قبای صدارت بر تن کویری‌ها

1 ـ کویری‌ها در صدر: این نکته دیگر مشخص شده که از نظر نوع منطقه جغرافیایی، روسای جمهوری که از منطقه کویری برخاسته‌اند از سایر افراد بیشتر بوده‌اند. جالب این‌که روسای جمهور کویری یعنی هاشمی (رفسنجان)، خاتمی (اردکان)، احمدی‌نژاد (آرادان) و روحانی (سرخه) هفت دوره ریاست‌جمهوری و نزدیک به 28 سال است که به این صندلی تکیه زده‌اند و قصد ندارند جا را به دیگران بدهند. در مقابل این عده، بنی‌صدر (همدان)، رجایی (قزوین) و آیت‌الله خامنه‌ای (مشهد) از مناطق کوهستانی هستند. نکته جالب این است که از مناطق ساحلی و جلگه‌ای کشور تاکنون کسی به ریاست‌جمهوری نرسیده است. از نظر آب و هوایی هم بدیهی است که بیشترین روسای جمهور از مناطق گرمسیر هستند.

2 ـ مرکزی‌ها بیشترین رئیس‌جمهور را دارند: اگر ریاست جمهوری آیت‌الله خامنه‌ای را در نظر نگیریم و با اغماض رفسنجان را در مناطق مرکزی ایران بگنجانیم، آن‌گاه می‌توانیم به ضرس قاطع بگوییم که تقریبا همه روسای جمهور ایران از منطقه مرکزی کشور بوده‌اند. آیت‌الله خامنه‌ای که زادگاهشان مشهد است و هاشمی رفسنجانی در دورترین نقطه به مرکز کشور متولد شده‌اند. این موضوع می‌تواند به این معنا باشد که هنوز هم مرکزیت در رسیدن به موفقیت بخصوص در عرصه سیاسی مهم است.

3 ـ حاشیه‌نشین‌ها رئیس‌جمهور می‌شوند: بررسی زادگاه هفت رئیس‌جمهور ایران، نشانگر این است که غیر از سه نفر یعنی محمدعلی رجایی که در شهر قزوین به دنیا آمده و آیت‌الله خامنه‌ای که متولد مشهد است و سیدمحمد خاتمی که متولد اردکان است؛ بقیه روسای جمهور در روستاها به دنیا آمده‌اند. از زاویه دیگری حتی آن سه رئیس‌جمهور هم به نوعی در حاشیه کشور متولد شده‌اند، چرا که تا مدتی غیر از تهران و چند مرکز استان دیگر بقیه شهرها در حـاشیه قرار داشتند.

4 ـ مهاجران رئیس‌جمهور می‌شوند: گر چه تقریبا همگی روسای جمهور ایران در حاشیه متولد شده‌اند، اما در ابتدای زندگی خود به دلایلی به شهرهای دیگر مهاجرت کردند. بنی‌صدر برای تحصیل به تهران آمد، رجایی برای کار، آیت‌الله خامنه‌ای برای تحصیل به نجف و قم رفتند، هاشمی برای تحصیل به قم آمد، خاتمی برای تحصیل به اصفهان رفت، احمدی‌نژاد برای تحصیل به تهران آمد و روحانی برای تحصیل به سمنان و قم. از این رو پیداست که حاشیه‌نشین‌ها برای کسب موفقیت مجبور به مهاجرت شدند. این نکته گر چه می‌تواند از نظر شخصی نشانگر تلاش فردی این روسا و تحمل سختی توسط آنان باشد، اما از نظر اجتماعی در حال نمایاندن یک پدیده منفی است؛ پدیده‌ای که همه مزایا را در مرکز کشور قرار می‌دهد و به شهروندان می‌گوید اگر می‌خواهید پیشرفت کنید باید به مرکز بیایید. ناگفته پیداست که این موضوع چه مضراتی می‌تواند برای جامعه داشته باشد. در عین حال این نکته که تقریبا همه این افراد برای تحصیل مجبور به مهاجرت شدند هم می‌تواند در جای خود اراده و تلاش این افراد را تحسین کند و بازهم موضوع تجمیع همه نیروها در مرکز کشور را بخوبی نشان دهد.