به دنبال تاریخ ساز شدن در المپیک لندن

او که به نظم و ترتیب در کارش اهمیت خاصی قائل است، چند ماه بی‌وقفه زحمت کشید و از نو روح قهرمانی و قهرمان شدن را به دنبال ناکامی المپیک در کالبد سوریان دمید تا سردار بی‌مثال کشتی فرنگی ایران در هرنینگ دانمارک، یک بار دیگر همه حریفان را مقهور قدرت، هوش و تکنیک برتر خود کرده و برای چهارمین سال از سکوی نخست جهان صعود کند.

طلای چهارم سوریان در کنار 3 مدال برنز، کشتی فرنگی ایران را برای نخستین بار به سکوی جهانی و آن هم مقام ارزشمند نایب‌قهرمانی نائل کرد تا کاملا دستگیرمان شود که کشتی فرنگی صاحب هویتی تازه شده است. هویتی که حتی می‌تواند به قهرمانی جهان نیز منجر شود.

در دانمارک در یک قدمی مقام قهرمانی توقف کردیم تا در شور و شعف دستیابی به موفقیتی بزرگ و گرانقدر، یک فرصت گرانبها را از دست داده باشیم. با این حال کشتی فرنگی ایران با بنای خود به دنبال روزهایی روشن‌تر است، روزهایی که باید به المپیک 2012 لندن ختم شود و بعد از گذشت 40 سال، ما را در این رشته صاحب مدال المپیک کند.

مدالی که گمشده حمید سوریان است و این کشتی‌گیر سخت به دنبال این است که با اضافه کردن یک مدال خوشرنگ المپیک، کارنامه قهرمانی‌اش را مشعشع‌تر از پیش کند.

با محمد بنا، سرمربی موفق تیم ملی کشتی فرنگی، گپ و گفتی داشته‌ایم که در پی می‌آید.

هر وقت اسم شما در محافل ورزشی برده می‌‌شود ناخودآگاه همه یاد حمید سوریان می‌افتند. چه اتفاقی افتاد که دوباره سوریان به قله قهرمانی رسید، آن هم با توجه به این که می‌گفتند سوریان نباید به جهانی اعزام شود و بنا صرفا به دلیل اعتقادی که به او دارد، انتخابش می‌کند؟

هیچ شکی نداشته باشید که من به کشتی سوریان و قابلیت‌های او اعتقاد دارم. من نه‌تنها به سوریان که به کل کشتی فرنگی ایران بویژه نفرات اعزامی به جهانی دانمارک اعتقاد داشته و دارم. اگر این طور نبود 5 جوان را برای اولین بار در ترکیب تیم اعزامی به مسابقات جهانی قرار نمی‌دادم. همان طور که بارها گفته‌ام المپیک برای سوریان یک اتفاق بود هر چند در پکن هم می‌توانست صاحب مدال طلا شود. او طی 10 ماه اخیر بتدریج کار آماده‌سازی‌اش را برای شرکت در مسابقات جهانی شروع کرد و بسیاری از این حرف و حدیث‌هایی که شما به آن اشاره کردید را با بردباری تحمل کرد. ما تنها به هدفی که داشتیم فکر می‌کردیم این که سوریان را به اوج برگردانیم و تیمی داشته باشیم که از نظر مبارزه‌ای سرآمد باشد. خوشبختانه همه اعضای تیم مزد این تلاش و پشتکار را گرفتند و تیم ما برای اولین بار نایب قهرمان جهان شد.

بازگشت دوباره حمید سوریان یک طرف سکه است، طرف دیگر سکه آن است که چطور باید او را برای المپیک لندن حفظ کنیم؟

به نظر من این وظیفه مسوولان است. در جلسه‌ای هم که در کمیته ملی المپیک داشتیم، گفتم که این همه برنامه‌ریزی و هزینه و تلاش صورت می‌گیرد که در درجه اول قهرمانان ما بتوانند در اوج بمانند و در نهایت در المپیک‌ها افتخارآفرینی کنند. آن چیزی که به من سرمربی مربوط است، آماده‌سازی تیم و تلاش و پشتکار بسیار در تمرینات است و توقع دارم ورزشکاری که با او کار می‌کنم تنها تمرکزش روی تمرین کردن و کسب افتخار باشد و دغدغه‌هایی نظیر دغدغه معیشتی نداشته باشد. اگر می‌خواهیم سوریان، اخلاقی، اکبری، علیزاده و همه قهرمانان و همچنین مربیان زحمتکش حفظ شوند، باید به شرایط معیشتی کشتی‌گیران و مربیان رسیدگی کرد تا من مربی بی‌اعتنا به این مسائل تنها به حوزه کاری خودم بپردازم. بنابراین وجود یک برنامه‌ریزی دقیق به منظور رسیدگی به شرایط زندگی ورزشکار و همچنین تدارکات آماده‌سازی اردویی در این زمینه ضروری است.

