جذابیت پنهان دقیق شدن به جزئیات

اما فیلمساز نشان می‌دهد که با دقیق شدن بر این جزئیات پیش پاافتاده و سطحی رفتارهای فردی می‌توان الگوی رفتارهای جمعی را تجسم بخشید. داستان فیلم از دادگاه شروع می‌شود و از جایی که سیمین تقاضای طلاق را در دادگاه مطرح می‌کند، موضوعی که با مخالفت نادر ـ همسرش ـ روبه‌رو می‌شود. ادامه داستان پیامدها و تبعاتی است که این ماجرا در خانواده آنها به وجود می‌آورد. اما خیلی زود با ورود شخصیت‌های تازه، ماجرا اساسا شکل دیگری به خود می‌گیرد. فرهادی در این میان بیشترین تلاشش را برای شخصیت‌پردازی آدم‌های داستانش انجام می‌دهد و آنقدر نکات ریز و جزئی از آنها به دست می‌دهد که مخاطب را غافلگیر می‌کند. او برای شناخت بیشتر آدم‌هایش کلیدهایی ارائه می‌دهد مثلا در صحنه پمپ‌بنزین شخصیت نادر به تمامی معرفی می‌شود. او آدمی تصویر می‌شود که خارج از قانون و چارچوب تعیین شده که البته معمولا خودش آنها را تشخیص می‌دهد، هزینه‌ای پرداخت نمی‌کند در مقابل او سیمین قرار دارد که آدمی است که به گونه‌ای دیگر مشکلاتش را حل می‌کند. شخصیت او در صحنه بالا بردن پیانو توسط کارگردان بخوبی به مخاطب معرفی می‌شود. او آدمی است که معمولا در مقابل دیگران کوتاه می‌آید حتی اگر حق با او باشد. باوجود آن‌که فیلم به طور ذاتی در زمره آثار روشنفکری ما جای می‌گیرد، اما برخلاف بسیاری از این دسته فیلم‌ها؛ سردی و تفرعن این گونه آثار را ندارد و برعکس فیلم بسیارجذاب، گیرا و پرتعلیق درآمده است؛ تعلیقی که حتی تا پایان فیلم مخاطب را آسوده نمی‌گذارد. مطمئنا در زمان اکران فیلم بیش از اینها از آن خواهند گفت و خواهیم شنید.

مهدی غلامحیدری / گروه رادیو و تلویزیون