سفر در ‌قاب‌عکس

عکس‌ها دیگر در این روزها نه صرفا وظیفه ترغیب به سفر دارند که حتی در نزد دولت‌ها و کشورها نیز نقشی اساسی ایفا می‌کنند. همین هفته گذشته نمایشگاه عکس مشترکی بین ایران و اندونزی برگزار شد که بسیاری از ایرانیان را با جاذبه‌های گردشگری اندونزی آشنا کرد و متعاقب آن مردمان اندونزی با زیبایی‌های طبیعت ایران و سبک و زندگی مردمان آن آشنا شدند.

این موضوع وقتی مهم‌تر جلوه می‌کند که پیشرفت فناوری به جایی رسیده است که دیگر کمتر تلفن همراهی وجود دارد که دوربین نداشته باشد، شاید بهتر باشد بگوییم دوربین همراه به جای تلفن همراه. همه اینها نشان‌دهنده این نکته است که یکی دیگر از حوزه‌های مغفول گردشگری «عکاسی» است. زیرا یادگار سفر برای هر مسافر و ماجراجویی عکس‌هایی است که او از مقاصد سفرش گرفته است. بی‌شمار جشنواره‌های گردشگری در دنیا وجود دارد که بر محور عکس‌هایند، زیرا زبان عکس، زبان تصویر است و نیاز به هیچ نوشته ندارد. کاری که عکس می‌کند ـ دست کم در حوزه گردشگری ـ از عهده چند جلد کتاب هم برنمی‌آید.

سفرتان را قاب‌کنید

درباره عکاسی از طبیعت نظرهای مختلفی وجود دارد، عده‌ای می‌گویند همین که چمدانت را بستی و راه افتادی زیاد به دوربین همراهت دل نبند؛ زیرا با عکاسی از طبیعت اطرافت، لذت خود طبیعت را از دست می‌دهی، خودمانی‌اش می‌شود این که به جای این که در قید نور و کادر و دوربینت باشی بدان که چشمانت بهترین دوربین است و به جای این که حرص ثبت کردن منظره روبه‌رویت را داشته باشی از آن لذت ببر.

عده‌ای دیگر درست نظر مخالف این را دارند به این مفهوم که معتقدند سفر بدون دوربین مثل غذاخوردن بدون دست است! شاید تشبیه مناسبی نباشد و اغراق در این مثال بیشتر تعصب روی عکاسی در سفر را نشان دهد، اما این نکته نشان‌دهنده آن است که شما در سفر حالت میانه‌ای ندارید و باید یکی از این دو راه را انتخاب کنید، اما وقتی کفه ترازو به نفع گروه دوم سنگینی می‌کند که بدانیم این روزها تقریبا همه تلفن‌های همراه مجهز به دوربین‌های چند مگاپیکسلی هستند و دوربین عکاسی یکی از دم‌دست‌ترین وسایلی است که می‌توان در سفر همراه خود برد. حالا اگر قرار است به صورت جدی و در روزهای تعطیل نوروز و در سفر عکاسی کنید چند توصیه را در این راه جدی بگیرید که بعدها با دیدن عکس‌ها نه‌تنها آن سفر برایتان یادآور شود بلکه بتوانید قطعه‌ای از این مناظر و طبیعت را قاب کنید روی دیوار اتاقتان.

دوقلوهای جهان سفر

گردشگری و عکاسی دوقلوهای نوین جهان هستند. تقریبا از زمان اختراع دوربین‌ها، عکاسی بیشتر و بیشتر با سفر همراه شده است. با اختراع کشتی‌های بخار و توسعه خطوط راه‌آهن، حتی نقاط دوردست جهان نیز بیشتر دسترس‌پذیر شد و عکاسی نیز آن را از لحاظ بصری برای همگان در دسترس قرار داد. عکاسان به نقاط دوردست سفر کردند و با انتقال تصاویر سوژه‌های گوناگون به دیگر نقاط جهان، زنجیره‌ای از ایده‌ها، فرهنگ‌ها و عقاید را با خود منتشر کردند. با توسعه فناوری‌های مرتبط و افزایش تمایل به «مشاهده» آنچه در دیگر نقاط جهان می‌گذرد، حوزه‌های بسیاری در عکاسی ایجاد شد که «عکاسی گردشگری» نیز از پیامدهای آن است. حتی شاید بتوان عکاسی را بیشتر پدیده‌ای گردشگری و به‌عنوان بخشی از فرهنگ مدرن سفر شناخت، به نحوی که سفر بدون همراه داشتن دوربین بی‌معنا به نظر می‌رسد.

دوربین گردشگران در حقیقت تجسم تجربه آنان از سفر است و به بازتعریف آنچه مشاهده کرده‌اند، کمک می‌کند. همچنین عکاسی به گردشگران امکان تصاحب زمان و مکان مورد بازدید را می‌دهد. تاثیر اصلی عکاسی را می‌توان در توانایی آن در تبدیل جهان به موزه‌ای بدون دیوار تعبیر کرد که هر سوژه‌ای در آن به یک مفهوم زیبایی‌شناختی تبدیل شده است. درک ارتباط میان گردشگری، گردشگر و عکاسی، راهکاری برای پاسخ به بسیاری از پرسش‌ها در حوزه گردشگری است.