ازجمله جوانانی که نتوانست انتظارات را برآورده کند، امید نوروزی ملی‌پوش وزن 60 کیلوگرم بود. این اتفاق در شرایطی رخ داد که اغلب کارشناسان و حتی خود مربیان اعتقاد داشتند که او می‌تواند یک سوریان دیگر باشد و به عنوان پدیده در کشتی ایران ظهور کند.

نوروزی متاسفانه تجربه بین‌المللی زیادی نداشت. در سال 2007 که به عضویت تیم ملی جوانان برای شرکت در مسابقات جهانی گواتمالا درآمد، به دلیل مشکلات خدمت سربازی نتوانست این تیم را همراهی کند و پس از آن، 2 سال به خدمت سربازی رفت. این کشتی‌گیر جوان سال گذشته به یک تورنمنت بین‌المللی رفت و امسال در مسابقات انتخابی با شکست مقابل باوفا دوم شد. با این حال ما او را به مسابقات بین‌المللی جام آزوماش اکراین اعزام کردیم که در آنجا کشتی‌های خیلی خوبی گرفت. نوروزی در دانمارک به عدم شایستگی‌اش نباخت بلکه او به نداشتن تجربه بین‌المللی باخت. ما نباید از جوانان توقع بی‌جایی داشته باشیم.

این سوال پیش می‌آید که چرا یک کشتی‌گیر کم‌تجربه را در ترکیب تیم قرار دادید؟

باید بررسی کرد که در سال‌های گذشته در این وزن چه عملکردی داشته‌ایم؟ اشکانی با چندین سال تجربه و حضور در 2 المپیک تنها یک مدال نقره گرفته و باوفا هم بارها امتحانش را پس داده است. بنابراین باید به دنبال جذب و پرورش استعدادها باشیم. نفرات مستعدی مثل نوروری باید برای فردای کشتی حفظ شوند. او در مصاف با کشتی‌گیر گرجستانی مغلوب کم‌تجربه بودنش شد. با قاطعیت می‌گویم اگر این جوان حفظ شود در آینده حرف‌های زیادی برای گفتن خواهد داشت، همان طور که سوریان در اولین دوره مسابقات جوانان آسیا دوم شد و ما او را حفظ کردیم تا به اینجا برسد. نوروزی را هم باید حفظ کرد و با تزریق روحیه خودباوری او را به جایگاهی هدایت کنیم که استحقاقش را دارد. همان طور که باید افشین بیابانگرد را نیز حفظ کنیم، چون او هم در دانمارک دلاورانه جنگید. بنابراین نباید توقع داشته باشیم که همه کشتی‌گیران ما در 7 وزن مدال بگیرند و سال بعد همه مدال‌ها ارتقا پیدا کند، چراکه تازه در اول راه هستیم.

پیش از اعزام به دانمارک از بیابانگرد به عنوان یکی از آماده‌ترین نفرات یاد می‌شد، اما در نهایت او هم نتوانست کاری از پیش ببرد.

بیابانگرد از نظر آمادگی جسمانی واقعا در سطح عالی بود، در طول تمرینات بسیار زحمت کشید و از هیچ کشتی‌گیری در دنیا کم نداشت، اما در مسابقات جهانی کشتی‌گیران غربال می‌شوند و در مرحله یک‌چهارم نهایی تنها آمادگی جسمانی کشتی‌گیر پاسخگو نیست و فاکتور تاکتیک هم بسیار موثر است. در این مرحله که رقابت نزدیک است برنده و بازنده را اشتباهات کشتی‌گیران مشخص می‌کند. در دور چهارم بیابانگرد اگر به غیر از منصوراف آذربایجانی و قهرمان المپیک با هر کشتی‌گیر دیگری مواجه می‌شد یقین بدانید پیروز می‌شد، چراکه منصوراف در این مبارزه با تاکتیک مشخصی بیابانگرد را گول زد و توانست او را شکست دهد. بیابانگرد استحقاق کسب مدال برنز را داشت همچنان که علیزاده توانست این کار را بکند. این نتیجه چیزی از شایستگی‌های بیابانگرد نمی‌کاهد و برای شروع کارش کسب عنوان هفتمی بد نبود. همین هفتمی او و دهمی نوروزی هم در نایب‌قهرمانی ما موثر بودند.

به علیزاده اشاره کردید ، می‌توان گفت که علیزاده هم ظهور یک پدیده را برای کشتی فرنگی ایران نوید داد.

