صدای بال فرشته‌ها شنیده می‌شود

رسیدگی به بیماران کاری نیست که تعطیل شود یا به تعویق بیفتد. با این‌که راهروی بیمارستان در تصرف گروه است، ولی به محض عبور برانکارد یا نیاز بیماری به پرستار کات داده می‌شود و تمام کابل‌ها و دوربین و ریل و سایر ادواتش باید جمع و دوباره چیده شوند.

صحنه با ورود میرطاهر مظلومی شروع می‌شود که لنگ‌لنگان و نفس نفس زنان از پله‌ها بالا می‌آید و تا چشمش به آزاده صمدی می‌افتد، اعتراض می‌کند که اینجا چکار می‌کند و به وی پرخاش کنان می‌گوید که تا خانواده مقتول نیامده باید از بخش خارج شود و آزاده صمدی گریه کنان می‌گوید که همین‌جا می‌ماند.

در همین پلان 2 بار برانکارد رد می‌شود و چند بار دکتر و پرستار و رهگذر. جمعا شش هفت باری این صحنه تکرار می‌شود و دست آخر آزاده صمدی با خنده و چشمان پف کرده به شیخ طادی می‌گوید: این گریه کردن تا کی باید ادامه پیدا کند؟ چقدر باید گریه کنم؟

داستان سی امین روز در باره سیاوش کیانی (هومن سیدی) است که سهوا قاتل برادر دوستش می‌شود و از آنجا که بسیار پایبند به رفاقت است قتل را گردن می‌گیرد و می‌پذیرد، اما بنا به دلایلی با پاره شدن طناب‌دار نجات می‌یابد... . محمود عزیزی در نقش پدر مقتول و کورش سلیمانی در نقش ناصر، برادر مقتول ایفای نقش می‌کنند. از دیگر بازیگران این مجموعه می‌توان به گلچهره سجادیه، ستاره اسکندری، آزاده صمدی، رزیتا غفاری، میرطاهر مظلومی، صفا آقاجانی و بهرام ابراهیمی اشاره کرد.

از سال 1380 که اولین سریال مناسبتی با نام «گمگشته» ساخته شد تاکنون این سریال‌ها در بین مردم طرفداران زیادی پیدا کرده و به مرور به پربیننده‌ترین سریال‌ها تبدیل شده‌اند. هر ساله با شروع ماه مبارک رمضان سریال‌های تلویزیونی رونق خاصی می‌گیرند و مردم انتظار دارند بر حسب سلیقه، سریال مورد علاقه‌شان را از شبکه‌های مختلف انتخاب کنند و به طرفداران آن تبدیل شوند. گمگشته و پس از آن «کمکم کن»، با مضامین مذهبی و معنوی از سریال‌هایی بودند که کاملا به دل مردم نشستند. بعد از آن «او یک فرشته بود» و «اغماء» از سریال‌هایی بودند که از راه یافتن شیطان به درون آدمی صحبت کردند و تا حدودی مردم را از شیطان ترساندند.

سریال سی امین روز قرار است امسال با ساختار جدید لطف خداوند را به نمایش بگذارد. صحبت از لطفی است که اتفاقی نیست و برخلاف ظاهر امر، لایه‌هایی از اندیشه و عمل در کار است که سبب چنین لطفی می‌شود. سعید رحمانی، نویسنده فیلمنامه سریال سی امین روز، مضامین قصه را در چند نکته بیان می‌کند: 1ـ ایمان به لطف خداوند و توجه به عالم فرشتگان 2ـ توجه به مسائل اخلاقی 3ـ توجه به کانون مهم خانواده 4ـ رفاقت 5 ـ صداقت و گذشت. سعید رحمانی در میان صحبت‌هایش از فرشته صحبت می‌کند. از او سوال می‌کنم که آیا فرشته این سریال مانند شیطان سریال‌های گذشته قابل رویت است؟ وی می‌گوید: خیر. غرض از فرشته اشاره به دست‌های پنهان خداوند است و این‌که دنیا تنها لایه ظاهری نیست. عالم فرشتگان و ایمان به عالم غیب از شروط و اصول مسلمانی است.

رحمانی اشاره می‌کند برای نوشتن داستانش از بیانات امام خمینی، آیت‌‌الله مکارم شیرازی، آیت‌‌الله جوادی‌آملی و دیگر بزرگان معاصر مانند دکتر میر باقری در زمینه فرشته‌شناسی بسیار استفاده کرده است.

