(MS مولتیپل‌اسکلروزیس) به علت تصلب نقاط متعدد در سیستم عصبی اتفاق می‌افتد. MS یک بیماری التهابی است که در آن غلاف چربی فیبرهای عصبی (میلین) از بین می‌رود و تخریب می‌شود.
کد خبر: ۵۲۹۶۶۷

این بیماری در بالغان جوان و مردان کمتر شیوع دارد. چون این غلاف‌ها در انتقال تحریک عصبی نقش مهمی دارند، وقتی فردی به این بیماری مبتلا می‌شود، تحریک‌ها و پیام‌های عصبی به مغز منتقل نمی‌شود.

مردان معمولا کمتر به این بیماری مبتلا می‌شوند ولی اگر دچار شوند، بیماری‌شان وخیم‌تر است. لازمه عملکرد جنسی سالم، سیستم عصبی سالم است.

تحریک جنسی باید از ناحیه دستگاه تناسلی از طریق فیبرها به مغز منتقل شود ولی وقتی فیبرها تخریب شده باشند، این انتقال یا اصلا صورت نمی‌گیرد یا ناقص انجام می‌شود.

مردان دو نوع نعوظ دارند، رفلکسی یا تماسی که با هر تماس با ناحیه تناسلی، فرمان از نخاع به مغز، از مغز به نخاع و بعد دوباره به ناحیه تناسلی منتقل می‌شود و دیگری نعوظ روانی که ناشی از فانتزی، افکار، مشاهده، خواندن و شنیدن است و پیام‌ها از مغز به پایین و ناحیه تناسلی می‌رود و باعث نعوظ می‌شود.

اما چون در MS غلاف میلین آسیب‌دیده، انتقال تحریک عصبی از بالا به پایین (از مغز به ناحیه تناسلی) و از ناحیه تناسلی به مغز دچار مشکل و نعوظ مختل می‌شود.

علاوه بر این، اختلال جنسی در مردان مبتلا به MS دلایل دیگری نیز دارد. گاهی به‌تدریج در اثر بیماری عضلات دچار اسپاسم و حرکاتشان مختل می‌شود و ناتوانی جسمی و سفتی عضلات روند کارکرد جنسی را مختل می‌کند.

گاهی هم علت بروز اختلال، خستگی‌ها، مشکل در تمرکز حواس، بی‌اختیاری ادرار و مدفوع و لرزش است.در برخی موارد نیز مشکلات روانی، افسردگی در اثر بیماری، کاهش اعتماد به نفس، روابط عاطفی ضعیف با همسر، از هم پاشیدن خانواده یا حتی داروهایی که بیمار مصرف می‌کند و استفاده از سوند، منشا ایجاد اختلال جنسی است.

اما خبر خوب این که این اختلال‌های جنسی قابل درمان هستند ولی باید ابتدا بررسی‌های دقیقی انجام و عملکرد سه سیستم بدن یعنی عروق، عصبی و هورمونی کاملا بررسی شود.

درمان ابتدا با تجویز دارو شروع می‌شود و برای درمان این اختلال داروهای موثری وجود دارد ولی اگر در بیماری تاثیر چندانی نداشتند، در مرحله بعد از دستگاه خاصی استفاده می‌شود اگر بیمار از این دستگاه هم سودی نبرد، داروی موضعی تزریق می‌شود. اگر علت مشکل بیمار، روانی باشد، رفتار درمانی و روان‌درمانی لازم است. در مراحل پیشرفته، برای بیمار از پروتز استفاده می‌کنیم.

اختلال جنسی خانم‌های مبتلا به MS

MS در خانم‌ها شایع‌تر است. سیستم عصبی انسان طوری آفریده شده که بسرعت پیام عصبی را منتقل کند ولی در مبتلایان به MS این اتفاق نمی‌افتد و 30 تا 80 درصد خانم‌های مبتلا به این بیماری، دچار اختلال‌های جنسی می‌شوند.

مهم‌ترین مشکلاتی که این بیماران پیدا می‌کنند، آسیب یا از بین رفتن حس دستگاه تناسلی، خشکی واژن، به ارگاسم نرسیدن، از بین رفتن میل جنسی و درد هنگام رابطه زناشویی است زیرا این بیماران برانگیختگی جنسی ندارند. گاهی هم بیمار دچار بیش‌فعالی جنسی می‌شود چون مراکز مختلف مغز که عملکرد جنسی‌شان را کنترل می‌کند، تخریب شده و در روز بارها احساس نیاز به برقرار کردن رابطه زناشویی پیدا می‌کنند.

