طنین موسیقی محلی در «هفت ترانه»

بیشتر ترانه‌هایی که در این برنامه پخش می‌شود با نظر مردم انتخاب می‌شود. بنابراین می‌توان گفت هفت ترانه یک برنامه مردم‌پسند و مخاطب‌محور نیز هست. هفت ترانه که با مراکز استان‌ها در ارتباط است، گلچینی از بهترین موسیقی‌های محلی و فولکلور را به مخاطبان خود عرضه می‌کند. این برنامه برای مناسبت‌هایی مانند نوروز، هفته دفاع مقدس و... ویژه ‌برنامه‌هایی را به نمایش می‌گذارد که در نوع خود بی‌نظیر است. مثلا در هفته دفاع مقدس، بهترین موسیقی‌ها و آواز‌هایی را که مربوط به دفاع مقدس بود به مردم ارائه کرد و حالا با شروع ماه محرم هم قرار است به موسیقی حماسی و عاشورایی بپردازد.

تامین نیاز و ذائقه مخاطبان

برنامه هفت ترانه از استودیوی شبکه شما که در کنار پخش شبکه خبر قرار گرفته است، روی آنتن می‌رود. روزی که ما به پشت صحنه برنامه هفت ترانه رفتیم، گروه طراحی و دکور در حال آماده‌سازی استودیو بودند. رقیه محمدزاده مدیر طرح، برنامه‌ریزی و نظارت شبکه شما در استودیو حضور داشت و در حال بررسی ترانه‌های منتخبی بود که قرار بود از این برنامه پخش شود.

وی معتقد است، برنامه موسیقایی هفت ترانه که اکنون به پخش ترانه‌های سنتی، پاپ و پاپ سنتی می‌پردازد، فضایی را برای مخاطبان فراهم کرده تا آنها خاطرات موسیقایی خود را بازگو کنند. با توجه به جایگاه و شرایط ویژه موسیقی، آواها و نواها در ایران اسلامی، رویکرد ویژه برنامه هفت ترانه، پخش موسیقی‌های ماندگار ایران است. برنامه هفت ترانه از توانمندی‌های همه مراکز استان‌ها برای پوشش موسیقی نواحی و ملی استفاده می‌کند.

وی می‌افزاید: برنامه موسیقی هفت ترانه هم اکنون توانسته بخش عمده‌ای از خواسته‌های مخاطبان را در مورد موسیقی‌ تامین کند. این برنامه متناسب با توقعات مخاطبان و در چارچوب مقررات رسانه ملی طراحی شده و برای مناسبت‌های مختلف هم هدف‌گذاری مشخصی دارد.

محمدزاده در مورد چگونگی تامین موسیقی‌های این برنامه توضیح می‌دهد: اکنون بخشی از سرودها و ترانه‌های مورد نیاز خود را از طریق آرشیو شبکه استانی صدا و سیما، رادیو و بخش‌های دیگری که به آنها دسترسی داریم، تامین می‌کنیم، اما امیدواریم در آینده با تشکیل یک آرشیو غنی موسیقی در شبکه شما، برنامه هفت ترانه را با محتوای غنی‌تری تقدیم علاقه‌مندان کنیم.

محدودیتی وجود ندارد

یکی از ویژگی‌های این برنامه، اختصاص بخش ویژ‌ه‌ای به ترانه‌های محلی ایرانی است. ترانه‌های محلی، سرشار از شور و انرژی هستند، چیزی که اغلب ترانه‌های پاپ و سنتی از نبود آن رنج می‌برند. محمد رژدام، تهیه‌کنندگی این برنامه را به عهده دارد. او نسبت به همه موسیقی‌ها شناخت خوبی دارد و می‌داند چه ترکیب موسیقیایی را در هر قسمت از برنامه بگنجاند تا مخاطبان بیشتری را پای این برنامه بنشاند.

وی درباره این برنامه می‌گوید: ایجاد فضای شاد و مفرح برای خانواده‌ها از اهداف برنامه بوده و با توجه به استقبال خوبی که از این برنامه صورت گرفته و با داشتن 80 درصد مخاطب، هفت ترانه به هدف اصلی خود رسیده است.

