار رفتار خاصی شده است. به این معنی که علاقه شدیدی به خوردن نشاسته پیدا کرده است. مطمئنا این رفتار غیرعادی است و من نگران هستم که به او و جنینش آسیب وارد شود. چند بار هم دیدم که پنهانی گریه می‌کند. مشکل او ناشی از چیست و چه طور قابل درمان است؟

دکتر کتایون برجیس‌/‌ متخصص زنان، زایمان و نازایی

توضیح نداده‌اید خواهرتان در ماه چندم بارداری است. اما با توضیحی که می‌دهید خواهر شما دچار اختلال « پیکا» شده است.

پیکا میل شدید به خوردن موادی مانند خاک رس، یخ، رنگ، مو، سنگ‌ریزه، گچ و نشاسته است. اصلی‌ترین دلیل آن می‌تواند کمبود نوعی ماده غذایی در بدن باشد. برای مثال در افرادی که خاک رس می‌خورند، دلیل اصلی، کمبود آهن در بدن است. علل روانی نیز دلیل دیگری برای خوردن مواد نامطلوب است. برای درمان و کنترل این شرایط دارویی تجویز نمی‌شود، بلکه پس از مراجعه به متخصص، آزمایش خون برای فرد تجویز شده و درصورت نیاز بررسی‌های تکمیلی دیگری نیز انجام می‌شود.

علاوه بر متخصص زنان، لازم است به متخصص تغذیه نیز مراجعه کرده و با بررسی شرایط و شناسایی نوع کمبود، ترکیب مورد نظر به صورت مکمل تجویز شده و برنامه غذایی کامل نیز دریافت کنند. نگران نباشید، بیماری قابل درمان است. اما برای این که به مادر و جنین آسیب نرسد، باید هرچه زودتر به متخصص زنان و تغذیه مراجعه کنند. این نکته را نیز فراموش نکنید که در صورت مراجعه نکردن به متخصص و ادامه این روند خطر ابتلا به انواع بیماری‌ها از مشکلات گوارشی تا عفونت‌های روده‌ای دور از انتظار نیست. در توضیح اشاره کردید که خواهرتان به صورت پنهانی گریه می‌کند. بنابراین به احتمال زیاد خواهرتان دچار اختلال اضطراب یا افسردگی شده است. پس لازم است برای کنترل شرایط با روانپزشک یا روانشناس مشورت کنند.