تلویزیون مشاوره تلفنی و حضوری می‌دهد

«اردی‌بهشت» که از شبکه 4 پخش می‌شود نیز در برخی قسمت‌هایش از کارشناسان روان‌شناسی بهره می‌گیرد. برنامه‌های صبحگاهی تلویزیون همچون «سلام تهران» بخشی از وقتشان را به روان‌شناسان اختصاص داده‌اند. سهیل رضایی در این برنامه در رابطه با مهارت‌های زندگی صحبت می‌کند. برنامه «جمع ما» به تناسب موضوع به سراغ روان شناسان می رود.در مجله‌های تصویری که هنگام ظهر روی آنتن می‌رود نیز روان‌شناسان حضور پررنگی دارند.

برنامه‌های دیگری هم هستند که تمام وقتشان را به مباحث روان‌شناسی اختصاص داده‌اند. «روی خط باشید» یکی از این برنامه‌هاست که 3 روز در هفته از شبکه 4 سیما پخش می‌شود. این برنامه همان طور که از عنوانش پیداست، ساختاری تعاملی دارد. به این ترتیب که به بینندگانش اجازه می‌دهد تماس بگیرند و مشکلشان را با کارشناس حاضر در استودیو مطرح کنند. این گفت و شنود علاوه بر این‌که برای تماس گیرنده مفید است، می‌تواند به نحوی فرهنگ مراجعه به روان‌شناس را هم در جامعه ما جا بیندازد.

مسعود محمودخواه، تهیه‌کننده برنامه روی خط باشید با بیان این که در جامعه ما فرهنگ مراجعه به مشاور خوب نهادینه نشده یادآور می‌شود: از نظر عامه مردم رفتن پیش مشاور یک کار بیهوده است. خیلی‌ها دوست ندارند از داروهای روانپزشکان استفاده کنند. چون فکر می‌کنند این داروها وابستگی ایجاد می‌کند. حتی بعضی‌ها تصور می‌کنند افرادی که نزد روان‌شناس می‌روند، مجنون هستند. ما انسان‌ها به سلامت تن و جسم‌مان زیاد اهمیت می‌دهیم. اما بعضا غافلیم که سال‌ها یک زخم کهنه روحی از درون ما را آزار می‌دهد. مثلا دلشوره و اضطراب کیفیت زندگی را کاهش می‌دهد.

او ادامه می‌دهد: ما برنامه را با این انگیزه راه انداختیم که بتوانیم فرهنگ مشاوره را جا بیندازیم. وقتی استقبال مردم را دیدیم، فهمیدیم که راه را به غلط نرفته‌ایم.

محمودخواه در پاسخ به این سوال که بیشتر به چه موضوعات روان‌شناسی توجه می‌کنید، می‌گوید: ما از طریق پیامگیر تلفنی و پیامک مشکلات مردم را دسته‌بندی و اولویت‌ها را مشخص می‌کنیم. اولویت ما در حال حاضر این است که چرا فرهنگ گفت‌وگو و مفاهمه و تبادل نظر در بین مردم نیست. مساله بعدی این است که چطور مردم می‌توانند خشم‌شان را کنترل کنند. این جور رفتار‌های خشن هنگام تصادفات رانندگی خیلی دیده می‌شود. از این تهیه‌کننده در رابطه با مخاطبان برنامه می‌پرسم. او توضیح می‌دهد: روزهای اول بیشتر مخاطبان ما خانم‌ها بودند. اما بعدها آقایان هم به روی خط باشید، توجه نشان دادند. الان بیشتر خانم‌ها تماس می‌گیرند. اما آقایان هم جزو دایره مخاطبان ما هستند. من فکر می‌کنم مردها از تماس گرفتن با مشاور پرهیز دارند. در حالی که زن‌ها بیشتر از این روش استفاده می‌کنند.

تا خوشبختی راهی نیست برنامه‌ای 15 دقیقه‌ای با ساختار مستند نمایشی است که از شبکه 4 پخش می‌شود. در این برنامه هر بار یک بازیگر در قالب بیمار به روان‌شناس ثابت برنامه مراجعه می‌کند و مشکلش را شرح می‌دهد.

دکتر ابراهیم میثاق ،روان‌شناس در گفت‌وگو با بیمار به ریشه‌های مشکلش پی می‌برد و او را راهنمایی می‌کند.حمیدرضا اردلان، تهیه‌کننده برنامه تا خوشبختی راهی نیست، می‌گوید: دکتر میثاق اوایل خودش نمی‌دانست که مراجعانش بازیگر هستند. ما این نکته را به او نگفته بودیم. با بازیگرها تمرین کرده بودیم و به آنها گفته بودیم به دکتر میثاق چه جواب‌هایی بدهند. بنابراین می‌توان گفت این برنامه یک درام بداهه است که نقطه عطف‌هایش از قبل تنظیم شده است.

وی با بیان این‌که‌ برنامه ما ترکیب مطلقی از عقل و حس است، توضیح می‌دهد: علم پاسخگو و با تجربه در کنار حس هنرمندانه قرار گرفته است. حس از طریق ادراکات بازیگران منتقل می‌شود و روان‌شناس کاربلد هم جنبه عقلانی برنامه را پوشش می‌دهد. این تهیه‌کننده ادامه می‌دهد: در صحبت با بازیگران معضلاتی را حس کردیم که خودشان یا خانواده‌شان با آن درگیر بودند. این تمرین باعث شد بازی هنرمندان باور پذیرتر شود.

احسان رحیم‌زاده ‌‌/ ‌‌گروه رادیو و تلویزیون