از قلعه نوئی و مجیدی تا بهزادی و پنجعلی/ ستارگانی که به جام جهانی نرسیدند

به گزارش جام جم ورزشی و به نقل از فردا ، آخرین روزهای خرداد ماه سال جاری بود که تیم ملی فوتبال کشورمان توانست با کسب یک پیروزی شیرین و دلچسب در خانه کره جنوبی، جواز حضور در بین 32 تیم حاضر در جام جهانی فوتبال را به طور مستقیم دریافت کرده و نام خود را به عنوان یکی از مسافران برزیل به ثبت برساند.

چهارمین حضور ایران در جام جهانی فوتبال در شرایطی رقم خواهد خورد که پیش از این تیم ملی فوتبال کشورمان در مجموع دفعات حضور در جام جهانی 9 بار برابر حریفان صف آرایی کرده و حاصل این 9 مسابقه تنها یک پیروزی در جام جهانی 98 و برابر تیم ملی آمریکا بوده است. تیم ملی فوتبال کشورمان اولین بار در سال 1978 راهی رقابت های جام جهانی آرژانتین شد و در اولین دوره حضور خود در این رقابت ها با تیم های هلند، پرو و اسکاتلند همگروه شدند. اما حاصل کار مردان ایرانی از این رقابت ها چیزی جز شکست برابر تیم های هلند و پرو و تساوی برابر اسکاتلند نبود.

اما 20 سال بعد و باز هم در یک بازی تاریخی برابر استرالیا، تیم ملی ایران جواز حضور در رقابت های جام جهانی 1998 فرانسه را کسب کرد. در این رقابت ها ایران با تیم های یوگوسلاوی، آمریکا و آلمان همگروه شد که کسب 3 امتیاز از تیم آمریکا و شکست برابر تیم های آلمان و یوگوسلاوی حاصل کار بازیکنان تیم ملی فوتبال کشورمان بود. 8 سال بعد بار دیگر ایران به جام جهانی 2006 آلمان صعود کرد و با تیم های آنگولا، مکزیک و پرتغال همگروه شد. اما ملی پوشان ایران تنها یک امتیاز از تیم آنگولا کسب کردند تا در نهایت حاصل کار تیم ملی فوتبال ایران در جام های جهانی چیزی جز کسب 5 امتیاز از 9 بازی در این رقابت ها نباشد.

مردانی که جام جهانی را لمس کردند

در 3 دوره حضور ایران در رقابت های جام جهانی بزرگان بسیاری از فوتبال ایران حضور داشتند که تنها 6 نفر از آنها 6 گل ایران در مجموع رقابت های جام جهانی فوتبال را به ثمر رساندند. ایرج دانایی فر، حسن روشن، حمید استیلی، مهدی مهدوی کیا، سهراب بختیاری زاده و یحیی گل محمدی 6 گل ایران در 9 بازی حضور در جام جهانی را به ثمر رساندند. اما اسامی بازیکنانی که در 3 دوره قبلی حضور ایران در جام جهانی حضور داشتند به شرح زیر است.

جام جهانی 1978 آرژانتین: ناصر حجازی - حسین کازرانی - حسن نظری - منصور عبداللهی - آندرانیک اسکندریان - علی پروین - حسن روشن - غفور جهانی - قاسم پور - نایب آقا - صادقی و عادلخانی. رهبری تیم ملی در این مسابقات با حشمت مهاجرانی بود.

جام جهانی 1998 فرانسه: احمدرضا عابدزاده، نادر محمدخانی، محمد خاکپور، مهدی پاشازاده، کریم باقری، مهدی مهدوی کیا، حمید استیلی، جواد زرینچه، نعیم سعداوی، مهرداد میناوند، خداداد عزیزی، علیرضا منصوریان، سیروس دین محمدی، نیما نکیسا، علی لطیفی، استاد اسدی، رضا شاهرودی، ستار همدانی، پرویز برومند، سراج و علی دائی. سرمربی جلال طالبی

جام جهانی 2006: ابراهیم میرزاپور، مهدی مهدوی کیا، سهراب بختیاری زاده، یحیی گل محمدی، رحمان رضایی، جواد نکونام، فریدون زندی، علی کریمی، وحید هاشمیان، علی دایی، رسول خطیبی، حسن رودباریان، حسین کعبی، آندو تیموریان، آرش برهانی، رضا عنایتی، جواد کاظمیان، محرم نوید کیا، امیر حسین صادقی، محمد نصرتی، مهرزاد معدنچی، وحید طالب لو و مسعود شجاعی. سرمربی این تیم برانکو اینوانکویچ بود.
 

