لاستیک‌های چینی بلای جان مردم

به گزارش خبرنگار ما، با این‌که هنوز علت دقیق حادثه تصادف مرگبار دو اتوبوس در جاده قم از سوی کارشناسان فنی روشن نشده، اما تقریبا همه ناظران، ترکیدن لاستیک جلوی اتوبوس را آغازگر این حادثه می‌دانند. این ترکیدن باعث خارج شدن کنترل اتوبوس از دست راننده، عبور از گاردریل وسط اتوبان، برخورد با اتوبوس دوم، بروز آتش‌سوزی و در نهایت مرگ تاسف‌بار شماری از هموطنان شد.

در همین حال برخی مقامات صنفی، چینی و بی‌کیفیت بودن لاستیک اتوبوس حادثه‌ساز را علت بروز این تصادف می‌دانند؛ لاستیکی که ترکیدگی آن تاکنون علت اصلی حادثه عنوان شده است. به عبارت دیگر اگر لاستیک اتوبوس یادشده از کیفیت لازم برخوردار بود، شاید این حادثه اتفاق نمی‌افتاد. نکته‌ای که اکنون داغ دل مقامات صنفی را تازه کرده و آنان با اشاره به نبود نظارت بر واردات لاستیک‌های بی‌کیفیت، اما ارزان چینی و به‌دست آوردن سهم قابل توجهی از بازار لاستیک ایران، خواستار حذف این لاستیک‌ها از بازار شده‌اند.

به گفته آنان، چون لاستیک‌های چینی تا 60 درصد ارزان‌تر از لاستیک‌های ایرانی، کره‌ای، آلمانی و دیگر برندهای معتبر است، مردم به دلیل ضعف بنیه مالی مجبور به استفاده از آنها هستند. در حالی که این لاستیک‌ها عمر بسیار پایینی نسبت به لاستیک‌های مرغوب دارند که گاه به شش ماه هم نمی‌رسد و آثار سائیدگی و فرسایش روی آن آشکار می‌شود. همچنین میزان ترکیدگی این لاستیک‌ها نیز بسیار بالاست و این امر بویژه در خودروهای سنگین مانند اتوبوس و کامیون و در سرپیچ‌ها که خودرو سرعت زیادی داشته و لاستیک وزن زیادی را تحمل می‌کند، خود را نشان می‌دهد.

به گفته مقامات صنفی، در ساخت لاستیک‌های چینی از مواد نامرغوب و ناکافی استفاده می‌شود و همین امر مقاومت لاستیک در برابر گرمای شدید و اصطکاک جاده و همچنین وزن زیاد خودرو و سرنشین یا بار آن را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.

مگر ما لاستیک چینی وارد کرده‌‌ایم؟

احمد رضا عامری ، رئیس اتحادیه شرکت های تعاونی مسافربری دیروز در گفت و گو با فارس در این باره اظهارکرد: ترکیدن لاستیک موجب بروز حادثه آزادراه تهران ـ قم شد. اما مگر ما لاستیک چینی وارد کرده‌ایم که حالا مقصریم؟

وی با اشاره به این که دولت دهم به وعده خود برای ارائه لاستیک به ناوگان حمل‌ونقل عمومی عمل نکرد، افزود: دولت قبلی، از آذر سال 89 که قانون هدفمندی یارانه‌ها را اجرا کرد از راننده‌ها خواست با دولت همکاری قوی داشته باشند و دولت هم بابت این همکاری، لاستیک و روغن با قیمت مناسب در اختیار آنها قرار می‌دهد.

عامری اضافه کرد: اما متاسفانه هیچ لاستیک و روغنی از زمان اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها به راننده‌های حمل‌ونقل عمومی برون‌شهری اختصاص نیافت.

رئیس اتحادیه شرکت‌های تعاونی مسافربری درباره ترکیدن لاستیک اتوبوس حادثه دیده، گفت: اصلا مگر لاستیک‌های چینی از سوی شرکت‌های تعاونی وارد شده است؟ مگر ما لاستیک چینی را وارد کرده‌ایم که الان مقصر باشیم؟ همه می‌دانند لاستیک‌های چینی را چه کسانی وارد می‌کنند.

کیفیت پایین و قیمتی به گرانی جان انسان‌ها

در همین حال ، عباس سماواتی، رئیس اتحادیه لاستیک، روغن و فیلتر تهران درباره کیفیت لاستیک‌های چینی موجود در بازار به خبرنگار جام‌جم گفت: اکنون به دلیل آن که قیمت لاستیک‌های چینی پایین است، تجار لاستیک‌های بی‌کیفیت و بدون استاندارد وارد کشور می‌کنند به طوری که 80 درصد از لاستیک‌های موجود در بازار بی‌کیفیت است. وی با اشاره به این ‌که کیفیت لاستیک بسیار مهم بوده و با جان انسان‌ها در ارتباط است، افزود: اهمال در این است که شاهد هستیم در اثر استفاده از لاستیک‌های بی‌کیفیت چینی و دیگر برندها به یک‌باره 40 تا 50 نفر جان خود را در یک حادثه رانندگی از دست می‌دهند.

وی با اشاره به این ‌که تجار نمی‌توانند با دلار 3300 تومان لاستیک مرغوب وارد کشور کنند، اظهار کرد: قیمت بالای لاستیک وارداتی مرغوب موجب شده است که این لاستیک‌ها در بازار خریدار نداشته باشد.