یکی از نکات برجسته دیگر برنامه هفت ترانه، نشان دادن تصاویر متناسب با ترانه‌هایی است که پخش می‌شود. این تصاویر اغلب از کار و تلاش روستاییان و صنایع سنتی و محلی ایرانی انتخاب می‌شود. هفت ترانه از این جهت هم توانسته فرهنگ‌های مختلف کشور را معرفی کند. رژدام در این ارتباط می‌گوید: ما تصاویر بسیار زیادی را از مراکز استان‌ها دریافت کرده و پس‌از بازبینی، آنها را با توجه به محتوا و موسیقی هر اثر انتخاب و تدوین می‌کنیم تا مخاطب بتواند با موسیقی و تصویر ارتباط بهتری برقرار کند.

وی به سلیقه‌های مختلف در سطح جامعه اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: در این برنامه سعی می‌کنیم به همه سلایق توجه کنیم و به همین دلیل ترکیب موسیقیایی برنامه متفاوت است. یعنی در هر برنامه موسیقی پاپ، سنتی، پاپ ـ سنتی و... وجود دارد تا مخاطب بتواند نیازهای موسیقیایی خود را در این برنامه تامین کند.

رژدام در پاسخ به این پرسش که آیا در زمینه انتخاب و پخش ترانه‌ها در این برنامه محدودیتی وجود دارد، می‌گوید: ما محدودیتی برای پخش ترانه‌ها نداریم، چون همه موسیقی‌های محلی کشور ما قابل پخش هستند و اغلب طرفداران هفت ترانه، موسیقی‌های محلی را بیشتر از پاپ می‌پسندند. بر این اساس وقتی رقابتی بین موسیقی‌های محلی، سنتی و پاپ در برنامه گذاشته می‌شود اصولا موسیقی‌های سنتی و محلی در ردیف بالاتری قرار می‌گیرند. با همه اینها ما به همه نوع موسیقی توجه می‌کنیم.

یکی از امتیازات برنامه هفت ترانه، استفاده از روش‌های جدید برای برقراری ارتباط دوطرفه با مخاطب است. این روش‌ها شامل، رای‌گیری برای انتخاب بهترین ترانه و درخواست پخش ترانه در برنامه‌های بعدی است. مصاحبه با مردم و نمایش پیامک‌های ارسالی مخاطبان به صورت زیرنویس نیز از دیگر روش‌های این برنامه برای تعامل با مخاطب است.

شعار هفت ترانه (این برنامه سعی در پخش ترانه‌ها بر اساس سلیقه مخاطبان دارد) به صورت متوالی توسط مجری برنامه تکرار می‌شود. قبل از پخش هر کلیپ و ترانه‌ای مجری رو به دوربین با مخاطبانش صحبت کرده و اثری را که پخش خواهد شد، معرفی می‌کند. در فواصل برنامه هم مجری آخرین وضع نظرسنجی را برای مخاطبان بازگو می‌کند و از آنها می‌خواهد به خواننده و ترانه مورد علاقه‌شان رای بدهند. همین موضوع باعث‌شده رقابت خاصی میان بینندگان به وجود آید.

توجه به موسیقی محلی

محمد اسکندری، اولین مجری برنامه هفت ترانه است. وی از سال 75 کارش را با رادیو قزوین شروع کرده و سپس سال 80 به تهران آمد و یک سال با رادیو ورزش و سپس با رادیو سلامت همکاری کرد. او اجرای برنامه‌های صبح بخیر ایران، مسابقه شیرین، برنامه صبح نشاط، جام‌جم در جام، صبح تهران، خانه من خانه تو، کیمیا، یک روز نورانی، به وقت بیداری و... را در این مدت تجربه کرده و حالا برنامه هفت ترانه را اجرا می‌کند.

اسکندی درباره اجرای برنامه هفت ترانه می‌گوید: خوشحالم که توانستم جایگاه خودم را در اجرای این برنامه پیدا کنم. چون می‌دانم مخاطب برنامه از من چه انتظاری دارد و به همین دلیل سعی می‌کنم اجرایم با سایر اجراها متفاوت باشد. مجری یک برنامه موسیقیایی با مجری برنامه‌های ترکیبی تفاوت‌هایی دارد که اگر به آنها توجه نشود برنامه دچار مشکل و ضعف می‌شود.

وی با اشاره به شناخت خود در حوزه موسیقی می‌افزاید: مجری برنامه هفت ترانه باید علاوه بر شناخت موسیقیایی به فرهنگ، آداب و رسوم نقاط مختلف کشور نیز آشنا باشد تا بتواند مخاطب را نیز با موسیقی و آداب هر منطقه آشنا کند.

