سونامی مصرف لوازم آرایش در ایران

بر اساس آمار غیر رسمی و به عبارتی دیگر تنها آمار موجود در زمینه میزان مصرف لوازم آرایشی در کشور، زنان ایرانی به طور میانگین با خرید 300 هزار تومان لوازم آرایشی در سال، گوی سبقت را از زنان در منطقه خاورمیانه ربودند و از این منظر نیز ایران را در جایگاه نخست در منطقه و حتی جهان قرار داده اند .

وقتی به آمار گمرک نگاه می‌کنیم تقریبا به هیچ نتیجه روشنی از اوضاع صادرات و واردات محصولات آرایشی و بهداشتی به کشور نمی رسیم و نبود اطلاعات دقیق در این زمینه ما را به بررسی آمار مؤسسه‌های بین‌المللی و منطقه‌ای سوق می‌دهد.

آماری که اگر واقعیت داشته باشد خود گواه بسیاری از واقعیت‌های تلخ امروز در گام نخست در جامعه و در مرحله بعدی در زمینه تولید این محصولات در کشور است؛ زیرا بر اساس آخرین بررسی‌های موسسه‌های معتبر بین‌المللی، منطقه خاورمیانه یکی از مهمترین و بزرگترین بازارهای مصرفی لوازم آرایشی است و در این منطقه دو کشور ایران و عربستان سعودی گوی سبقت را از کشورهای دیگر ربودند.

عربستان و ایران 2 کشور پیشرو در مصرف لوازم آرایش

بر این اساس، اگر کشور عربستان و جمعیت زنان این کشور را فاکتور بگیریم، ایران نخستین بازار بزرگ هدف لوازم آرایشی در منطقه به شمار می‌رود؛ به این معنی که هر ساله 14 میلیون نفر زن ایرانی به میزان 2/1 میلیارد دلار از بازار 7/2 میلیارد دلاری فروش لوازم آرایشی را در منطقه خاورمیانه به خود اختصاص داده است.

بر این اساس ایرانی ها 29 درصد از بازار محصولات آرایشی در خاورمیانه را به خود اختصاص داده است.

حال اینکه چرا در آمار گمرک ایران به طور واضح از میزان واردات این حجم بالا لوازم آرایشی و بهداشتی به کشور خبری نیست؛ تنها به این دلیل است که بنا به گفته بسیاری از کارشناسان و فعالان این بازار ، حدود 90 درصد محصولات آرایشی موجود در بازار کشور به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود و هیچ گونه نظارتی بر این واردات از سوی دستگاه‌های متولی وجود ندارد.

تولیدکنندگانی که این روزها یا خوابند یا خوابشان کرده‌اند

هم‌اکنون بنا به گفته فعالان عرصه تولید لوازم آرایشی بهداشتی محصولات تولید داخل در یک دهه گذشته تنها پنج درصد نیاز بازار را پوشش می‌داد که این میزان نیز در طول سال‌های گذشته تنها از سوی شرکت‌های بزرگ و معتبر داخلی همچون ساویز، گلان و ببک و چند شرکت داخلی دیگر تولید می‌شد با این وجود مدت زیادی است که این شرکتها به‌صورت غیرملموس فعالیت‌های خود را بیشتر بر روی تولید محصولات بهداشتی و شوینده تغییر دادند و بازار را به‌طور کلی به واردات رسمی و غیررسمی خارجی واگذار کردند.

اگر چه هنوز هم شرکت‌های بزرگ و معتبر داخلی اعم از سینره، ببک، ساویز، ایران ناژو، ایران دلبان، دکتر ژیلا و بسیاری از شرکت‌های دیگر در حال فعالیت هستند؛ ولی این شرکت‌ها تنها به تولید محصولات محدود و خاصی همچون انواع کرم و یا شامپوهای مختلف مشغولند و به‌طور خاص بازار لوازم آرایشی در اختیار برندهای معتبر و غیرمعتبر خارجی است.

2میلیارد دلار هزینه سالانه 14 میلیون زن ایرانی برای آرایش

لوازم آرایشی که هر یک از 14 میلیون زن ایرانی سالانه 150 دلار و معادل 300 هزار تومان برای خرید آنها هزینه می‌کنند و با توجه به وضعیت کنونی بازار و غیبت شرکت‌های تولیدی داخلی این مبلغ به‌صورت کلی به جیب شرکت‌های خارجی سرازیر می‌شود.

دو میلیارد و 100 میلیون دلار سرمایه زنان ایرانی برای خرید لوازم آرایشی در حالی سالانه هزینه می‌شود که به بنا به گفته برخی از کارشناسان بخش چشمگیری از این سرمایه به جیب شرکت‌های چینی، ترکی و تایلندی می‌رود شرکت‌هایی که با روش‌های ماهرانه‌ اجناس بی‌کیفیت خود را به نام و برند شرکت‌های معتبر آمریکایی و اروپایی وارد بازار ایران می‌کنند و به فروش می‌رسانند.

قاچاق لوازم آرایش؛ خطرناکترین قاچاق کالا در کشور

«م.ک» یکی از مسئولان رده بالای یکی از شرکت‌های بزرگ تولیدکننده لوازم آرایشی و بهداشتی کشور در این زمینه می‌گوید: متأسفانه خطرناکترین قاچاق کالا در کشور قاچاق لوازم آرایشی و بهداشتی است؛ زیرا این لوازم از مواد بسیار مضر و خطرناک برای جسم و سلامتی انسان ساخته می‌شود و در تماس مستقیم با بدن است.

