مشاوره رایگان برای​خانواده معتادان

مشاوران، مددکاران، روان‌شناسان و پزشکان این مرکز از هشت صبح تا هشت شب گوش به زنگ تماس‌های مردمی‌اند تا به رنجدیده‌های اعتیاد و آنها که برای مصون ماندن از خطرات مواد اعتیاد‌آور اطلاعات می‌خواهند، کمک کنند.

آنها هر روز از پشت گوشی‌های تلفن، کلکسیونی از پرسش‌های مرتبط با اعتیاد را از زبان مردم می‌شنوند و راهکارهایی پیش پایشان می‌گذارند برای آگاه شدن.

چالش‌های مواد اعتیادآور در تهران آن‌قدر زیاد است و جمعیتش آن‌قدر متراکم که ماریت قازاریان کارشناس مسئول خط ملی اعتیاد می‌گوید:هنگام جمع‌بندی آمارها تهران را کنار می‌گذارند و وضع استان‌های دیگر را برحسب تعداد جمعیت‌شان می‌سنجند.

تماس با خط ملی اعتیاد از همه شهرستان‌ها میسر است و اکنون به طور میانگین حدود 60 درصد تماس‌ها از تهران و 40 درصد آن از استان‌های دیگر است که اصفهان، فارس، همدان و خراسان رضوی بیشترین تماس‌ها و خراسان شمالی، کهگیلویه و بویر احمد و ایلام کمترین تماس را به خود اختصاص می‌دهد.

در بین این تماس‌ها که تعدادش به طور میانگین در هر ماه از سال 92 به 15 هزار مورد رسیده، جدا از مردان و زنانی که خواسته یا ناخواسته درگیر مواد مخدر شده‌اند، کودکانی نیز هستند که مظلوم‌تر از هر قشر دیگر از تبعات اعتیاد رنج می‌برند البته تعداد این تماس‌ها زیاد نیست، اما همین تعداد نیز از خطری حکایت دارد که کودکان را تهدید می‌کند.

شنیده‌ها حاکی است این کودکان یا نوزاد مادرانی معتادند و در دوره جنینی با مواد مخدر رشد کرده‌اند و معتاد متولد شده‌اند یا کودکانی هستند که در معرض دائم دود مخدرها قرار دارند و گرفتار علائم اعتیاد شده‌اند و بزرگ‌ترهایشان به دنبال راه علاج می‌گردند.

تعدادی از این کودکان نیز فرزند خوانده خانواده‌هایی هستند که بی‌خبر از همه جا، آنها را به فرزندی پذیرفته‌اند بی‌آن‌که بدانند خانواده سابق آنها یا به این کودکان مواد مخدر خورانده‌اند یا در معرض دائم دود مخدرها قرار داده‌اند.

والدین این فرزند خوانده‌ها وقتی کودک خود را که علائمی غیرعادی دارد به مراکز درمانی می‌برند، پزشک علائم اعتیاد را در آنها تشخیص می‌دهد و همین می‌شود که زوج‌های نگران با خط ملی اعتیاد تماس می‌گیرند و می‌پرسند چطور می‌شود به ترک اعتیاد این کودکان کمک کرد و به رنج‌هایشان پایان داد.

دانشجویان هم با 09628 تماس می‌گیرند و از کارشناسانش مشورت می‌خواهند. تعداد تماس‌هایی که دانشجویان با خط ملی اعتیاد برقرار می‌کنند نیز زیاد نیست، ولی بیشتر از تماس‌هایی است که محور آن کودکان معتاد است.

دانشجویانی که با این مرکز تماس می‌گیرند یا به مواد مخدر اعتیاد دارند و دنبال راه خلاصی می‌گردند یا شنیده‌اند اگر فلان ماده مخدر را در شب‌های امتحان مصرف کنند تمرکز و کارایی‌شان بالا می‌رود و می‌توانند برای درس خواندن بیشتر وقت بگذارند و نمره‌های بهتری بگیرند، در حالی که این شنیده‌ها چیزی جز سراب نیست.

مرجعی برای کسب اطلاع

مشاوران خط ملی اعتیاد که روزی 12 ساعت خدمات مشاوره تلفنی ارائه می‌دهند و اگر لازم باشد تا چند ساعت پای حرف‌های مردم دردمند می‌نشینند، سختی‌های کار و فشارهای روانی را با هدف کاهش آسیب‌های ناشی از اعتیاد به جان می‌خرند.