وی ادامه می‌دهد: قبل از برنامه هفت ترانه موسیقی‌های محلی کمتر مورد توجه قرار می‌گرفت اما از زمانی که پخش این برنامه شروع شده، ترانه‌های محلی مورد استقبال عموم مخاطبان قرار گرفته و حتی شبکه‌های دیگر هم به سمت پخش ترانه‌های محلی رفته‌اند.

اسکندری تصریح می‌کند: با توجه به این‌که مدت کوتاهی از عمر برنامه هفت ترانه می‌گذرد اما مخاطبان آن روزبه‌روز در حال افزایش است و این موضوع را براحتی می‌توان از پیامک و تماس‌های مردمی به برنامه فهمید.

وی خاطر نشان می‌کند: البته ارتباط گسترده مخاطبان با برنامه باعث می‌شود وظیفه ما سنگین‌تر شود و دنبال ایده‌های نو و خلاقانه‌ای برای جذب مخاطب باشیم تا بتوانیم رضایت همه بینندگان را در سراسر کشور به‌دست آوریم.

توجه به ظرافت‌های اجرا

زهرا شوقی، مجری دیگر این برنامه است. شوقی اجرای برنامه‌های مختلفی را همچون ریحانه و شاخ طلا، روز از نو، ترنم جام و... را در کارنامه خود دارد و مدتی است با حضور در برنامه هفت ترانه توانسته جایگاه خوبی میان مخاطبان پیدا کند.

شوقی با اشاره به دلایل حضورش در این برنامه می‌گوید: همیشه دوست داشتم برنامه‌ای به صورت خاص به پخش موسیقی و کلیپ بپردازد تا نیازهای مخاطبان هم در این زمینه تامین شود به همین سبب با توجه به علاقه خودم وقتی اجرای برنامه به من پیشنهاد شد، پذیرفتم. ضمن این‌که اجرای برنامه‌ای با عنوان «ترنم جام» که به نوعی شبیه هفت ترانه است را تجربه کرده بودم و می‌دانستم چگونه باید با مخاطبان چنین برنامه‌هایی ارتباط برقرار کنم.

وی با اعتقاد بر این‌که مردم جامعه در حال حاضر به ترانه و موسیقی‌های شاد احتیاج دارند بیان می‌کند: پخش برنامه‌های شاد شبانگاهی می‌تواند مخاطب را پای تلویزیون بنشاند و اگر تولید و پخش برنامه‌های شبانگاهی جذاب با برنامه‌ریزی و هدف صورت بگیرد، می‌تواند به افزایش مخاطبان تلوزیون کمک کند.

وی ادامه می‌دهد: مردم کشورمان موسیقی را دوست دارند و ما باید بر اساس علاقه آنها خوراک خوب به آنها بدهیم؛ بسیاری از ترانه‌ها و موسیقی‌ها محلی ما ناشناخته مانده است و باید برای زنده نگه‌داشتن این موسیقی‌ها در شبکه‌های سراسری به آن پرداخته شود. شبکه شما هم با توجه به رویکردی که دارد، توانسته بخوبی فضایی را در این خصوص ایجاد کند و به همین سبب خوشبختانه با استقبال گسترده مخاطبان هم مواجه شده است.

شوقی در پاسخ به این پرسش که برای ایجاد رقابت بین مخاطبان از چه روش‌هایی استفاده می‌کند، می‌گوید: با توجه به این‌که رقابت بین ترانه‌های محلی و برخی ترانه‌های پاپ بسیار نزدیک می‌شود، سعی می‌کنیم درباره ترانه‌ها به میزانی که مورد نیاز است، صحبت کنیم و به همه ظرافت‌ها توجه کنیم تا مخاطبان هم بتوانند آزادانه به ترانه دلخواه خود رای بدهند.

وی با بیان این‌که مجری در هر زمینه‌ای از اجرا باید اطلاعات تخصصی و کامل داشته باشد، تصریح می‌کند: به همین دلیل برای اجرای برنامه هفت ترانه درباره ترانه‌ها و موسیقی‌هایی که قرار است از این برنامه پخش شود، مطالعه می‌کنم و با اطلاعات کافی مقابل دوربین ظاهر می‌شوم و سعی می‌کنم سکاندار خوبی برای این برنامه پر مخاطب باشم.

فرشید شکیبا / جام‌جم