وی تأکید می‌کند: هم‌اکنون بخش چشمگیری از لوازم آرایشی بهداشتی خارجی در کشور تقلبی است و در دوبی، ترکیه و چین به‌صورت کاملا غیربهداشتی تولید شده است و به بازار ایران وارد می‌شود.

بیش از 80 درصد بازار در دست محصولات قاچاق است

این کارشناس حوزه آرایشی بهداشتی معتقد است: متأسفانه از سال‌های گذشته، دولت‌ها با واردات لوازم آرایشی به کشور به‌صورت ضابطه‌مند مقابله کردند و این مقابله و سخت‌گیری‌های بی‌مورد و افزایش تعرفه‌ای بسیار بالا، امروز موجب شده است که نزدیک به 80 درصد بازار کشور در اختیار کالاهای تقلبی و خطرناک قرار گیرد.

وقتی سیاست‌ها تنها به فرار شرکت‌های رسمی و معتبر از ایران کمک می‌کند

وی هشدار می‌دهد که تدوام روند کنونی و سیر شتابان قاچاق لوازم آرایشی تقلبی به کشور موجب تعطیل شدن برخی از نمایندگی‌های شرکت‌های معتبر لوازم آرایشی و بهداشتی در کشور شده است و این یعنی افزایش چشمگیر قاچاق کالاهای تقلبی و خطرناک به کشور.

حال اگر سخنان کارشناسان را در کنار آمارها و اخباری اینچنینیمانند، کشف بیش از دو تن لوازم آرایشی و بهداشتی تقلبی و بی کیفیت در طول یک ماه گذشته در کرج و یا شناسایی دو انبار در تهران با بیش از دو میلیارد ریال لوزام آرایشی و بهداشتی تقلبی و بسیاری از اخبار دیگر در زمینه کشف محموله‌های قاچاق لوازم آرایشی و بهداشتی قرار دهیم، عمق فاجعه بیشتر مشخص می‌شود.

حجم بالای فروش لوازم آرایشی تقلبی در بازار موضوعی نیست که بشود آن را کتمان کرد، زیرا هنگام خرید این محصولات فروشنده‌ها از تقلبی و قاچاق بودن آنها مطلع هستند و بعضأ به مشتری نیز آن را اعلام می‌کنند.

فروشندگانی که می‌دانند کالاهایشان تقلبی و خطرناک است

رضا؛ فروشنده لوازم آرایشی در یکی از مراکز خرید در منطقه تجریش تهران، درباره وجود مارک‌های تقلبی در بازار می‌گوید: تولیدات چینی تقریباً 30 درصد از بازار واردات قاچاق لوازم آرایشی ایران را در اختیار دارد که به مانند بیشتر کالاهای ساخته شده در این کشور، کیفیت بسیار پایینی دارند.

وی در واکنش به وجود لوازم آریشی ایرانی در بازار می‌گوید: تا به حال من رژ لب و یا ریمل ایرانی ندیده‌ام و اگر نیز وجود داشته باشد به احتمال زیاد خانم‌های ایرانی از آنها استقبال نخواهند کرد.

امیر؛ یکی دیگر از فروشندگان لوازم آرایشی در میدان پونک تهران، نیز در باره لوازم آرایشی بهداشتی تولید ایران می‌گوید: اگر منظور از لوازم آرایشی و بهداشتی رژ لب و یا رژ گونه و انواع دیگر لوازم آرایشی است که اصلا چنین چیزی در بازار وجود ندارد؛ ولی شرکت‌های ایرانی هستند که در زمینه تولید انواع کرم به موفقیت‌هایی دست یافته‌اند و محصولات آنها در کنار محصولات مشابه خارجی مشتریان خاص خود را دارد.

او نیز معتقد است: نزدیک به 80 درصد لوازم آرایشی موجود در بازار برندهای تقلبی ساخت کشورهای ترکیه، تایلند و چین است؛ محصولاتی که به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود و به فروش می‌رسد.

بازار بزرگ مصرفی و جای خالی تولیدکنندگان ایرانی

این روزها گستردگی مصرف لوازم آرایش در میان زنان ایرانی، بازار این کالا را در کشور حتی در سخت‌ترین شرایط اقتصادی و رکود حاکم بر اقتصاد کشور پررونق نگه داشته است؛ زیرا افزون‌بر انواع مغازه‌ها و فروشگاه‌ها برای فروش این محصولات، در سراسر نقاط مختلف تهران دست‌فروشانی مشاهده می‌شوند که در گوشه‌ای از پیاده‌رو بساط محصولات بی‌کیفیت آرایشی و بهداشتی خود را پهن کردند و دختران و زنان زیادی را به دور خود جمع کردند؛ زنانی که حتی اگر از هزینه‌های ضروری‌ زندگی خود بگذرند و چشم بپوشند، از خرید لوازم آرایشی حتی از نوع تقلبی و بی‌کیفیت چینی و ترک آن دست نخواهند کشید.

حال سوال اساسی این است که با توجه به آمار موجود و گزارش های رسمی مبنی بر کاهش سن آرایش کردن در میان دختران ایرانی و بازار بزرگی به وسعت 14 میلیون زن ایرانی چرا تا به امروز در رابطه با تولید لوازم آرایشی با کیفیت و استاندارد در کشور برنامه ریزی نشده است و تنها با سیاست های غیر منطقی و نامناسب بازار کشور به طور کامل در اختیار برندهای تقلبی و بی کیفیت و طرناک کشورهای چین و ترکیه قرار گرفته است.