این مرکز راه‌اندازی شده تا به مردم درگیر اعتیاد یا آنهایی که در معرض خطرند اطلاعات بدهد و اگر لازم است افراد را به مراکز درمانی مجاز راهنمایی کند.

اما به گفته قازاریان، این مرکز زمانی به هدفش می‌رسد که مردم با آن تماس بگیرند و بپرسند که برای پیشگیری از اعتیاد باید چکار کرد نه این که وقتی کار از کار گذشت دنبال راه چاره باشند.

با این حال مردم زیادی هستند که خط ملی را برای کسب اطلاعات بیشتر درباره مواد اعتیاد‌آور انتخاب می‌کنند و پرسش‌هایی درباره فرزند‌پروری، روش‌های پیشگیری از اعتیاد فرزندان و نحوه رفتار با همسر معتاد می‌پرسند.

مشاوران خط ملی اعتیاد هم به همه این افراد مشاوره می‌دهد و اگر لازم باشد تماس‌گیرندگان را به مراکز درمان و کاهش آسیب اعتیاد دارای مجوز ارجاع می‌دهد.

شیشه، تریاک، هروئین

اعتیاد اگر معضل اول کشور نباشد حتما جزو سه مشکل اول است و شیشه، این ماده خانمان برانداز در صدر موادی است که مصرفش در کشور بیداد می‌کند؛ ماده‌ای که نقطه‌ای کور در حوزه اعتیاد محسوب می‌شود.

اطلاعات منتشر شده از مراکز رسمی نشان می‌دهد با این که تریاک و هروئین هنوز از مواد اعتیاد‌آور پرطرفدار در کشور است، ولی شیشه همچنان مصرف‌کنندگان بیشتری دارد در حالی که تبعات آن برای طرفدارانش سنگین‌تر از تریاک و هروئین است.

اگر آمار رسمی یک میلیون و 350 هزار معتاد در کشور را بپذیریم و قبول کنیم که دست‌کم شش میلیون نفر به طور مستقیم از پیامدهای مواد مخدر رنج می‌برند، آن وقت دستگیرمان می‌شود که چه تعداد از خانواده‌های ایرانی به واسطه مواد مخدر متزلزل شده‌اند؛ موضوعی که اگر ساده از کنارش بگذریم دیری نمی‌گذرد که همه‌گیرتر می‌شود و طولی نمی‌کشد که اعتیاد در رتبه نخست معضلات کشور جای می‌گیرد.

اولین تماس...

خط ملی اعتیاد، اسفند 87 رسما کارش شروع شد و اولین کسی که 09628 را شماره‌گیری کرد زنی بود از تهران با همسری معتاد که شدت اعتیاد او دلواپسی‌های زن نسبت به سرنوشت پسر شش ساله‌اش را به مرحله نگران‌کننده‌ای رسانده بود.

مشاور این مرکز، گزینه‌های پیش رو را به این مادر نگران ارائه داد و این کار آن‌قدر ادامه پیدا کرد تا راهنمایی‌های درمانی برای شوهر و مشاوره‌های پیشگیرانه برای فرزند او انجام شد.

از آن زمان تا به حال زنان همچنان بیشترین تماس را با خط ملی اعتیاد می‌گیرند به طوری که در هر ماه به طور میانگین 80 درصد تماس‌ها را زنان برقرار می‌کنند. البته زنان تماس گیرنده در بیشتر موارد مصرف‌کننده نیستند، بلکه یا قربانی اعتیاد یکی از اعضای خانواده‌اند، یا نگران سرنوشت کودکان خویشند و راهکار می‌خواهند یا مایلند درباره مواد اعتیادآور اطلاعات بیشتری کسب کنند.

مردان هم با خط ملی اعتیاد تماس می‌گیرند، اما خیلی کمتر از زن‌ها، به طوری که از هر صد تماس در ماه، به طور میانگین 80 تماس متعلق به زنان و 20 تماس مربوط به مردان است، آن هم با این فرق که بیشتر زنان تماس‌گیرنده، مصرف‌کننده مواد نیستند و بیشتر دنبال راهنمایی برای همسر و فرزند و وابستگان خود می‌گردند، در حالی که بیشتر مردان تماس‌گیرنده با خط ملی اعتیاد مصرف‌کننده هستند و درصد کمی از آنها برای کسب اطلاعات و راهنمایی با این خط تماس می‌گیرند.

مریم خباز‌‌ - گروه جامعه