مومنی: توقف دستکاری در قیمت‌ها، شاه‌‌کلید رفع رکود تورمی است

به گزارش فارس، فرشاد مومنی در نشست هم‌اندیشی فرآیندهای شکل‌گیری نهادهای بازار و توسعه آن در اتاق بازرگانی ایران اظهار کرد: در قلمرو علم اقتصاد و تاریخ اقتصادی، مطالعات اندکی درباره مهم‌ترین نهاد اقتصاد یعنی بازار صورت پذیرفته است و در نظریه اقتصاد مدرن نقش بازار مبهم‌تر از نقش بنگاه باقی مانده است.

وی افزود: در یک تعریف آمده است بازار به مثابه یک فضای بدون اصطکاک است که همه مبادله‌ها در آن به صورت لحظه‌ای انجام می‌شود و عرضه و تقاضای کالاهای مختلف در آن بسرعت تسویه می‌شود.

این عضو سابق هیات علمی دانشگاه علامه گفت:‌ بازار به‌مثابه نظام اجتماعی تقسیم کار بر پایه مالکیت خصوصی و به مثابه محل مبادله‌های بسته‌های حقوق مالکیت است.

مؤمنی افزود: در طول تاریخ هر کشوری که به رهنمودهای بازار آزاد عمل کرده است ناموفق بوده و موفق‌ها همگی از کانال مداخله‌های هوشمندانه دولت به موفقیت رسیده‌اند.

وی با اشاره به وضع نهادهای پشتیبانی‌کننده از بازار در ایران گفت: در شرایط غلبه غیرمولدها و رانت‌جویان به درماندگی‌های بازار، به نهادهای پشتیبان بازار، به ظرفیت‌های سازمانی و دانش ضمنی توجه نمی‌شود.

این عضو هیات علمی دانشگاه علامه گفت:‌ در سرشماری‌هایی که صورت گرفته در فاصله سال‌های 1345 تا 1390 می‌توان به این نتیجه رسید که وضع حقوق مالکیت در کشور ما بسیار نگران‌کننده بوده است، چرا که در سال 1345 هر کارفرما به طور متوسط 20 نفر را سرپرستی می‌کرده است، اما در سال 1390 هر کارفرما چهار نفر را سرپرستی می‌کند. بنابراین ، این به معنای تنگنای توسعه ظرفیت‌های سازمانی در کشور ماست.

مومنی افزود: مساله توسعه در اقتصاد سیاسی ایران در زمره کم‌اهمیت‌ترین و بی‌اهمیت‌ترین عوامل در عمل است. بنابراین در شرایط پیچیده و خطیری که داریم مهم این است کانون‌های اصلی این مساله شناسایی شود و طرز نگاه مدیریت کشور به مساله ثبات در اقتصاد و حقوق مالکیت مشخص شود. این عضو هیات علمی دانشگاه علامه به نقش بخش خصوصی در توسعه اشاره کرد و گفت: در هیچ جای دنیا باراه رفتن روی یک پا توسعه اتفاق نیفتاده است، لذا آنها که توانسته‌اند روی دو پای دولت و بخش خصوصی راه بروند،‌ توسعه یافته‌اند؛ نباید درباره مداخله دولت مطلق‌انگاری بکنیم و نمی‌توان گفت مداخله دولت در اقتصاد به طور مطلق خوب یا بد است.

وی افزود: مداخله دولت از موضع حاکمیت بسترسازی توسعه است و هر چه این مداخله‌ها افزایش یابد بهتر است چرا که باعث حضور بخش خصوصی در کشور می‌شود. بنابراین اگر محور توسعه باشد دولت و بازار رقیب هم نیستند بلکه مکمل هم هستند.

وی افزود: مداخله دولت از موضع تصدیگری نادرست است چرا که هر چه تصدیگری بیشتر باشد به معنای بیرون کردن بخش خصوصی است.

وی افزود: ‌آزادسازی و خصوصی‌سازی یک ابزار سیاستی است که در اقتصاد ما با این مفاهیم برخوردهای مطلق‌انگارانه و ایدئولوژیک شده است. این ابزارهای سیاستی می‌توانند در اختیار توسعه ملی یا در جهت عکس آن باشند، بنابراین می‌توان گفت این ابزارها تحت شرایطی می‌توانند خوب یا بد عمل کنند. مؤمنی گفت: تا سال 1368 با همه تلاطمات اقتصادی در بودجه کل دولت سهم هزینه‌های حاکمیتی از هزینه‌های تصدی‌گری بیشتر بود، اما از سال 68 به بعد کارهایی صورت گرفته است که هزینه‌های حاکمیتی دولت به27 درصد و هزینه‌های تصدیگری به 73 درصد رسیده است.

وی تاکید کرد: بی‌ثبات کردن فضای کلان اقتصادی در هر دولتی که انجام شود، کار نادرستی است.

این عضو سابق هیات علمی دانشگاه علامه افزود: اکنون اقتصاد ایران بر اقتضائات اقتصاد غیرمولد شکل گرفته است؛ بنابراین ما به بازآرایی نظام‌وار سیاست‌های اقتصادی به نفع تولید نیاز داریم.

مومنی گفت:‌ برای خروج از دور رکود تورمی باید دستکاری قیمت‌های کلیدی متوقف شود.

وی افزود: اگر جامعه مدنی بر فراز دولت و بازار قرار گرفته و رفتارها را کنترل کند می‌تواند درماندگی‌های بازار را به حداقل برساند.