در شناساندن باطن آمریکا ضعیف عمل کرده‌ایم

اکثریت مردم آمریکا اصولاً سیاسی نیستند و اگر توجهی هم به مسائل سیاسی داشته باشند تمرکزشان روی سیاست داخلی و مسائل مربوط به زندگی خودشان است. به همین دلیل تمرکز چندانی روی مسائل سیاست خارجی دولت‌هایشان ندارند. البته باید دقت کرد که جامعه آمریکا از لحاظ فکری گستردگی بسیار دارد. از طیف راست دو آتشه دارای نگاه نژادپرستانه وجود دارد تا کمونیست‌های متعصبی که نمونه آنها در آمریکا کم بود. هر دفعه‌ که دولتمردان آمریکایی به کشوری خارجی حمله می‌کردند براساس آمار، محبوبیت رئیس‌جمهور حمله‌کننده بالا رفته است. این حالت ویژه‌ای در آمریکا است. این نگاه در ایران وجود ندارد که دولتمردی به کشوری حمله کند و از این طریق محبوب‌تر شود. شاید این مساله در خصوصیات فرهنگی مردم ایران ریشه داشته باشد.

بدون شک به دلیل همان مطالب گفته شده و آن هجمه تبلیغات آن سال‌ها در نبود اینترنت و منابع اطلاعاتی دیگر، نظر مردم خوب نبود. درصدی از مردم آمریکا البته می‌دانستند که کشورشان در کشورهای دیگر چه جنایت‌هایی کرده است، نفت ملت‌ها را به تاراج برده و در برخی دیگر از کشورها کودتا کرده است. مثلا ریچارد فالک استاد دانشگاه پرینستون ـ و ناظر کنونی سازمان ملل در امور فلسطین ـ در همان زمان در دفاع از تسخیر سفارت آمریکا مقاله‌ای نوشت. یا برخی از سیاه‌پوستان آمریکا از این حرکت در تهران دفاع کردند، چون می‌دیدند که کشوری دارد با روش خود با هژمونی آمریکا مخالفت می‌کند، ولی اکثریت مردم و نخبگان آمریکا نظر مثبتی نسبت به موضوع تسخیر سفارت آمریکا نداشتند. در آن زمان برخی از ایرانیان ساکن آمریکا را اذیت کردند و مورد توهین قرار دادند. نظرهای دیگری هم وجود داشت که اعتقاد داشتند با توجه به سابقه کودتا در ایران توسط آمریکا، دانشجویان ایرانی می‌خواهند کاری کنند که دیگر توسط عوامل این سفارت در کشورشان کودتا نشود.

مشخص است که جان شهروندان یک کشور برای مردم هر کشوری مهم است و از همین موضوع سیاستمداران برای نشان دادن این موضوع که مردمی هستند استفاده می‌کنند. یکی از دلایل عمده‌ای که کارتر و دموکرات‌ها در انتخابات بعدی شکست خوردند به غیر از عوامل اقتصادی، حواشی پیش آمده درباره تسخیر سفارت آمریکا در تهران و طولانی شدن ماندن آنها در ایران بود.

در جهان اسلام تسخیر لانه جاسوسی تاثیر بسیار مثبتی داشت چون این موضوع نشان داد که یک کشور مسلمان تازه انقلاب کرده واقعا قصد دارد خود را از سلطه کشورهای استعمارگر خارج کند. حضرت امام نیز بحث انقلاب دوم را بعد از تسخیر لانه جاسوسی داشتند و این حرف ایشان ناظر بر این موضوع بود. اگر انقلاب ایران را با بسیاری از انقلاب‌های دنیا مقایسه کنید، می‌بینید که دولتی سقوط می‌کند و دولت جدیدی سرکار می‌آید، اما دولت جدید نیز به نوعی، همان وابستگی‌های دولت پیشین به قدرت‌های استعماری را دارد. انقلاب مردمی ایران و روی کار آمدن ساختار جدید، اجازه ورود مجدد دولت استعماری را نداد و این حرکت را متوقف کرد. این پیام بسیار مهمی برای مردم مسلمان دنیا بود. آنها در درجه اول از این حرکت انقلابی خوشحال شدند. خیلی از آنها که حکومت‌های دیکتاتوری داشتند، امیدوار بودند که مانند ایران در کشورشان هم مشابه این انقلاب اتفاق بیفتد. تسخیر لانه جاسوسی و رخ دادن انقلاب دوم به همه مردم دنیا نشان داد که این انقلاب، یک انقلاب کاملا جدی است. برخلاف روند همیشگی که استعمارگران از راه‌های دیگری وارد ساختار نظام‌های نوپای انقلابی می‌شدند، در مورد ایران این اتفاق نیفتاد. البته این تاثیر منحصر به کشورهای مسلمان دنیا نبود بلکه کشورهایی که طعم سلطه و ستم آمریکا را چشیده بودند از این حرکت دفاع کردند. کسانی هم که در داخل خود آمریکا تحت فشار بودند از این حرکت دفاع کردند. حرکت بعدی ایران بعد از تسخیر لانه جاسوسی یعنی آزادسازی سیاهپوستان سفارت، سبب بیشتر شدن حمایت سیاهپوستان آمریکایی شد.