فرشاد علیزاده چندین سال است که در مسابقات مختلف جوانان حضوری فعال همراه با درخشش دارد و امسال با شروع اردوها کادر فنی یک امتیاز به او داد که در مسابقات جام وهبی امره شرکت کند.هرچند او در این مسابقات حذف شد، اما در حقیقیت این نوید را به ما داد که اگر او را به شرایط مطلوبی برسانیم می‌تواند جزو 74 کیلوهای خوب دنیا باشد. پس از مسابقات جام وهبی امره، او به صورت منظم در اردوهای تیم ملی حضور داشت تا به قهرمانی آسیا برسد و در مسابقات بین‌المللی جام آزوماش اکراین کشتی‌های خوبی را به معرض نمایش بگذارد. در همان مسابقات به او گفتم که حواست را جمع کن تا جزو 74 کیلوهای خوب دنیا قرار بگیری و فرشاد واقعا این را در دانمارک ثابت کرد. اومقابل حریف دانمارکی چون میزبان بود شکست خورد، البته نه این‌که داوری کاملا به ضرر علیزاده باشد. اشتباه خودش در تایم سوم نیز باعث باختش شد. البته در تایم اول حق او را خوردند، اما در مجموع دلاورانه کشتی گرفت و بحق برنز گرفت. علیزاده اگر خودش را حفظ کند می‌تواند روزی خودش را قهرمان جهان ببیند. همان طور که اخلاقی در 84 کیلو هم می‌تواند این کار را بکند.

هرچند اخلاقی برنز گرفت، اما هیچ کس شانسی برای او قائل نبود و در واقع با کسب مدال برنز همه را شگفت زده کرد؟

کسانی این نظر را داشتند که از نزدیک با این کشتی‌گیر در ارتباط نبودند. ما پیش از این در84کیلوگرم سامان طهماسبی را داشتیم که یک کشتی‌گیر کاملی بود و به دلیل مصدومیت متاسفانه او را از دست دادیم. کشتی‌گیران خوبی مثل طالب نعمت پور، بابک قربانی و حبیب‌الله اخلاقی به عنوان جایگزین‌های طهماسبی مورد نظر ما بودند. در این میان اخلاقی از زمانی که در 74 کیلو جوانان حضور داشت با کادر فنی همراه است و برای همین از نظر مبارزاتی شناخت کافی از او داشتیم. من همیشه گفته‌ام که دلم می‌خواهد 40 کشتی‌گیر مثل اخلاقی شاگردم باشند. همین نشان می‌دهد که به او اعتقاد کامل داشتم. وقتی که در دور اول در دانمارک قهرمان المپیک را شکست داد همه فهمیدند که اخلاقی کشتی‌گیر توانایی است. شاید به لحاظ امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری از 20 کشور دنیا در کشتی فرنگی عقب باشیم، ولی ما یکسری میانبرها را در کنار تزریق روحیه اعتماد به نفس برای رسیدن به این نقطه طی کردیم و خوشبختانه توانستیم به هدفمان برسیم. بر این اساس معتقدم ما در جهانی دانمارک شایستگی کسب 4 مدال طلا را داشتیم.

جوانگرایی در تیم ملی در یک وزن دیگر امیدوارکننده بود، این‌که امیرعلی اکبری جانشین قاسم رضایی شد که پیش از این مدال برنز جهان را کسب کرده بود.

این کشتی‌گیر جنگنده در روزهایی نیزکه عضو تیم ملی نبود در اردوهای تیم ملی جوانان حضور می‌یافت. در آن مقطع برخی می‌گفتند این چه کشتی‌گیری است که به آن دل بسته‌ای! من در پاسخ می‌گفتم شما کاری نداشته باشید، این جوان می‌تواند یکی از بهترین کشتی گیران دنیا باشد، چون پشتکارش را دارد. حال همه دیدند که این جوان مزد زحمات سنگین خود و مربی خوبش، ناصر نوربخش را در جهانی دانمارک با کسب مدال برنز گرفت. او در دانمارک اگر مقابل حریف مجارستانی مرتکب اشتباه نمی‌شد می‌توانست حتی صاحب مدال طلا شود. به هر حال او بخوبی توانست جای خالی قاسم رضایی را پر کند. امثال اخلاقی و اکبری ثابت کردند ما متکی به ستاره‌ها نیستیم، اگر قاسم رضایی رفت امروز علی اکبری هست و اگر علی اکبری هم برود باز هم نفرات دیگر هستند که بخوبی جای او را پر کنند.

