گردشگری ‌فرهنگی در مسیر پیشرفت

آنچه گردشگری را در حال حاضر به عنوان یک صنعت پیشرو معرفی می‌کند، رقابت جهانی همه کشورها برای جذب گردشگر بیشتر و استفاده از مزایای اقتصادی، سیاسی، تبلیغاتی و فرهنگی این صنعت است مزیت‌هایی که موجب افزایش قدرت کشورهای مقصد گردشگری در چانه‌زنی‌های بین‌المللی می‌شود و ورود آنها را به صحنه بازی قدرت‌های جهانی تسهیل می‌کند.

تلاش کشورها برای معرفی داشته‌های فرهنگی، تاریخی، تفریحی و گاه‌ زیارتی در حالی ادامه دارد که به نظر می‌رسد ضمن توجه به تعریف کلی گردشگری، باید به بازتعریف انواع این صنعت پرداخته شود، هرچند این بازتعریف می‌تواند در شناسایی موثر منابع و ظرفیت‌های موجود کشورها و بهره‌مندی از این پتانسیل‌ها در توسعه صنعت گردشگری نقشی تعیین‌کننده داشته باشد.

به نظر می‌رسد آنچه به عنوان گردشگری فرهنگی در حال حاضر مورد توجه فعالان بخش گردشگری قرار گرفته است بیشترین سنخیت را با کشور ما به عنوان یکی از کشورهای حوزه تمدن شرق دارد.

در حالی که شناساندن و تبلیغات یکی از موثرترین راه‌های جذب گردشگر فرهنگی محسوب می‌شود، اماکن تاریخی و فرهنگی، مشاهیر و علمای حوزه‌های مختلف و جاذبه‌های طبیعی کشورمان، به رغم تلاش‌های برخی کشورها در نشان دادن چهره‌ای غیرواقعی از ایران اسلامی، در بین فرهنگ دوستان و علاقه‌مندان به تاریخ و تمدن کهن، جایگاه ویژه‎ای دارد.

در شرایطی که جایگاه کشورها در رده‌بندی جذب گردشگر به میزان استفاده مفید از داشته‌های تاریخی، فرهنگی و... بستگی دارد، بهره‌برداری از ظرفیت‌های فرهنگی و میراثی که به نظر می‌رسد در حال حاضر بهترین گزینه برای افزایش گردشگران خارجی است باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. هرچند مسیر توسعه گردشگری فرهنگی، با توجه به شرایط موجود و آنچه در سال‌های اخیر رخ داده، راهی سخت و چالش‌برانگیز خواهد بود، اما با بهره‌گیری از کارشناسان و پژوهشگران گردشگری، برنامه‌ریزی بلندمدت، تبیین راهکارهای خرد و کلان و استفاده بهینه از ظرفیت‌های بیشمار، راه برون‌رفت از این دوره رکود و همچنین رسیدن به اهداف سند چشم‌انداز بیست ساله کشور در حوزه گردشگری میسر می‌شود.

زهرا عقلمند