ستارگانی که حسرت به دل جام جهانی ماندند

تجربه کردن جام جهانی فوتبال و پا به توپ شدن در فضای این رقابت‌ها آرزوی مشترک فوتبالیست‌های حرفه‌ای سراسر دنیا است. آرزویی که البته حسرت برآورده شدنش به دلیل دشواری‌های صعود به این رقابت‌ها به دل بسیاری از ستاره‌های فوتبال در کشورهای مختلف ماند و آن‌ها در نهایت بدون نفس کشیدن در فضای جام جهانی کفش‌ها را آویختند. فوتبال ایران هم به واسطه حضور انگشت‌شمار در جام های جهانی از این قاعده مستثنی نبوده و دست بسیاری از ستاره‌های دوران خود را از رقابت با بهترین‌های دنیای فوتبال در معتبرترین تورنمنت بین‌المللی این رشته ورزشی کوتاه دیده است.

غلام حسین مظلومی مهاجمی با 37گل در 48بازی ملی سال‌ها رکورد بیشترین گل زده در تیم ملی ایران را در اختیار داشت اما به علت مصدومیت از ناحیه مینیسک جام جهانی78 را از دست داد. مرحوم صفر ایرانپاک که لقب بهترین گلزن دربی سرخابی را با 7گل یدک می‌کشد، در هنگام برگزاری جام جهانی78 سی و سه ساله بود و به همین دلیل مربیان تیم ملی جوانانی مثل حسن روشن و حسین فرکی را به او ترجیح دادند. حسین کلانی که یکی از مهاجمان بیاد ماندنی تاریخ تیم ملی ایران به شمار می‌رود درست یک سال پس از بازی‌های آسیایی1972 که آقای گلی را برای او به ارمغان آورد از فوتبال ملی خداحافظی کرد و به جام جهانی 78 نرسید.
 

علی جباری از سال44 تا53 در تیم ملی موفق به زدن 13گل در 37بازی ملی شد اما هرگز رنگ جام جهانی را ندید. همایون بهزادی معروف به سرطلایی فوتبال ایران بود اما در دوران او تیم ملی ایران رنگ جام جهانی را ندید. حمید درخشان از دیگر هافبک‌های سرشناس تاریخ فوتبال ایران به حساب می‌آید که با سابقه‌ای 13ساله در تیم ملی هم بدون سابقه حضور در جام جهانی کفش‌هایش را آویخت. ناصر محمدخانی مهاجم صاحب نام ایران طی سال‌های1982 تا1990 در 25بازی ملی موفق به زدن 18گل شد. دوران اوج محمدخانی در سال‌هایی سپری شد که ایران به دلیل مشکلات سیاسی حضور فعالی در مسابقات ورزشی نداشت و مرحله مقدماتی جام‌های جهانی82 و86 را از دست داد.

مهدی فنونی‌زاده یکی از شوت‌زن‌ترین هافبک‌های تاریخ تیم ملی و باشگاه استقلال در دهه60 و اوایل دهه70 بود. اما دو گلی که او در مسابقات مقدماتی جام جهانی 94 از فاصله دور به عربستان زد در غبار عدم راهیابی ایران به جام جهانی گم شد. محمد پنجعلی کاپیتان اسبق تیم ملی ایران و پرسپولیس طی حضور 13ساله‌اش در تیم ملی 45بازی انجام داد و قهرمانی در بازی‌های آسیایی پکن بزرگ‌ترین افتخاری بود که در این عرصه به دست آورد. مرحوم سیروس قایقران اسطوره باشگاه ملوان در سال1363 به تیم ملی دعوت شد و او هم مثل خیلی از هم دوره‌هایش به دلیل شرایط فوتبال آن زمان پشت در جام جهانی ماند. مجید نامجومطلق؛ یکی از باتکنیک‌ترین هافبک‌های فوتبال ایران بود و در سال‌های پایانی فوتبالش موفق شد به همراه تیم ملی ایران به جام جهانی98 فرانسه صعود کند اما در تیمی که برای مرحله نهایی مسابقات انتخاب شد حضور نداشت.

مجتبی محرمی یکی از چپ پاهای به یادماندنی تاریخ فوتبال ایران بود. در دوران او تیم ملی ایران به جام جهانی نرسید و در نهایت فوتبال ملی محرمی با کسب عنوان سومی جام ملت‌های آسیا در سال96 به پایان رسید. امیر قلعه‌نویی نیز در دوران فوتبالش با مصدومیت‌های متعددی روبه‌رو شد. او در سال71 به شدت از ناحیه زانو آسیب دید و با تکرار این اتفاق در سال75 از فوتبال خداحافظی کرد. فرهاد مجیدی نیز به هیچ وجه نتوانست دستاوردهای فوتبال باشگاهی‌اش را در تیم ملی تکرار کند. مجیدی که 45بازی و 10گل ملی را در کارنامه دارد هیچ‌گاه برای اثبات خودش در تیم ملی به آب و آتش نزد. با این‌که در دوران فوتبال او تیم ملی دوبار به جام جهانی رسید اما اثری از نام این بازیکن در فهرست نهایی تیم ملی در جام‌های جهانی98 و2006 وجود نداشت.