آمریکا و بحران سازی در منطقه

ناتوانی در اداره جنگ و استمرار شکستها در کنار کاهش گرایش متحدان آمریکا به حضور در افغانستان نه تنها رویارویی افکار عمومی و مردم آمریکا را در برابر خواسته‌های جنگ طلبانه واشنگتن به همراه داشته بلکه حتی فرماندهان نظامی نیز به مخالفت و اعتراض با سیاسیون روی آورده‌اند به گونه‌ای که منابع خبری از اختلاف و بحران در عرصه سیاسی و نظامی آمریکا در قبال جنگ افغانستان خبر داده‌اند. با تمام این تفاسیر آمریکا که در بسیاری از عرصه‌ها حتی در جلب رضایت متحدان سنتی خود در ناتو برای اعزام نیرو به افغانستان با چالش مواجه شده تلاش دارد تا با کسب متحدان جدید و بعضا ورود کشورهای منطقه به عرصه جنگ این ناکامی را جبران کند.

روند تحولات افغانستان و منطقه نشان می‌دهد که آمریکا همچون گذشته اما با جدیت بیشتر با ایجاد بحران در منطقه سعی در وارد ساختن کشورهای منطقه به جنگ افغانستان است .در این میان آمریکا به جد خواستار حضور پاکستان و هند در جنگ افغانستان به بهانه مبارزه با تروریسم و برقراری امنیت است. در این چارچوب می‌توان به دو نکته اشاره داشت. اولا در شرایطی که مردم هند با ورود به جنگ افغانستان مخالف می‌باشند انفجارهای انجام شده نزدیک سفارت هند در کابل و نیز تهدیدات القاعده مبنی بر تکرار حادثه بمب گذاری بمبئی (آذر 87) می‌تواند بهانه‌ای برای ورود هند ،حداقل در عرصه تامین هزینه‌ها و تجهیزات جنگ باشد چنانکه اکنون مقاماتی از آمریکا از جمله ویلیام برنز معاون سیاسی وزارت خارجه آمریکا از دهلی نو دیدار داشته است.

در این میان هند نیز که از یک سو خواستار حضور فعال در افغانستان است و از سوی دیگر در برقراری امنیت داخلی با انتقادهای بسیاری مواجه است برای حضور در ائتلاف جنگ اعلام آمادگی کرده است.ثانیا  محور دیگر تحرکات آمریکا را می‌توان در روابط این کشور با پاکستان مشاهده کرد.آمریکایی‌ها از طرفی با اعطای کمکهای چندین میلیاردی بر همکاری و ائتلاف نظامی با پاکستان تاکید می‌کنند و از طرف دیگر با اعمال فشار بر اسلام آباد خواستار تشدید تقابل ارتش با طالبان و به عبارتی آنچه آمریکا آنها را عامل شکست خود در افغانستان می‌داند، می‌باشند. آمریکا با این مواضع خواستار همکاری پاکستان در عرصه جنگ افغانستان در حوزه مرزها و به اصطلاح در مقابله با اعزام جنگجویان طالبان به افغانستان هستند.

در مجموع سیاستهای آمریکا در افغانستان نشان می‌دهد که این کشور با به بحران کشاندن امنیت منطقه سعی دارد تا ضمن توجیه حضور بلند مدت و افزایش نیرو در افغانستان ،کشورهایی مانند هندو پاکستان و حتی چین را به جای کشورهایی که از ائتلاف جنگ خارج شده‌اند به عرصه وارد سازد به ویژه اینکه آمریکا کشوری مانند پاکستان را به دلیل حضور گسترده طالبان ، از عوامل اصلی شکست خود در افغانستان می‌داند و خواستار حضور فعال اسلام آباد در مبارزه با طالبان می‌باشد تا شاید بدین وسیله بخشی از شکست خود را جبران کند در حالی که نتیجه نهایی آن تشدید بحران امنیتی برای پاکستان خواهد بود.

قاسم غفوری