سفر تاریخی گل به ارمنستان پایان یافت‌

آنکارا - ایروان در مسیر احیای روابط‌

گروه بین‌الملل: عبدالله گل، رئیس‌جمهور ترکیه در حالی روز گذشته به سفر تاریخی و کوتاه خود به ارمنستان پایان داد که پس‌لرزه‌های این سفر طی چند روز آینده نیز در دو کشور احساس خواهد شد. گل صبح شنبه در راس هیاتی بلندپایه وارد ایروان، پایتخت ارمنستان شد تا اولین رئیس‌جمهور ترکیه باشد که تابوی سفر به این کشور را می‌شکند. او به دعوت سرگئی سرکیسیان، همتای ارمنی خود به ایروان سفر کرد تا علاوه بر دیدار و گفتگو با مقامات ارشد ارمنستان از نزدیک شاهد رقابت تیم‌های ملی‌فوتبال دو کشور در قالب بازی‌های مقدماتی جام جهانی در سال 2010 میلادی باشد.

کد خبر: ۲۰۱۱۰۴

این سفر از دیدگاه بسیاری از تحلیلگران نماد عادی‌سازی روابط بین ترکیه و ارمنستان بود که اگرچه یکدیگر را به رسمیت شناخته بودند اما به واسطه خصومت‌های تاریخی با هم روابط دیپلماتیک نداشتند. ادعای ارمنستان در مورد نسل‌کشی ارامنه توسط ارتش امپراتوری عثمانی در سال‌های آغازین سده گذشته نقطه محوری این اختلافات بود اگرچه تفاوت دیدگاه‌ها در سال‌های پس از استقلال ارمنستان به‌دنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دهه گذشته نیز مزید بر علت شده بود.

سنت‌شکنی گل‌

هرگونه بحث و گفتگو در مورد ادعای ارمنستان در مورد نسل‌کشی ارامنه در ترکیه ممنوع است. این منع به قدری جدی است که وقتی ارهان پاموک، نویسنده معروف ترک و برنده جایزه نوبل ادبیات در این مورد صحبت کرد با شکوائیه‌ای حقوقی روبه‌رو شد.

با این حال حزب حاکم عدالت و توسعه خواستار فراهم آمدن بستر مناسب برای بررسی صحت و سقم ادعاهای ارمنستان در این رابطه شده است. گل هم در شرایطی راهی ایروان شد که اعتراض‌های زیادی در دو کشور نسبت به این دیدار وجود داشت.

او در حالی شامگاه شنبه در استادیوم اصلی شهر ایروان حاضر شد که این مرکز ورزشی تحت تدابیر امنیتی شدید قرار داشت. پیشتر و صبح آن روز گل در شرایطی با استقبال گرم سرکیسیان قدم به خاک ارمنستان گذاشت که گردهمایی‌های پراکنده‌ای در اعتراض به ورود او به ایروان در گوشه و کنار این شهر برگزار شد.

علاوه بر مخالفت برخی جناح‌های سیاسی ارمنستان با سفر گل به ارمنستان واکنش به این سفر در داخل ترکیه هم چندان بهتر نبود و حزب جمهوریخواه خلق (GHP)، حزب اپوزیسیون اصلی دولت تحت حاکمیت حزب عدالت و توسعه هم این دیدار را محکوم کرد.

وداع با خصومت‌ها

با روی کار آمدن دولت جدید ارمنستان در ماه‌های آغازین سال‌جاری روند بهبود مناسبات ایروان آنکارا سرعت بیشتری به خود گرفت.

بحران اخیر قفقاز که با هجوم نیروهای گرجی به اوستیای‌جنوبی و مداخله ارتش روسیه در حمایت از این جمهوری خودخوانده شکل گرفت شرایط را بیش از پیش برای نزدیکی دو کشور به هم هموار کرد. پس از این تحولات بود که ترکیه طرح پیمان قفقاز را رونمایی کرد که ارمنستان به عنوان یکی از 5 کشور قفقاز ممکن است به آن بپیوندد.

ترکیه پس از تهاجم نیروهای ارمنی به ناگورنو قره‌باغ، به عنوان بخشی از خاک جمهوری آذربایجان مرزهای خود را با این کشور بست. روابط دو کشور پس از آن سرد ماند و تلاش‌ها برای گرم کردن این رابطه به نتیجه نرسید.