آخرین وزنی که مورد بحث ماست و اتفاقا خیلی هم بحث‌برانگیز است 120 کیلوگرم و حضور چندباره مسعود هاشم‌زاده، کاپیتان تیم در مسابقات جهانی و تداوم ناکامی‌های این کشتی‌گیر است، آیا او به آخر خط رسیده است؟

چون کشتی‌گیر آماتور است، نمی‌توان به او گفت که کشتی بگیر یا نگیر. هاشم‌زاده بهترین سنگین وزن ما در سال‌های اخیر بوده است، همیشه با او صحبت می‌کردم که استعداد داری، اما به واسطه ذهنیت اشتباه نمی‌توانی به مدال جهانی برسی. به وی یادآور شدم که امسال به حرف من گوش کن تا صاحب مدال شوی. او تا یک ماه قبل از اعزام به دانمارک به حرفم گوش داد، یعنی تا زمانی که صد درصد به حضورش در جهانی مطمئن نشده بود. بعد از آن فکر می‌کرد که سنگین وزن باید وزنه بزند و بخورد که قوی بشود ! راه را اشتباه رفت، من به خاطر این‌که جو اردو به هم نریزد خیلی آرام با او صحبت می‌کردم که این راه درستی نیست. هاشم زاده یک روز می‌پذیرفت و روز دیگر نمی‌پذیرفت. به هر صورت با همه امیدی که به او داشتیم نتوانست مدال بگیرد. این در حالی بود که خودش می‌گفت در سال‌های آخر کشتی‌اش به دنبال مدال جهانی است، اما به خاطر تنبلی نتوانست در کشتی به چیزی که استحقاقش را داشت برسد.

واقعا از او دلگیرم، چون به او علاقه‌مندم. استعداد او یک مدال جهانی است. به هر حال اگر مسعود شکست خورد من هم مقصرم و از این بایت متاسفم.

امروز باید بکوشیم مثل بقیه وزن‌ها شرایط بسترسازی را فراهم کنیم. در این وزن چند مهره جوان داریم که باید بتدریج آنها را در کنار دیگر نفرات موجود قرار دهیم تا به سطح اول کشتی دنیا برسند.

حال که تیم ما نایب قهرمان جهان شده قطعا شرایط متفاوتی در سطح جهان خواهد داشت، با این اوصاف شرایط تیم ملی را در آینده چطور می‌بینید؟

آینده تیم ملی کشتی فرنگی شاید در بخش فنی تحت تاثیر عملکرد من باشد. در این سال‌ها نشان دادم چیزی جز پیشرفت کشتی را نمی‌خواهم و تا آنجا که توان داشتم در کنار همکارانم در طبق اخلاص گذاشتم. در این شرایط مسوولیت ما سنگین‌تر شده است، چرا که حریفان بیشتر روی کشتی‌گیران ما تمرکز می‌کنند. این درست که چند سال است روند رو به رشدی داریم، اما امسال با وجود این همه تغییر در ترکیب تیم نایب قهرمان شدیم. بعضی تیم‌ها مثل آمریکا 2 یا 3 تا از ستاره هایشان را از دست می‌دهند و از لحاظ تیمی دچار افت می‌شوند، ولی ما در 5 وزن کشتی‌گیران جوان را به خدمت گرفتیم و به اینجا رسیدیم. وقتی تیم ریشه‌داری می‌شویم بیشتر زیر ذره بین هستیم و برای بهتر شدن باید فدراسیون امکانات لازم را در اختیار ما بگذارد.

بی‌تردید یکی از عوامل اصلی موفقیت جوانان وجود انگیزه کافی برای قهرمان شدن است، برای حفظ این انگیزه‌ها چه باید کرد؟

هر نهاد و سازمانی که می‌تواند باید در این مقطع، ملی پوشان کشتی را تشویق کند. من چیزی را برای خودم نخواسته و نمی‌خواهم، اما باید کشتی‌گیران تشویق شوند تا انگیزه‌های آنان از بین نرود. نمی‌توانم برای ایجاد انگیزه دائم کشتی‌گیرم را تشویق کنم که اگر روزی قهرمان شدی وضع‌ات بهتر می‌شود. حال که قهرمان شدند باید تشویق شوند تا انگیزه‌ها از بین نرود.امیدوارم این اتفاق بیفتد و ما با سرعت بیشتری پله‌های رشد و ترقی را طی کنیم.

فرض کنید همه شرایط بر وفق مراد پیش می‌رود امکانات، برنامه‌های تدارکاتی و اردوی مناسب، پاداش عالی برای کشتی‌گیران و همه آن شرایطی که مورد نظر شماست، در المپیک لندن بالاخره کشتی فرنگی هم صاحب مدال خواهد شد؟

اگر همه شرایط مهیا باشد، قول می‌دهم بیشترین تعداد مدال طلای تاریخ کشتی ایران را در المپیک به دست بیاوریم و یک رکورد تاریخی به ثبت برسانیم. امیدوارم همین طور شود چون توانایی این کار را در کشتی فرنگی ایران می‌بینم.

امید توفیقی