وی درباره نوع کیفیت لاستیک‌های چینی گفت: لاستیک از مشتقات گوناگونی تهیه می‌شود. به عنوان مثال اگر در سه تا چهار لایه لاستیک، نخ و سیم را در تولید کم مصرف کنند یا مواد کمتری در قالب بریزند، لاستیک ارزان‌تر و البته بی‌کیفیت‌تر تولید می‌شود. برای پی بردن به این موضوع اگر شما لاستیکی چینی را وزن و آن را با وزن لاستیکی ایرانی مقایسه کنید. متوجه می‌شوید که چقدر با یکدیگر تفاوت وزن دارند. این همان تنزل فاحش کیفیت لاستیک‌های چینی است.

ایرانی‌ها بهتر از چینی‌ها

سماواتی با اشاره به این‌که لاستیک‌های ایرانی و اروپایی از جمله لاستیک‌های آلمانی و فرانسوی و لاستیک‌های کره‌ای و ژاپنی موجود در بازار تا 90 درصد کیفیت مطلوبی دارند و برند خود را بدنام نمی‌کنند، خاطرنشان کرد: کیفیت لاستیک‌های ایرانی بسیار بهتر از لاستیک‌های چینی است، اما این لاستیک‌ها با دلار 3300 تومانی در کشور مــــا فروش نمی‌رود و تنها راه مقابله با این وضع ارائه یارانه به واردکنندگان است.

رئیس اتحادیه لاستیک، روغن و فیلتر تهران با تاکید بر این‌که در کیفیت بد لاستیک‌های چینی، خودروهای سواری و باری تفاوتی ندارد و هر دو غیراستاندارد است، گفت: واردکنندگان در هر موردی به قیمت واردات کالا توجه دارند و چون می‌خواهند لاستیک ارزان وارد کشور کرده و در این میان سودی کسب کنند، هر لاستیکی را وارد می‌کنند.

وی تصریح کرد: لاستیک‌های چینی بسرعت فرسوده می‌شود و می‌ترکد؛ چرا که میزان لایه‌ای که باید داشته باشد و موادی را که باید در آن به طور استاندارد مصرف می‌شده است، ندارد. وقتی 40 تا 50 نفر در یک اتوبوس می‌نشینند و همراه خود بار هم دارند، ماشین سنگین می‌شود و لاستیک بی‌کیفیت نمی‌تواند این فشار را تحمل کند. دیگر این‌که لاستیک‌های چینی ظرف شش ماه صاف می‌شود؛ چرا که مواد خوبی در آن به‌کار نرفته است.

سهم 60 درصدی لاستیک‌های چینی در بازار

رئیس اتحادیه لاستیک، روغن و فیلتر تهران با اشاره به این‌که سهم لاستیک‌های چینی در بـــازار مصرف 60 درصد است، اظهار کرد: مردم علاوه بر این‌که به قیمت این لاستیک‌ها توجه دارند، در عین حال نسبت به خطرات استفاده از آن نیز آگاهی ندارند و در این باره اطلاع‌رسانی صورت نمی‌گیرد.

وی با بیان این‌که لاستیک معمولی کامیون حدود جفتی دو میلیون و 300 هزار تومان است، گفت: با توجه به این‌که کرایه بار یا کرایه اتوبوس هزینه‌های خودرو را تامین نمی‌کند، صاحب خودرو قادر به تامین این قیمت نیست و از این رو لاستیک چینی را که حدود یک میلیون و 800 هزار تومان قیمت دارد و بسیار ارزان‌تر است، می‌خرد.

سماواتی قیمت یک جفت لاستیک معمولی چینی پرایدی را حدود 150 هزار تومان دانست و افزود: این در حالی است که ایرانی این لاستیک‌ها حدود جفتی 200 هزار تومان و قیمت کره‌ای‌آن به 280 هزار تومان می‌رسد.

رئیس اتحادیه لاستیک، روغن و فیلتر تهران با تاکید بر این‌که کیفیت لاستیک‌های ایرانی به مراتب بهتر از لاستیک‌های چینی موجود در بازار است، یادآور شد: بر تولید اکثر لاستیک‌های ایرانی نظارت وجود دارد و تولیدکنندگان از کیفیت و مواد آن کم نمی‌کنند، اما زمانی که لاستیک‌های چینی وارد گمرک می‌شود تنها برگ سبز آن ملاحظه می‌شود و آن را آنالیز نمی‌کنند.

در بسیاری از موارد دیده شده که این برگه‌ها ساختگی است و کارشناس بررسی نمی‌کند که آیا مشخصات فنی وکیفی این لاستیک با آنچه که در برگ سبز و آنالیز آن ذکر شده است مطابقت می‌کند یا خیر.

وی گفت: اگر طول عمر یک لاستیک ایرانی به فرض یک سال باشد طول عمرلاستیک چینی در مقایسه با آن تنها شش ماه است.

سماواتی با تاکید بر این‌که این نکته در مورد خودروهای باری و اتوبوس‌ها از اهمیت بیشتری برخوردار است، افزود: ما بارها به دستگاه‌های ذی‌ربط در مورد خطرات لاستیک‌های چینی هشدار داده‌ایم و نامه نوشتیم و مصاحبه تلویزیونی برگزار کردیم، ولی به این امر توجهی نمی‌شود، اما شاید حادثه دردناک تصادف آزادراه قم تلنگری بر این موضوع باشد.

کتایون مافی / گروه اقتصاد