از چرتکه تا کامپیوتر

سال 1622 میلادی شخصی به نام ویلیام اوترد خط‌کشی را طراحی کرد که بعدها از آن به عنوان اولین خط‌کش محاسباتی رونمایی شد. این در حالی بود که ویلهم شکارد نیز سال 1623 میلادی نخستین ساعت محاسباتی را به معرض نمایش گذاشت. این ابزارها که انجام بسیاری از محاسبات پیچیده ضرب و تقسیم در ریاضی را به راحتی امکان‌پذیر می‌ساختند از نخستین ماشین حساب‌های مکانیکی بودند که زمینه مناسبی را برای ساخت ماشین‌حساب‌های امروزی به وجود آوردند. سال 1822 میلادی چارلز یابیج که از ریاضیدانان معروف انگلیسی بود ماشین‌حسابی را طراحی کرد که می‌توانست 7 عدد را تا 31 رقم اعشاری در خود ذخیره و نگهداری کند و عملیات و محاسبات مختلفی را روی آنها انجام دهد. او همزمان با ساخت این ماشین حساب ساده و ابتدایی طرح‌هایی را برای ساخت کامپیوترهایی با قابلیت برنامه‌ریزی ارائه کرد که در سال‌های بعد براساس این طرح‌ها دستگاه‌هایی با قابلیت‌های متفاوت برای انجام محاسبات لگاریتمی طراحی و ساخته شد.

در نیمه اول قرن بیستم میلادی بتدریج ماشین حساب‌های مکانیکی جدیدی به بازار عرضه شد که از آن جمله می‌توان به ماشین حساب 10 کلیدی دالتون اشاره کرد که در سال 1902 میلادی طراحی و ساخته شد. تا دهه 1960 میلادی بتدریج ماشین حساب‌های مکانیکی که مجهز به موتور بودند و قابلیت انجام عملیات جمع، تفریق، ضرب و تقسیم را داشتند جایگزین بسیاری از سیستم‌های محاسباتی سنتی شدند تا این که پس از آن ماشین حساب‌های جدیدی که دارای دکمه جذر یا ریشه دوم بودند نیز ساخته شدند.

در اواسط قرن بیستم میلادی ماشین حساب کوچکی به نام کورتا ساخته شد که پیشرفت بسیار مهمی در مکانیسم ماشین حساب‌ها به شمار می‌آمد. اولین ماشین حساب‌های بزرگی که متشکل از لوله‌های خلأ و ترانزیستور بودند در اواخر دهه 1940 میلادی طراحی و ساخته شدند و سال 1954 اولین ماشین حساب تمام ترانزیستوری توسط IBM ساخته شد تا این که 3 سال بعد کاسیو از نخستین ماشین حساب الکترونیکی که در مقایسه با نمونه‌های مشابه ابعاد بسیار کوچک‌تری داشت رونمایی کرد. از آن پس همه شرکت‌ها در تلاش بودند تا ماشین‌‌حساب‌های کوچک‌تر و کارآمدتری را بسازند و به این ترتیب ماشین حساب‌های جیبی قابل برنامه‌ریزی که قابلیت اجرای بیش از صدها دستورالعمل مختلف را داشتند نیز ساخته شدند تا جایی که امروزه ماشین ‌حساب‌های بسیار پیشرفته‌ای به بازار عرضه شدند که در حقیقت به نوعی یک کامپیوتر جیبی محسوب می‌شوند.