حقوق مستمری بیمه عمر و وراث

به عبارت دیگر، چون مستمری ناشی از فوت در زمان حیات متوفی وجود نداشته و تنها پس از فوت او در حق ورثه استقرار پیدا می‌کند، نمی‌تواند برابر قاعده ارث بین وراث تقسیم شود. برای همین پرداخت این مستمری به بازماندگان به طور مساوی صورت می‌گیرد به شرط این که این افراد تحت تکفل متوفی بوده باشند. مستمری ناشی از فوت به عنوان حقی که قانون برای حمایت از بازماندگان متوفی در نظر گرفته یک ویژگی دیگر نیز دارد و آن این که مشمول بدهی‌های متوفی نمی‌شود و پرداخت بدهی او از محل مستمری وجاهت قانونی ندارد. البته وضع در مورد بیمه عمر فرد متوفی کاملا فرق دارد و از آنجا که بیمه عمر جزو ماترک محسوب نمی‌شود اگر بیمه‌گذار شرایط خاصی در مورد نحوه تقسیم آن در قرارداد بیمه آورده باشد مطابق همان رفتار و این سرمایه بین وراث تقسیم می‌شود. البته اگر در بیمه‌نامه سهام وراث تعیین نشده باشد این سرمایه بر مبنای قاعده ارث بین بازماندگان تقسیم خواهد شد. در این میان دانستن این که از نظر قانون، بازماندگان متوفی چه کسانی هستند نیز ضروری است. طبق ماده 81 قانون تامین اجتماعی، همسر دائمی بیمه شده متوفی تا زمانی که مجدد ازدواج نکرده، فرزندان متوفی در صورتی که سن آنها کمتر از 18 سال تمام بوده یا منحصرا مشغول تحصیل باشند یا به علت بیماری یا نقص عضو طبق گواهی کمیسیون پزشکی قادر به کار نباشند و پدر و مادر متوفی در صورتی که اولا تحت تکفل او بوده و ثانیا سن پدر از 60 سال و سن مادر از 55 سال بیشتر باشد یا این که به تشخیص کمیسیون پزشکی از کار افتاده باشند جزو بازماندگان متوفی محسوب می‌شوند. بر این اساس، همسر یا همسران بیمه شده 50 درصد مستمری، هر فرزند 25 درصد مستمری و هر یک از پدر و مادر 20 درصد مستمری استحقاقی بیمه شده را دریافت می‌کنند.

بدیهی است مجموع مستمری‌های بازماندگان بیمه شده نباید از میزان مستمری استحقاقی متوفی تجاوز کند و اگر چنین اتفاقی روی دهد سهم هر کدام به نسبت میزان دریافتشان کاهش می‌یابد. این در حالی است که اگر یکی از مستمری‌بگیران فوت کند یا شرایط استحقاق دریافت مستمری را از دست بدهد سهم بقیه اضافه می‌شود تا میزان مستمری به صددرصد برسد.