رحمانی می‌گوید: برای دستیابی به منابع قرآنی از تفسیر آیت‌‌الله جوادی آملی استفاده ‌کرده‌ام و اساس فیلمنامه را روی آن قرار دادم تا این‌که در نمایشگاه کتاب امسال چشمم به کتاب حق و تکلیف در اسلام جوادی‌آملی افتاد. از این کتاب در فیلمنامه استفاده زیادی کردم تا جایی که این اتفاق را هدیه‌ای از جانب خداوند تلقی کردم. در این کتاب درباره ایمان به عالم فرشتگان چنین آمده است که هیچ کار خیری بدون وجود فرشته و بدون امر خداوند صورت نمی‌گیرد و یکی از ابزارهای تجلی رحمت، ترغیب انسان از سوی فرشته‌ها به امر خیر است. میزان درک این ترغیب‌ها بر حسب لیاقت انسان‌ها تعیین می‌شود و شرط کسب لیاقت انجام تکلیف است. از جمله حق و تکلیفی که در اسلام به آن اشاره شده عفاف، نجابت، جوانمردی و گذشت است.

رحمانی از فرصت کمی که برای نوشتن فیلمنامه به او داده‌اند، گلایه‌مند است. وی می‌گوید:‌ نوشتن 20 قسمت از سریال در 2 ماه واقعا لطف خداوند است. از آنجا که پایه و اساس و بنای یک سریال داشتن متنی قوی و پخته است، حیف است که چنین موضوعات بکر و بنیادی که اساس اعتقادی ما را نیز شامل می‌شوند، بسادگی نوشته شوند. مسلما هرچه کار بیشتری روی قصه و فیلمنامه صورت بگیرد و تعداد بازنویسی‌ها بیشتر باشد، کار پخته‌تر، منطقی‌تر و باورپذیرتر ‌شده، از ایرادات آن کاسته می‌شود. اما هیچ‌کس به این امر مهم توجه نمی‌کند که اساس یک کار خوب فیلمنامه است. بنابر این باید به نویسندگان فیلمنامه‌ زمان بیشتری داده شود. اما اکنون فرصتی که بین نوشتن و آغاز تولید وجود دارد خیلی کم است و حتی کارگردان و بازیگران فرصت خواندن فیلمنامه را ندارند. وقتی توجیه و باور قصه از جانب عوامل، بخصوص بازیگران صورت نگیرد، واقع نمایی و باورپذیری سریال از جانب مخاطب دچار اشکال شده و نتیجه و تاثیرگذاری دلخواه به دست نمی‌آید.

پرویز شیخ طادی از کارگردانان پیشکسوت و کهنه کار سینمایی است که برای اولین بار برای کارگردانی سریال مناسبتی از سوی رضا جودی دعوت شده است.وی نیز نسبت به کمبود وقت و نداشتن متن کامل معترض است و می‌گوید: وقتی 8 قسمت از سریال نوشته شد، تولید سریال را شروع کردیم. شیخ طادی، کارگردان حساسی است که کارهایش را با وسواس خاصی می‌سازد، بنابراین چنین کاری را می‌توان به نوعی برای او ریسک دانست ! اما وی اصول کار در تلویزیون را می‌شناسد و در این باره می‌گوید: در کارهای تلویزیونی این چیزها عادی است و بیشتر نظر شبکه شرط است تا کارگردان. نقش ما تنها در قسمت ساختاری و فنی قضیه مشهود است.

شیخ طادی درباره داستان سریال می‌گوید: با این‌که داستان مفهومی ماورائی دارد، اما کار کاملا رئال است.در این سریال یک فرشته به کمک انسان‌ها می‌آید. این فرشته، فرشته دنیایی است که به انسان‌ها کمک می‌کند و با استفاده از مفاهیم قرآنی، چنین برداشت می‌شود که فرشتگان دستیاران خداوند روی زمین هستند.

وی در ادامه افزود: نقش‌های کل سریال غیر از 2 نقش منفی، بقیه خاکستری‌اند، نه کاملا مثبت و نه کاملا منفی. رفتار نقش‌ها طوری تعریف شده است که برای بیننده ایجاد سوال می‌کند و با چرایی داستان را دنبال می‌کند.

این سریال پر بازیگر و پر لوکیشن با بیش از 50 نفر عوامل، توسط 2 دوربین تصویربرداری می‌شود و تدوین آن را هم مهدی جودی همزمان با تصویربرداری آغاز کرده است که تاکنون 30 درصد کار به مرحله تولید و تدوین رسیده است. شیخ طادی در کارنامه کاری خود فیلم‌هایی مانند «دفتری از آسمان» و «چتری برای کارگردان» را دارد که هر دو درباره جنگ هستند.

کورش سلیمانی، بازیگر نقش ناصر (برادر مقتول) فارغ‌التحصیل کارگردانی تئاتر از دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی است. سریال «فاکتور 8» باعث آشنایی وی با رضا جودی شده است و این آشنایی باعث شده جودی برای سریال سی‌امین روز هم از او دعوت کند. به گفته سلیمانی نام جودی و شیخ طادی در کنار هم، تمام اطمینان و اعتماد لازم را نسبت به پذیرش نقش در وی ایجاد کرده و بدون تردید، بازی در نقش ناصر را پذیرفته است. ناصر برادر مقتول و دوست سیاوش (هومن سیدی) است و بسیار پایبند رفاقت و دوستی است. وی نسبت به کشته شدن برادرش حساس است و همین امر باعث ایجاد گره‌های روانی در نقش وی شده است. سلیمانی ترکیب بازیگرها را خوب و منطقی ارزیابی می‌کند و از این‌که نقش فرزند محمود عزیزی را بازی می‌کند، راضی است، چون عزیزی یکی از استادانی است که فنون بازیگری را به سلیمانی آموخته است.

