ماجراهای شگفت‌انگیز یک گاوصندوق

گاو صندوق نام سریالی است که چند روزی از پخش آن می‌گذرد و بازتاب‌های فراوانی را نزد مردم و نیز رسانه‌ها داشته است.

سریال هم در همین چند قسمت آغازین خود نشان داد که در روایت و نوع طنز ظریفی که دارد دارای برنامه و ساختاری منسجم، اصولی و دراماتیک است و از همین جهت بسیاری از اهالی سینما را نیز به خود جلب کرده است. البته نباید از این نکته غافل ماند که مازیار میری کارگردانی است که از سینما به تلویزیون آمده و طبیعی است که انتظار‌ها از او و اثرش بالاست و همه انتظار یک اثر تقریبا سینمایی را از او دارند. مصطفی عزیزی نیز این سریال را برای گروه فیلم و سریال شبکه سوم سیما تهیه کرده است. سریالی که مضمونی اجتماعی و کمدی دارد و داستان آن درباره گاوصندوقی است که در آن یک جواهر ارزشمند وجود دارد و اطرافیانی که از این موضوع اطلاع دارند هر کدام طمع آن را کرده‌اند. در همین راستا بد نیست معرفی مختصری از میری و کارنامه حرفه‌ای اش داشته باشیم.

مازیار میری متولد سال 1350 در تهران است. او فارغ‌التحصیل رشته تدوین از دانشکده صداوسیما است و فعالیت حرفه‌ای خود را در سینما با ساخت فیلم‌های کوتاه آغاز کرد تا این ‌که در سال 1379 اولین فیلم بلند خود را با نام قطعه ناتمام کارگردانی کرد که فیلمش برنده چند جایزه نیز شد. به آهستگی محصول 1384 دومین اثر او بود و سومین اثرش پاداش سکوت نام دارد که در سال 1385 آن را ساخت. ضمنا میری هم‌اکنون فیلم کتاب قانون را با بازی پرویز پرستویی روی پرده‌های سینما دارد.

اما این بار جزو معدود دفعاتی است که کارگردانی که فیلمی را در حال اکران دارد به طور همزمان سریال او نیز به روی آنتن می‌رود. قسمت اول سریال در دقایق ابتدایی خود کمی ناامیدکننده و غیرمنسجم بود و با نوع و شیوه روایی آثاری که برای تلویزیون ساخته می‌شوند کمی فرق داشت. معمولا آثاری که برای پخش از تلویزیون تهیه می‌شوند روایت سرراست‌تری دارند و در معرفی کمی باحوصله‌تر عمل می‌کنند. اما در سینما به دلیل مدیوم خاصی که دارد این سنت‌شکنی‌ها بیشتر صورت می‌گیرد و کارگردان روایتش را از هر جا و هر طریقی که بخواهد شروع می‌کند و به پیش می‌برد. مازیار میری هم در دقایق ابتدایی قسمت اول سریالش همین شیوه را پیش گرفت و ساده و سرراست سراغ معرفی شخصیت‌هایی که قرار است هر شب مهمان خانه‌های مردم باشند نرفت و دست به کمی پراکنده‌گویی زد. اما خوشبختانه بعد از گذشت نیمی از قسمت اول، دست کارگردان برای بیننده رو شد و سریال جذابیت‌های خودش را رو کرد. این شاید یکی از حسن‌های استفاده از سینماگران در تلویزیون باشد که راه را برای ورود اندیشه‌ها و سبک‌های غیرکلیشه‌ای روایی باز می‌کنند. به عنوان مثال مازیار میری نوع طنزی که برای فیلمش برگزیده شباهت چندانی با آثار طنزی که در این سال‌ها از تلوزیون پخش می‌شود ندارد و بیننده شاهد تکرار کلیشه‌ها و الگوهای ازکارافتاده طنز نیست. در خود داستان و نیز شیوه داستان‌گویی نیز بیننده شاهد همین تنوع و غیرکلیشه‌ای بودن اثر است و از این‌رو، یعنی در نوع داستان و فرم و ساختار و نیز طنز موجود، سریال شباهت‌هایی با برخی آثار پست مدرن این سال‌های سینما نیز دارد. فیلم‌هایی نظیر قاپ زنی اثر گای ریچی (که در سال‌های قبل از سینما چهار نیز پخش شد) و نیز فیلم اشکان، انگشتر متبرک و چند داستان دیگر از شهرام مکری که اتفاقا 2 تن از بازیگران فیلم از بازیگران فیلم شهرام مکری نیز می‌باشند و هر دو کارگردان با توجه به نوع طنز ظریفانه و ویژه‌ای که دارند، توانایی‌های این دو بازیگر را درک و از آن به خوبی استفاده کردند.

سیامک صفری یکی از این بازیگرهاست. کسی که با وجود حضور چند بازیگر شاخص در این سریال، بازی‌اش به نوعی جلب توجه می‌کند و تا به اینجای کار می‌توان گفت یک محصول عالی بازیگری را در تلویزیون ارائه داده است. صفری یکی از بازیگران پرکار عرصه تئاتر است و در سینما و تلویزیون بسیار کم کار است. از همین جهت انتخاب او برای نقشی که بیشتر در صحنه‌های داخلی، کنار یک میز، گاوصندوق و دسته چک و پول قرار دارد و کاری جز نقشه کشیدن و فحش دادن ندارد بسیار انتخاب به جا و خوبی است. صفری که در این سریال در نقش عباسی، یک مفسد اقتصادی، ایفای نقش می‌کند هم یک شخصیت خاص و منحصر به فرد را با توجه به فیلمنامه خلق می‌کند و هم بار سنگین طنز سریال را با زوج خودش یعنی همان دستیار و مجری نقشه‌هایش به دوش می‌کشد.

البته بازیگرانی نظیر فرهاد اصلانی، شراره دولت‌آبادی، افشین هاشمی، رضا بابک، آزاده صمدی، سیروس گرجستانی، بهاره رهنما و چند بازیگر دیگر نیز در این سریال ایفای نقش کرده‌اند. اما تا به اینجای کار نوع بازی که ارائه داده‌اند تفاوت چندانی با آثار قبلی‌شان ندارد و به نوعی در حال تکرار خود هستند. اما با توجه به داستان و فیلمنامه که بر مبنای سوءتفاهم و نیز گره‌افکنی و گره‌گشایی‌های متعدد می‌باشد باید منتظر ماند و ادامه ماجرا را هر شب ساعت 45/20 از شبکه سوم سیما پیگیری کرد و دید که میری با گروه خوبش قرار است این ماجرا را چگونه پیش ببرند و ختم به خیر کنند.

اما در آخر باید این نکته را یادآور شد که این سریال، فارغ از خوب یا بد بودنش، نشان از توجه ویژه صداوسیما به مسائل اقتصادی و نقد ناهنجاری‌های اقتصادی دارد و این به خودی خود خوب و قابل تشکر است. پرداختن به مسائلی نظیر نزول و نزول‌خواری و نیز فرهنگ نادرست استفاده از چک و سفته مسائلی هستند که کمتر به آن پرداخته شده و حالا این فرصت خوبی است تا کمی هم نقد فرهنگ نادرست اقتصادی در کشور گسترش پیدا کند.

حسین گودرزی