یکی از روش‌های مؤثر برای تشخیص اختلال‌های جنسی بانوان مبتلا به MS، استفاده از دستگاهی به نام ویبراتور کلیتوریس است.

خانم‌های مبتلا به MS معمولا دچار مشکلات ادراری و بی‌اختیاری ادرار نیز هستند. این اختلال هم به مشکلات آنها دامن می‌زند.

علت مشکلات جنسی این بیماران، آسیب سیستم عصبی، عوارض جسمی بیماری مانند خستگی، ضعف، درد، نداشتن حس و مشکلات روانی مانند افسردگی و عوارض داروهایی که مصرف می‌کنند یا سوندی است که به دلیل بی‌اختیاری استفاده می‌‌کنند.

درمان این مشکلات سخت ولی امکان‌پذیر است و به کار گروهی از متخصصان نیاز دارد. این بیماران خود نیز باید به درمان خود کمک کنند و اقدام اول باید این باشد که با همسر خود درمورد مشکلشان صحبت و برای درمان بیماری‌های دیگری که امکان دارد به آنها مبتلا باشند و شرایط را بدتر می‌کنند، اقدام کنند (مثل فشار خون)، حتما در مورد مشکل جنسی‌شان با پزشک مشورت کنند، تمرکز خود را هنگام رابطه زناشویی افزایش دهند و این کار را در حالتی انجام دهند که بدنشان کمتر به علت گرفتگی عضلات، درد بگیرد، هیجان‌ها و ناراحتی‌های خود را کنترل کنند چون باعث بدتر شدن شرایط‌شان می‌شود. اضافه‌وزن نیز اثر سوئی بر عملکرد جنسی دارد و مزید بر علت می‌شود بنابراین این بیماران باید رژیم‌غذایی سالم داشته باشند و وزن خود را به محدوده طبیعی برسانند.

اختلال ادراری بیماران مبتلا به MS

مثانه دو وظیفه اصلی دارد؛ ادرار را در خود ذخیره و ادرار ذخیره شده را تخلیه می‌کند و اختلال ناشی از MS، هم مرحله ذخیره ادرار و هم تخلیه آن را دچار اشکال می‌کند.

در حالت طبیعی ادرار در مثانه قطره‌قطره جمع و مثانه متسع می‌شود و بیمار احساس ادرار پیدا می‌کند. وقتی مقدار ادرار به حدود 300 میلی‌لیتر می‌رسد، احساس ادرار در سیستم عصبی به مغز و از مغز به ناحیه تناسلی منتقل می‌شود ولی بیمار می‌تواند تا رسیدن زمان و مکان مناسب، تخلیه مثانه را به تعویق بیندازد.

در زمان تخلیه، اسفنکتر ادراری باید ریلکس و شل شود تا محتویات مثانه خارج شود ولی در مبتلایان به MS به علت آسیب فیبرهای عصبی، چند اتفاق می‌افتد؛ در فرد عادی به محض این که 60 ـ 50 سی‌سی ادرار در مثانه جمع می‌شود، احساس ادرار به وجود می‌آید ولی می‌توان آن را کنترل کرد ولی بیمار دچار MS به محض جمع شدن این مقدار ادرار باید برای تخلیه آن اقدام کند زیرا این بیماران در تخلیه ادرار مشکل دارند.

برای کسانی که در ذخیره ادرار مشکل و احساس فوریت دارند، داروهای موثر وجود دارد و به آنها کمک می‌کند احساس فوریت، شب ادراری و بی‌اختیاری‌ دفعشان بهبود یابد البته بعضی بیماران مجبور می‌شوند همیشه سوند داشته باشند و این در عملکرد جنسی‌شان تاثیر دارد.

برای کسانی که در ذخیره ادرار مشکل دارند نیز داروهایی وجود دارد که عضلات مثانه را منقبض می‌کند ولی گاهی این بیماران هم لازم است از سوند استفاده کنند.

دکتر محمدرضا صفری‌نژاد - متخصص کلیه و مجاری ادراری

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها