بهترین زمان برای مادرشدن

به همین دلیل یکی از مسائل مهم در این دوران، زمان مناسب بارداری است؛ این که چه سنی برای بارداری بهتر است؟ چه عوارضی ممکن است برای مادران در سنین بالاتر ایجاد شود؟ خانم‌هایی که قبل یا بعد از این سنین باردار می‌شوند چه کار باید کنند؟ و...

دکتر نرگس صادقی، جراح و متخصص بیماری‌های زنان و زایمان در گفت‌وگو با «جام‌جم» در این‌باره توضیح می‌دهد: بهترین سن بارداری خانم‌ها 20 تا 24 سالگی است و امکان نازایی در این سنین فقط 4 تا 8 درصد است.

این متخصص زنان با اشاره به این که با افزایش سن، قدرت باروری خانم‌ها کاهش پیدا می‌کند، می‌گوید: قدرت باروری تا 32 سالگی به آرامی کاهش می‌یابد، به طوری که احتمال نازایی بتدریج به 11 درصد می‌رسد. اما زمانی که فرد به 40 سالگی برسد، کاهش قدرت باروری سرعت بیشتری می‌گیرد. به طوری که در 40 سالگی 34 درصد نازایی وجود دارد و بالای 45 سالگی 87 درصد.

به گفته وی با افزایش سن، موفقیت اقدامات کمک‌باروری نیز کاهش می‌یابد.

امروزه بسیاری از افراد تا سال‌ها پس از شروع زندگی مشترک نیز تمایلی به بچه‌دارشدن ندارند و به همین دلیل شاهد افزایش سن بارداری هستیم، اما باید دقت داشته باشید بارداری در سنین بالا می‌تواند عوارض و مشکلاتی را برای مادر و جنین ایجاد کند.

دکتر صادقی درباره خطراتی که مادران بالای 35 سال را تهدید می‌کند، می‌گوید: با افزایش سن، مشکلات و عوارض دوران بارداری نیز بیشتر می‌شود؛ مشکلاتی مانند افزایش فشار خون،‌ دیابت و مسمومیت‌های حاملگی.

این پزشک متخصص با بیان این که سن به هیچ‌وجه تعیین‌کننده نوع زایمان نیست، می‌افزاید: به دلیل این‌که وزن جنین مادرانی که در سنین بالاتر باردار می‌شوند، بیشتر است احتمال سزارین میان آنها افزایش می‌یابد؛ اما در کل، سن مادر ملاک سزارین نیست.

به گفته وی، خطرات سقط و جفت سر راهی نیز در این افراد بیشتر است و احتمال زایمان زودرس نیز با بالارفتن سن مادر افزایش پیدا می‌کند.

این متخصص زنان با تاکید بر این‌که این عوارض بیشتر در سنین بالای 35 تا 40 سال مشاهده می‌شود، می‌افزاید: ناهنجاری‌های کروموزومی نیز از دیگر مشکلاتی است که با افزایش سن مادر بیشتر می‌شود.

دکتر صادقی با اشاره به حداقل سن بارداری خاطرنشان می‌کند: بارداری در سنین زیر 18 سال هم باعث افزایش احتمال مسمومیت حاملگی می‌شود. همچنین به دلیل این که امکان مراقبت از خود و آگاهی از بارداری در این افراد کمتر است، این خانم‌ها در گروه مادران پرخطر طبقه‌بندی می‌شوند.

به گفته این متخصص زنان و زایمان، خانم‌های بالای 35 سال و زیر 18 سال در گروه مادران پرخطر قرار می‌گیرند.

وی به موقعیت‌های نامناسب اجتماعی اشاره می‌کند و می‌گوید: معمولاً همراه ازدواج‌هایی که در سنین پایین رخ می‌دهد، موقعیت‌های پایین اجتماعی و اقتصادی نیز مشاهده می‌شود که شاید این عامل دلیلی برای افزایش عوارض بارداری باشد.

خانم‌هایی که در سنین زیر 18 سال و بالای 35 سال باردار می‌شوند، به مراقبت‌های خاصی نیاز دارند و لازم است نسبت به سلامت خودشان و جنین دقت بیشتری داشته‌باشند.

به گفته دکتر صادقی، خانم‌هایی که در گروه مادران پرخطر طبقه‌بندی می‌شوند، باید در فواصل زمانی کوتاه‌تری برای مراقبت‌های بارداری به پزشک مراجعه کنند تا از خطراتی که ممکن است وجود داشته باشد، آگاه شوند.

وی با اشاره به این که تنها کاری که باید برای این مادران انجام شود مراقبت‌هایی با فواصل زمانی کمتر است، می‌گوید: در صورتی که خطری این مادران را تهدید کند، شاید حتی لازم باشد زودتر از موعد بستری شوند تا مراقبت‌های لازم صورت گیرد. اما اگر خطری وجود نداشته باشد، مانند سایر خانم‌های باردار درباره آنها تصمیم‌گیری‌می‌شود.

اگر شما هم از آن گروه افرادی هستید که تصور می‌کنند بارداری به معنای تعطیل‌کردن زندگی معمول است، بهتر است دقت داشته باشید و بدانید متخصصان نه‌تنها چنین کاری را توصیه نمی‌کنند، بلکه حتی فعالیت جسمی ملایم را در این دوران، کاری مهم و مفید می‌دانند.

دکتر صادقی در این‌باره می‌گوید: بارداری دلیلی برای استراحت مطلق خانم‌ها نیست و در این دوران حتی تمرینات ورزشی برای خانم‌هایی که از قبل ورزشکار بوده‌اند، محدود نمی‌شود.

به گفته وی، فعالیت‌هایی که به این افراد توصیه می‌شود باید در حدی باشد که آنها را خسته نکند و به مادر و جنین آسیبی نرساند، اما اگر خانمی می‌خواهد همزمان با بارداری فعالیت‌های ورزشی را شروع کند، باید با احتیاط و پس از مشورت با پزشک این کار را انجام دهد.

این متخصص زنان و زایمان توصیه می‌کند: خانم‌های باردار باید از انجام حرکت‌های ناگهانی، پرش، شیرجه و شنای پروانه خودداری کرده و استراحت میان ورزش‌ها را نیز فراموش نکنند. اما در شرایطی خاص مانند رشد کم جنین، فشار خون بارداری، حاملگی چندقلویی یا در مواردی که خطر زایمان زودرس یا خونریزی برای بیمار مطرح است، با توجه به نظر پزشک استراحت توصیه می‌شود.

دکتر صادقی با اشاره به افرادی که تصمیم می‌گیرند دیرتر بچه‌دار شوند، توصیه می‌کند: این روزها می‌بینیم خانم‌ها برای مدتی به نسبت طولانی از روش‌های پیشگیری از بارداری استفاده می‌کنند تا بعد از حل مشکلات‌ و مسائل‌شان باردار شوند. اما باید دقت داشته باشید گذشت زمان به معنای افزایش سن است. علاوه بر این، روش‌های پیشگیری که انتخاب می‌شود نیز این افراد را از عفونت‌های لگنی مصون نمی‌کند.

وی با تاکید بر این که هیچ‌یک از روش‌های جلوگیری در این سن باعث نازایی نمی‌شود، می‌گوید: افراد باید حتما با مشورت پزشک روش مناسب پیشگیری از بارداری را انتخاب کنند و مدت زمان آن را نیز حتما در نظر داشته باشند.