در هدف دموکرات‌ها و جمهوریخواهان با هم در قبال ایران مشترک هستند و آن هم این است که می‌خواهند براندازی کنند. اما در روش و تاکتیک با هم تفاوت‌هایی دارند. هر حزبی در آمریکا سر کار بیاید هدفشان در برابر ایران تغییر نمی‌کند زیرا رویکرد سیاست خارجی آمریکا توسط لابی اسرائیل تامین و مشخص می‌شود. پرونده ایران در آمریکا معمولا در اختیار کسانی است که سابقه کار و فعالیت در لابی اسرائیل را داشتند. هم‌اکنون هم پرونده ایران در دستان دنیس راس است که قبلا در لابی اسرائیل کاملا فعال بوده و در مرکز پژوهشی لابی اسرائیل یعنی «واشنگتن برای خاور نزدیک» سال‌ها فعالیت کرده است. قبل از این که اوباما به ریاست جمهوری برسد، دنیس راس در اسرائیل زندگی می‌کرد و مسوول مرکزی تحقیقاتی به نام «انستیتوی سیاستگذاری مردم یهود» در اسرائیل بوده است. این‌گونه نیست که لابی اسرائیل در آمریکا بخواهد روی افرادی که در سیاست خارجی آمریکا درباره ایران کار می‌کنند تاثیر‌گذاری کند بلکه پرونده به کلی در دستان این لابی است. در لابی اسرائیل هم گاهی اختلاف نظر در مورد روش‌ها و تاکتیک‌ها وجود دارد اما در هدف اصلی یعنی براندازی اختلاف‌نظری نیست. ایران طرف مقابلش دولت آمریکا نیست و لابی اسرائیل است که سیاستگذار اصلی در مورد ایران است.

در پژوهشی که انجام دادیم 182 نفری که در سال 2009 میلادی به طور تخصصی و حرفه‌ای درباره ایران کار کرده بودند را به 4 گروه تقسیم کردیم. گروه اول گروهی بودند که در داخل آمریکا به نومحافظه‌کار مشهورند، یعنی افرادی که به دنبال تعامل با ایران نیستند و می‌خواهند به ایران ضربه بزنند. کسی مانند جان بولتون که در دوره اول جورج بوش هم بسیار فعال بود، جزو همین دسته طبقه‌بندی می‌شد. گروه دوم افرادی بودند که صحبت از تعامل می‌کنند اما هدفشان براندازی و ضربه‌زدن به ایران است مانند افرادی مثل دنیس راس که این افراد در دولت اوباما فعالند. گروه سوم خواهان تعامل استراتژیک با ایران هستند. اینها افرادی هستند که معتقدند سیاست‌های آمریکا در 32 سال بعد از انقلاب ایران، جوابگو نبوده و آمریکا باید سیاست‌های خود را عوض کند. آمریکا بهتر است به سمتی برود که در نهایت از براندازی دست بردارد و به تعامل استراتژیک با ایران برسد. گروه چهارم هم افرادی هستند که نگاه انتقادی به سیاست‌های آمریکا دارند و عمدتا از طیف چپ هستند.