صفا آقاجانی با نام عزیز در سریال ظاهر می‌شود که صاحب 2 فرزند پسر است که یکی از فرزندانش به قتل می‌رسد. او نقش همسر محمود عزیزی را بازی می‌کند. آقاجانی از 17 سالگی وارد رادیو شده و تا امروز مشغول فعالیت در هر 2 عرصه صدا و تصویر است. صدای گرم و دلنشین وی باعث شده تا موفقیت‌های بیشتری را در زمینه گویندگی در رادیو کسب کند. بنا به عقیده وی در عرصه سیما تعداد کمی از بانوان هستند که به آنها فرصت داده می‌شود در ژانر خاصی بازی کنند و وسعت انتخاب نقش‌ها کم شده و محدود به عده خاصی شده است. بخصوص در سریال‌های مناسبتی که تنوع بازیگرها در آن کم است. وی معتقد است در سریال‌های مناسبتی امسال حرکت خوبی صورت گرفته و شاهد تنوع بازیگرها و بازی‌های آنها هستیم.

هومن سیدی و آزاده صمدی برای بار اول است که در سریال مناسبتی بازی می‌کنند. آنها که در سریال «راه بی‌پایان» در کنار هم بازی کردند و بعد از آن در چند فیلم و سریال دیگر هم نقش‌هایی را به عهده داشتند مسلما از این تجربیات در سریال سی‌امین روز نیز استفاده می‌کنند و از طرفی مخاطب هم با چهره‌های جدیدی در سریال‌های مناسبتی روبه‌رو می‌شود.

سریال سی‌امین روز را رضا جودی تهیه‌ می‌کند که در پرونده کاری خود تهیه سریال‌هایی مانند دوران سرکشی، صاحبدلان، اغماء و عبور از پاییز را دارد.

سریال صاحبدلان را - که محمدحسین لطیفی کارگردانی کرد - می‌توان یکی از بهترین آثار تلویزیونی دانست که با محوریت قرآن ساخته شده است. جودی با پشتوانه تولید این آثار اکنون دست به کار شده تا به مخاطبان تلویزیون حضور فرشته‌ها را یادآوری کند. فرشته‌هایی که از طرف خداوند بهترین هدایا را برای بشر به ارمغان می‌آورند. اما در بیشتر اوقات انسان‌ها این هدایا را نادیده می‌گیرند.

علیرضا افخمی که سال گذشته سریال «پنجمین خورشید» ساخته وی در ماه رمضان پخش شد، ناظر کیفی سی‌ امین روز است. حضور افخمی در سریال‌های ماورایی به عنوان ناظر کیفی شاید بیشتر به این دلیل است که او اولین کسی است که با ساخت سریال او یک فرشته بود، شیطان را به عینیت رساند و چهره‌های مختلف او را به نمایش گذاشت. بعد از آن شیطان در سریال‌هایی مانند اغماء نیز تصویری شد.

اما سی امین روز تفاوت اساسی با سریال‌های او یک فرشته بود و اغماء‌ دارد و این تفاوت در موضوع آن است. اگر در آن 2 سریال ، شیطان به کارهای زشت انسان را وسوسه می‌کرد در سی امین روز فرشته‌های خوب خدا انسان را وادار به رفتار و کردار خوب می‌کنند.

سریال‌های اغماء‌ و او یک فرشته بود. مخاطبان را از وسوسه‌های شیطان ترساند.این سریال‌ها نشان دادند که شیطان با هر دم و بازدم می‌تواند انسان را به کارهای شر وسوسه بکند. حالا دیگر شیطان چهره‌ای دارد که مردم آن را در ذهن دارند.

امسال اما قرار است، فرشته‌های خوب که انسان را به کارهای خیر ترغیب می‌کنند به تصویر کشیده شوند. این که سریال سی‌امین روز بتواند موفق شود یا خیر باید بماند برای زمان نمایش این سریال. اما همین که مدیران تلویزیون و نویسندگان روی فرشته‌های خوب خدا هم فکر می‌کنند، خوب است. همه فرشته‌های خدا خوب هستند و فقط فرشته‌ای به نام ابلیس است که انسان را به کارهای شر وسوسه می‌کند. بنابر این در آثار ماورایی باید به فرشته‌ها و کارگزاران خدا در روی زمین توجه بیشتری شود. سریال سی‌امین روز را شاید بتوان ابتدای راهی دانست که حتما به موفقیت ختم خواهد شد.

سعیده نیک اختر / جام‌جم