چاقوی زنجان دیگر برش ندارد

به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی، «رضا رابط»، رئیس اتحادیه چاقوسازان زنجان با اشاره به چاقوهای چینی به عنوان محصول مورد توجه خانواده‌ها گفت: «این چاقوها با قیمت ارزان و کیفیت نامطلوب وارد بازار می‌شود و خرید خانواده‌ها را به خود اختصاص می‌دهد. بر همین اساس توجه به چاقوسازی زنجان به عنوان صنایع دستی کشور کاهش پیدا می‌کند.»

رابط همچنین درباره ساخت چاقو در دیگر شهرستان‌های کشور گفت: «هرچند زنجان به این صنعت شهره است، اما شهرهای دیگری هم هستند که این صنعت را دنبال می‌کردند. در حال حاضر شهرت زنجان باعث پایداری اندک چاقوسازی شده و دیگر شهرها کم‌کم با ممانعت‌هایی که به وجود آمد از دور خارج شده‌اند.»

بازمانده‌های چاقوسازی

رابط درباره باقیمانده چاقوسازها در کشور گفت: «طبق آمار اتحادیه 180 نفر صنعتگر چاقوساز با جواز اتحادیه مشغول فعالیت هستند. در این میان حدود 50 نفر بدون جواز به ‌صورت پراکنده در روستاهای توابع زنجان فعالیت می‌کنند. با حساب استادکاران، شاگردها و کارگرها و حتی واسطه‌گران فروش صنایع دستی چاقو، حدود 1000 نفر از این صنعت امرار معاش می‌کنند.»

به گفته وی، در حال حاضر آماری که نشان از بیمه صنعتگران این رشته باشد، در دست نیست و همچنان بسیاری از آنان بیمه نیستند.

«محمدرضا فرجیان»، صنعتگر چاقوساز زنجانی نیز گفت: «در حال حاضر 90 درصد فروش بازار چاقوی زنجان از بین رفته است. این در حالی است که پیش از این وضعیت بازار چاقوی زنجان به دلیل واسطه‌گرها و دلالان که چاقوها را با قیمت پایین خریداری می‌کردند و 3 برابر قیمت می‌فروختند، اصلا قابل توجه نبود.»

وی افزود: «در این شرایط با ابلاغ قانون جدید، افرادی که با خود سلاح سرد از جمله چاقو همراه دارند، محکومیت هایی به دنبال دارند به رکود بازار انجامیده است.»

فرجیان با بیان این‌که بسیاری از چاقوهای زینتی ازجمله «خنجر کردی» و «شمشیر عربی» که در دنیا منحصر بفرد هستند، در شرایط فعلی از رونق افتاده‌اند، افزود: «چاقوهای زینتی از جمله خنجر کردی و شمشیر عربی که به دلیل طرح سنتی، طلاب‌کوبی و دارا بودن انحنا همواره از کشورهای مختلف از جمله عربستان، امارات، ترکیه و آلمان مشتری داشته، اما در وضعیت کنونی دیگر واسطه‌گری هم برای صادرات وجود ندارد تا با قیمت پایین از سازندگان بخرند و با 3 برابر قیمت به کشورهای حاشیه خلیج فارس بفروشند.»

این صنعتگر زنجانی با تاکید بر این‌که بازار به گونه‌ای است که به دستمزد کم هم قانع هستیم، ادامه داد: «در حال حاضر ما نیاز به حمایت دولتی داریم تا با فراهم ساختن زیرساخت امکان بازاریابی فراهم شود. چراکه با شناسایی بازار هدف ما می‌توانیم به ساخت سفارشات اختصاصی برای کسانی که مجموعه‌دار هستند، بپردازیم و به همان دستمزد هم قانع هستیم.»

این در حالی است که رابط می‌گوید: «در حال حاضر برخی اعراب از طریق مرز ایران و عراق قمه، خنجرهای کردی و شمشیرهای عربی که توسط صنعتگران زنجانی ساخته می‌شود را می‌خرند. اما در یک نگاه کلی ما هنوز به جایگاه صادرات چاقوی زنجان نرسیدیم.

در حالی که چاقوی زنجان در برندگی و تیزی شهره عام و خاص بوده است، هم‌اکنون گفته می‌شود نه‌تنها برش ندارد، بلکه بعد از مدتی زنگ می‌زند. این در حالی است که بازار این صنعت توسط چینی‌ها احاطه شده است و بسیاری از چاقوها یا تولیدات چین هستند یا این‌که تولیدکنندگان با در اختیار گذاشتن برند خود ساخت چاقوها را به دیگر کشورها واگذار می‌کنند.

فرجیان در رابطه با مواد اولیه و کیفیت تنزل یافته صنعت چاقوسازی گفت: «در گذشته مواد اولیه‌ صنعت چاقوی زنجان، فولادهای درجه یکی بود که از کشورهای انگلیس، فرانسه و آمریکایی وارد می‌شد و الان فولادی که برای ساخت چاقوسازی به کار می‌رود، ضایعات کارخانه‌های فولاد چینی است. حتی استیل‌های درجه یک هم وجود ندارد. عاملی که باعث شده کیفیت چاقوها تنزل پیدا کند.»